Tolon

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Tolon

País / Parçan	Provença
Estat	França
Region	Provença-Aups-Còsta d'Azur
Departament	Var (Prefectura)
Arrondiment	Arrondiment de Tolon (capluòc)
Canton	Capluòc de 9 cantons
Còde INSEE	83137
Còde postal	83000
Cònsol Mandat en cors	Ubèrt Falco 2001 - 2014
Intercomunalitat	Comunautat d'aglomeracion de Tolon Provença Mediterranèa
Gentilici	tolonenc -a
Latitud	43° 04’ 22’’ Nòrd
Longitud	05° 58’ 58’’ Èst
Altitud	0 m (mini) – 584 m (maxi)
Superfícia	4 284 ha = 42,84 km²
Populacion sens comptes dobles	167 400 ab. (2005)
Densitat	3 907 ab./km²

Escut de Tolon

Tolon (Touloun en nòrma mistralenca) es una vila d'Occitània, en Provença, en riba de la mar Mediterranèa. Es au fons d'una baia, la rada de Tolon, e aquela situacion n'a fach un pòrt militar fòrça important. Es la prefectura dau departament de Var despuei 1973. Tolon a 167 400 estatjants e n'a 478 000 dins l'aglomeracion: es la cinquena aglomeracion occitana (tanben es la dotzena aglomeracion francesa e la quinzena comuna intra muros).

Lo gentilici es tolonenc -a.

[Modificar] Geografia

La vila de Tolon se situa entre la rada de Tolon e lo mont Faron. Una partida dau pòrt e de la vila es ocupada per l'arsenal militar. Tolon es lo premier pòrt militar de França.

[Modificar] Istòria

Ocupada tre l'epòca dei Ligurs, Telo Martius (de Telo, la divessa dei fònts — o dau latin tol, bas de còla — e Martius, en onor dau Dieu de la guèrra Mars), es una dei doas tenchurariás de porpra de l'Empèri Roman.

Après lo restacament de Provença au reiaume de França, Tolon deven un luòc de construccion navala e la rada es emmerçada per assostar de flòtas militaras.

1524: bastisson la torre reiala. En 1543, per gardar a sa disposicion la flòta otomana de Barbarossa, lo rei Francés I l'autoriza a ivernar a Tolon, vujat de seis abitants. Es un escàndol per l'Euròpa crestiana.

1707: Tolon resistís durant l'invasion de Provença per leis emperiaus menats per lo Duc de Savòia e lo Prince Eugèni pendent la guèrra de succession d'Espanha.

1720: a causa de la pèsta venguda de Marselha, 13 000 personas mòron, valent a dire, aperaquí, la mitat de la populacion.

1790 : Tolon es lo capluòc dau departament de Var.

1793 : Liurada ais Britanics, la vila es considerada coma traïdora a la Revolucion francesa e pèrd lo títol de prefectura, que lo transferisson a Draguinhan. Napoleon Bonaparte se destria durant lo sèti.

1974 : Tolon recupèra lo títol de prefectura.

[Modificar] Demografia

Evolucion demografica
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2005
161 786	174 746	181 801	179 423	167 619	160 639	167 400
Nombre retengut a partir de 1968 : Populacion sens còmptes dobles

La rada de Tolon	Calabrun	Lo mont Faron, darrier la vila	La rada de Tolon vista per satellit
La rada de Tolon vista per satellit	La rada de Tolon vista per satellit	L'estatua de l'Engèni de la navigacion, sus lei cais dau Pòrt Vièlh. Lei tolonencs l'escaissan "L'Amiralh de Cuverville" ("cuou vèrs vila, cul vers ville"), perque agacha la mar e vira son tafanari nus vèrs la vila.	Lei cariatidas de l'escultor Pèire Puget
De vaissèus dau pòrt militar