17. mai

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

17. mai er den 137. dagen i den gregorianske kalenderen (138. under skotår). Det er 228 dagar att av året.

Innhaldsliste 1 Merkedag 1.1 Nasjonaldagar og nasjonale ikkje-religiøse flaggdagar 1.2 Religiøs helgedag 1.3 Namnedag 1.3.1 Helgendag i den katolske kyrkja 2 Hendingar 2.1 Utlandet 2.2 Noreg 3 Fødde 4 Døde

[endre] Merkedag

• Internasjonal dag mot homofobi

[endre] Nasjonaldagar og nasjonale ikkje-religiøse flaggdagar

Den nauriske grunnlovsdagen, til minne om grunnloven landet fekk i 1968.

Den norske grunnlovsdagen, feira sidan om lag 1814 til minne om at landet fekk eigen grunnlov og til støtte for norsk identitet og sjølvstende.

• Dagen for galisisk litteratur, feira sidan 1963 til minne om den første boka som kom ut på galisisk, Cantares Galegos av Rosalía de Castro frå 1863.

[endre] Religiøs helgedag

[endre] Namnedag

Noreg	Harald og Ragnhild
Sverige	Rebecka og Ruben
Danmark	Bruno

[endre] Helgendag i den katolske kyrkja

• Den heilage Paschalis Baylón
• Den heilage Madron
• Den heilage Restituta av Kartago

[endre] Hendingar

[endre] Utlandet

• 1521: Edward Stafford, hertug av Buckingham, vart avretta for landssvik.
• 1590: Anne av Danmark vart krona til dronning av Skottland.
• 1642: Paul Chomedey skipa den kanadiske byen Montréal.
• 1673: Louis Joliet og Jacques Marquette byrja utforskinga av Mississippielva.
• 1775: Den amerikanske revolusjonen: Kontinentalkongressen forbaud handel med Canada.
• 1792: Børsen i New York vart skipa.
• 1809: Napoleon I av Frankrike gav ordre om annekseringa av Pavestatane til det franske imperiet.
• 1814: Okkupasjonen av Monaco gjekk frå franske hender til austerrikske.
• 1846: Adolphe Sax fekk patent på saksofonen.
• 1900: Boerkrigen: Britiske troppar kom til Mafeking.
• 1902: Arkeologen Spyridon Stais fann Antikythera-mekanismen.
• 1915: Den siste regjeringa til det britiske liberale partiet med Herbert Henry Asquith braut saman.
• 1940: Andre verdskrigen: Tyskland okkuperte den belgiske hovudstaden Brussel.
• 1943: Den amerikanske hæren gav Moore School ved University of Pennsylvania kontrakt for å utvikla ENIAC.
• 1967: Seksdagarskrigen: President Abdul Nasser av Egypt kravde at den fredsbevarande utrykningsstyrken til SN i Egypt skulle trekkja seg ut.
• 1969: Sovjetiske Venera 6 kom inn i atmosfæren til planeten Venus og sende atmosfæriske data attende før han vart knust av høgt trykk.
• 1970: Thor Heyerdahl siglder frå Marokko på papyrusbåten Ra II for å kryssa Atlanterhavet.
• 1973:Høyringa i Watergateskandalen byrjar i det amerikanske senatet og vart synte på fjernsyn.
• 1974: Politiet i Los Angeles i California blitza Den symbionesiske frigjevingshæren sitt hovudkvarter og drap seks medlemmer.
• 1974: Konflikten i Nord-Irland: Trettitre menneske mista livet av bomber i Dublin og Monaghan i Irland.
• 1983: Libanon, Israel og Sambandsstatane skreiv under på israelsk attendetrekking frå Libanon.

• 1987: Krigen mellom Iran og Irak: Den amerikanske fregatten USS Stark (FFG-31) vart treft av ein rakett frå ein irakisk Mirage-jagar. Trettisju soldatar mistar livet og 21 vart skada.
• 1990: Verdas helseorganisasjon strauk homoseksualitet frå lista over sinnssjukdommar.
• 1993: Rebecca Stephens vart den første kvinna som klatrar til topps på Mount Everest.
• 1995: Jacques Chirac vart president av Frankrike etter 18 år som borgarmeister av Paris.
• 1999: Ehud Barak vart vald som statsminister i Israel.
• 2004: Homofilt giftarmål vart lovleg i Massachusetts.

