Fiodor Uszakow
Z Wikipedii
Fiodor Fiodorowicz Uszakow (ros. Фёдор Фёдорович Ушаков) (ur. 1744, zm. 2 października 1817), wybitny rosyjski admirał i dowódca marynarki wojennej. Był nowatorem w taktyce wojny morskiej, zdobywcą wielu twierdz i baz nadmorskich.
Urodził się niezamożnej szlacheckiej rodzinie we wsi Burnakowo w obwodzie jarosławskim. Ukończył w 1766 roku szkołę korpusu morskich kadetów. Początkowo służył we Flocie Bałtyckiej, a od 1769 we Flotylli Azowskiej. W latach 1768-1774 uczestniczył w wojnie rosyjsko-tureckiej.
Od 1775 dowodził fregatą. W 1780 roku został mianowany dowódcą jachtu carskiego, lecz wkrótce zrezygnował z dworskiej kariery na rzecz służby liniowej. W latach 1780-1882 był dowódcą okrętu liniowego "Wiktor", którego zadaniem była ochrona na Morzu Śródziemnym rosyjskich statków handlowych przed działalnością floty angielskiej. Od 1783 roku służył we Flocie Czarnomorskiej, nadzorował budowę okrętów w Chersoniu, uczestniczył w budowie głównej bazy floty w Sewastopolu. Na początku rosyjsko-tureckiej wojny 1787-1791 dowodził okrętem liniowym "Św. Paweł". W 1789 został awansowany do stopnia kontradmirała.
Od 1790 dowodził Flotą Czarnomorską. Pod jego dowództwem, flota odniosła zwycięstwa nad Turkami koło Kerczu (1790), koło wyspy Tendra (1790) i koło przylądka Kaliakra (1791). W bitwach tych została wykorzystana nowa taktyka, wprowadzona przez Uszakowa. W 1793 awansował do stopnia wiceadmirała.
W latach 1798-1800 flota pod dowództwem Uszakowa przeprowadziła wypad na Morze Śródziemne, działając na wodach greckich i włoskich. Między innymi odbił w 1799 Wyspy Jońskie z rąk Francuzów, na których w marcu 1800 utworzono Republikę Siedmiu Wysp. Mimo sukcesów dyplomatycznych i politycznych Uszakowa, car Aleksander I powierzył mu następnie mniej ważne stanowisko dowódcy Floty Bałtyckiej, a w 1807 odwołał go ze stanowisk. Uszakow zmarł 2 października 1817 w swojej posiadłości we wsi Aleksjejewka (w republice Mordwa).
Imieniem Uszakowa nazwano w późniejszym czasie kilka rosyjskich okrętów wojennych. 3 marca 1944 Prezydium Rady Najwyższej ZSRR ustanowiło order Uszakowa i medal Uszakowa. 6 sierpnia 2000 roku admirał Uszakow został kanonizowany przez Rosyjską Cerkiew Prawosławną.
Zobacz też:
