Samfundspartiet

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

Samfundspartiet var tidlegare namn på eit politisk parti i Noreg. Partiet henta tankar frå kristendom, korporativisme, teknokrati, sosialpsykologi, økologi og samfunnsøkonomi, og kan vanskeleg plasserast på nokon høgre-venstre-skala^[1]. Partiet vart organisert kring forfattaren Bertram Dybwad Brochmann.

Innhaldsliste 1 Framvekst i krisetid 2 Oppslutning ved Stortingsval 3 På verdsveven 4 Referansar 5 Sjå òg

[endre] Framvekst i krisetid

Partiet vaks fram på 1930-talet mykje som resultat av den økonomiske krisa i mellomkrigstida. Samfundspartiet hadde få formelle strukturar. Slik fekk Brochmann stort spelerom. Han vart overraskande innvald på Stortinget frå Bergen i 1933, og fekk merksemd ved i krisetidene å nekta å ta imot løn for å sitja på Stortinget. Samfundspartiet, ved Brochmanns vararepresentant Gjert E. Bonde, var det einaste partiet som røysta mot Steriliseringslova i 1934. Lova opna for sterilisering av personar med "mangelfullt utviklede sjelsevner", og lova vart særleg nytta ved sterilisering av romanifolket og tatarar.

Ved valet i 1936 vart ikkje Brochmann stortingsrepresentant. Trass i dette vart partiet representert gjennom Sigurd Haakon Jacobsen, innvald frå Nordland fylke. Då okkupasjonen av Noreg under den andre verdskrigen kom i 1940, valde partiet å oppløysa seg sjølv. Sjølv om Brochmann tok avstand frå Vidkun Quisling meinte han at Hitler sin økonomiske politikk var fornuftig. Slike synspunkt vart offentleg gjeve uttrykk for, mellom anna i ei radiotale. Brochmann og fleire av partikameratane vart dømde i landssvikoppgjeret etter krigen. Samfundspartiet stilte til val for siste gong i 1949.

[endre] Oppslutning ved Stortingsval

Samfundspartiet stilte til val ved tre stortigsval i tida 1933-46, og oppnådde følgjande resultat:

• 1933: 1,5 %; 1 stortingsrepresentant frå Bergen
• 1936: 3,1 %; 1 stortingsrepresentant frå Nordland
• 1945: partiet stilte ikkje lister
• 1949: 0,7 %; partiet vart ikkje representert på Stortinget

Ingen stad fekk Samfundspartiet større oppslutning enn i Velfjord kommune i Nordland^[2].

• 1933: 0,2 %
• 1936: 42,0 %
• 1945: partiet stilte ikkje liste; valdeltakinga i kommunen sank til 40,7%, mot 70,0% ved valet i 1936
• 1949: 40,2 %

[endre] På verdsveven

• Henimot nullpris! Foredrag om Samfundspartiet sin økonomiske politikk
• Om Bertram D. Brochmann i Norsk Biografisk Leksikon
• Nettstaden til avisa Samfunnsliv, grunnlagd av Brochmann
• Norsk Krigsleksikon om Brochmann

[endre] Referansar

[endre] Sjå òg

• Samfunnspartiet - eit parti som vart grunnlagd i 1985 av Øystein Meyer Johannessen.

Tidlegare politiske parti i Noreg:

Anders Langes parti | Arbeiderdemokratene | Barn-Eldre | Bondepartiet | Centrum | De Conservative Foreningers Centralstyre | Demokratiske Sosialistar | Fellesliste mot framandinnvandring | Folkeaksjonen mot Bompengar | Framstegspartiet (1957) | Frie Venstre-veljarar | Frihetsvernet | Frisindede Folkeparti | Frisindede Venstre Fylkeslistene for Miljø og Solidaritet | Kristent Konservativt Parti | Kvit Valallianse | Det Liberale Folkepartiet (1972-1988) | Liberale Folkeparti (1957) | Moderate Venstre | Nasjonalalliansen | Nasjonal Samling | Noregs Demokratiske Parti | Norges Socialdemokratiske Arbeiderparti | Norsk Folkeparti | Norsk Sosialdemokratisk Parti | Politisk Alternativ Hordaland | Det Politiske Parti | Reformpartiet | Rettferdspartiet | Samefolkets Liste | Samfundspartiet | Samlingspartiet | Samlingspartiet Ny Fremtid | Sjukehuslista for bevaring av Vestfold lokalsjukehus | Stopp Innvandringen | Sosialdemokratane | Sosialistisk Folkeparti | Sosialistisk Valforbund | Folkeavstemningspartiet/Tverrpolitisk Liste | Tverrpolitisk Kyst- og Distriktsparti

Sjå òg: Politiske parti i Noreg | Politiske rørsler i Noreg