[endre] Noreg

• 1814: Den norske grunnlova blei underskriven.
• 1829: Torgslaget i Christiania. Opplaup då kavaleri og fotjegarar vart sett inn mot allmugen på Stortorvet.
• 1885: Molde domkyrkje brann ned til grunnen etter at tårnet vart truffe av eit saluttskudd.
• 1933: Vidkun Quisling og Johan Bernhard Hjort stifta Nasjonal Samling, det fascistiske partiet i Noreg.
• 1990: Fedrelandspartiet blei stifta.

[endre] Fødde

Sjå òg Fødde den 17. mai.

• 1628: Erkehertug Ferdinand Karl av Austerrike, regent av Tyrol og Vorderösterreich
• 1743: Seth Warner, amerikansk revolusjonsleiar
• 1749: Edward Jenner, oppfinnar av vaksine
• 1758: John St Aubyn, britisk fossilsamlar
• 1768: Caroline av Brunswick, prinsesse av Wales
• 1794: Anna Brownell Jameson, britisk forfattar
• 1821: Sebastian Kneipp, naturopat (d. 1897)
• 1836: Wilhelm Steinitz, sjakkspelar (d. 1900)
• 1842: August Thyssen, industrialist (d. 1926)
• 1844: Julius Wellhausen, tysk teolog (d. 1918)
• 1866: Erik Satie, fransk komponist (d. 1925)
• 1873: Henri Barbusse, fransk forfattar og journalist (d. 1935)
• 1879: Simon Petlyura, ukrainsk uavhengigheitskjempar (d. 1926)
• 1886: Alfonso XIII av Spania (d. 1941)
• 1897: Odd Hassel, norsk kjemikar
• 1898: Alfred Joseph Casson målar (d. 1992)
• 1900: Ruhollah Khomeini, (d. 1981)
• 1901: Werner Egk, komponist (d. 1983)
• 1904: Jean Gabin, skodespelar (d. 1976)
• 1906: Zinka Milanov, kroatisk]] sopran
• 1918: Birgit Nilsson, svensk sopran
• 1922: Antje Weisgerber, skodespelar
• 1924: Hannes Messemer, skodespelar
• 1928: Idi Amin, ugandisk general og statsleiar
• 1942: Taj Mahal, songar og gitarist
• 1944: David Kelly, britisk vitskapsmann
• 1950: Janez Drnovšek, slovensk politikar
• 1955: Bill Paxton, skodespelar
• 1956: Bob Saget, skodespelar
• 1959: Paul Di'Anno, songar
• 1962: Lise Lyng Falkenberg, dansk forfattar
• 1965: Trent Reznor, songar og låtskrivar (Nine Inch Nails)
• 1966: Qusay Hussein, sonen til Saddam Hussein (d. 2003)
• 1971: Maxima Zorreguieta Cerruti, kona til Prins Willem-Alexander av Nederland
• 1974: Andrea Corr, songar (The Corrs)
• 1975: Sasha Alexander, skodespelar frå Sambandsstatane
• 1975: Laura Voutilainen, finsk songar
• 1978: Mirjam Kristensen, norsk forfattar
• 1982: Dylan Macallistar, australsk fotballspelar

[endre] Døde

Sjå òg Døde den 17. mai.

• 1189: Minamoto no Yoshitsune, japansk krigsherre
• 1336: Keisar Go-Fushimi av Japan
• 1510: Sandro Botticelli, italiensk målar
• 1727: Katarina av Russland
• 1729: Samuel Clarke, engelsk filosof
• 1765: Alexis Claude Clairault, fransk matematikar
• 1829: John Jay, den første høgsterettsdommaren i USA
• 1838: Charles Maurice de Talleyrand, fransk diplomat
• 1839: Archibald Alison, skotsk forfattar
• 1875: John C. Breckinridge, vise-president av Sambanddstatane
• 1917: Charles Anthoni Johnson Brooke, leiar av Sarawak (fødd 1829)
• 1935: Paul Dukas, fransk komponist
• 1947: George William Forbes, tidlegare statsminister av New Zealand
• 1985: Abe Burrows, låtkrivar, komponist og forfattar
• 1992: Lawrence Welk, USA-amerikansk musikar
• 2000: Donald Coggan, den 101. erkebiskopen av Canterbury
• 2004: Ezzedine Salim, leiar av interimsstyret i Irak