Helmond

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Gemeente Helmond

Provincie	Noord-Brabant
Hoofdplaats	Helmond
Oppervlakte  - Land  - Water	54,56 km² 53,2 km² 1,36 km²
Inwoners Bevolkingsdichtheid	86.978 (1 februari 2008)? 1635 inw./km²
Geografische ligging	51°29' NB 5°39' OL
Belangrijke verkeersaders	A67, A270/N270, N279
Netnummer	0492
Postcodes	5700-5709
Officiële website	www.helmond.nl
Politiek
Burgemeester (lijst)	Fons Jacobs (CDA)
Bevolkingspiramide

Helmond (Helmonds: Héllemond) ( uitspraak (info·uitleg)) is een stad en gemeente in de provincie Noord-Brabant. De gemeente en stad telt 86.107 inwoners (1 januari 2007) en heeft een oppervlakte van 54,57 km² (waarvan 0,10 km² water). De gemeente Helmond maakt deel uit van het kaderwetgebied SRE en stedelijk netwerk BrabantStad. Helmond ligt aan de Zuid-Willemsvaart en de beek de Aa.

Kenmerkend voor de stad Helmond is een verleden van metaal- en textielindustrie. De straatnamen die op -wal eindigen duiden op de voormalige vestingstad Helmond, waar het veertiende eeuwse kasteel onderdeel van uitmaakte.

De gemeente Helmond kent vier kernen: De stad Helmond, de voormalige dorpen Stiphout, Mierlo-Hout en Brouwhuis. Allen zijn opgenomen als wijken, waarbij Stiphout en Mierlo-Hout het dorpse karakter hebben weten te behouden. Zie ook de lijst van wijken in Helmond.

Inhoud 1 Etymologie 2 Geschiedenis 3 Economie 3.1 Kenniscentrum voor automobieltechniek 4 Stadsdelen 5 Cultuur en Gemeenschapsleven 6 Verkeer en vervoer 7 Annexaties 8 Betaald voetbal 9 Bezienswaardigheden 10 Sport en Recreatie 11 Onderwijs 12 Zetelverdeling gemeenteraad 13 Geboren 14 Nabij de stad Helmond gelegen kernen

[bewerk] Etymologie

De naam 'Helmond' wordt wel uitgelegd als een samenvoeging van hel, dat 'laaggelegen' zou betekenen, en mond, dat zou verwijzen naar een hoger gelegen, beveiligde plaats. Dit zou dan niets met een helm te maken hebben.

Niettemin verscheen de helm reeds op een zegel uit 1241. Deze zou de versterkte middeleeuwse stad symboliseren. Oorspronkelijk was het een middeleeuwse pothelm. Deze is later aangepast aan de mode en is nu een toernooihelm. De eikentakjes symboliseren de Vrijheid. Het vogeltje in de takjes is een middeleeuwse versiering en heeft geen enkele betekenis.

[bewerk] Geschiedenis

Zie voor de geschiedenis van Helmond het artikel Geschiedenis van Helmond

Helmond is ontstaan vanuit een nederzetting die al voor het jaar 1000 moet hebben bestaan, en werd in 1179 voor het eerst genoemd in een bulle van Paus Alexander III. De stad werd in 1225 gesticht door Hertog Hendrik I van Brabant. Helmond kreeg stadsrechten in 1232.

[bewerk] Economie

Sedert de 19e eeuw is Helmond een industriestad geworden met veel metaal- en textielnijverheid. Dit leidde tot een scherpe verdeling tussen armen en rijken, een tweedeling die ook geografisch tot uiting kwam door de Zuid-Willemsvaart. Veel van de oorspronkelijke industrie is verdwenen, hoewel enkele bedrijven uit die tijd, zoals Vlisco, nog present zijn. Wel zijn er veel nieuwe bedrijven gekomen, waarvan een aantal in de hoogwaardige technologiesector actief zijn. Helmond telt uitgestrekte bedrijventerreinen.

[bewerk] Kenniscentrum voor automobieltechniek

Sedert de jaren '70 van de 20e eeuw was het ontwikkelingslaboratorium van VolvoCar in Helmond gevestigd. Later werd dit NedCar en, na de verzelfstandiging ervan, PDE Automotive. Dit werd als een kern voor een te ontwikkelen kenniscentrum voor de automobielindustrie beschouwd. Dit in 2003 geïnitieerde centrum werd High Tech Automotive Campus genoemd. Het beslaat 15 à 20 ha. Hier vindt men ook TNO Automobieltechniek, dat vanuit Delft hierheen verhuisde, wat in 2008 zijn beslag heeft gekregen. Ook het ontwikkelingslaboratorium van het Benteler concern is hier gevestigd, evenals middelbare- en hogere beroepsopleidingen in de automobieltechniek. De stad kent darnaast 22 bedrijven die als toeleverancier werkzaam zijn voor de automobielindustrie, waaronder het tot de VDL Groep behorende ATPS, dat de Phileas bussen heeft gebouwd.

[bewerk] Stadsdelen

• Brandevoort
• Brouwhuis
• Dierdonk
• De Groene Loper (in aanbouw)
• Helmond Centrum
• Binnenstad-Oost
• Helmond Noord
• Helmond Oost
• Helmond West
• Rijpelberg
• Stiphout
• Suytkade
• 't Hout
• Warande
• ZonneKwartier (in aanbouw)

[bewerk] Cultuur en Gemeenschapsleven

Helmonders worden wel 'kattenmeppers' genoemd, wat hun spotnaam is. Naar verluidt aten ze vroeger katten, of 'dakhazen', hetgeen mogelijk op de toenmalige armoede is terug te voeren. In het Helmonds, een zeer karakteristiek dialect, zegt grootmoeder, die zo'n maaltijd zou hebben genuttigd: Mar jonge, ge kôhnt ut verskil nie zien, en ut smakte goewd. Krek un wild kerningt.

Ook kent men het verhaal van kattenvriend Pater Nikodemus, die straatkatten ving en naar de zolder van het klooster bracht, waar ze zich aan de daar aanwezige muizen te goed konden doen.

Tegenwoordig komt de kat speels terug in allerlei websites en activiteiten. Een voorbeeld is het festival Jazz in Catstown, dat elk jaar in augustus wordt gehouden. Catstown is dan weer de tegenhanger van Lichtstad Eindhoven, dat in september het festival: 'Jazz in Lighttown' organiseert. Een ander evenementen die georganiseerd worden zijn de Kasteeltuinconcerten in juni en augustus.

Carnaval wordt ook gevierd in Helmond met onder meer de grootste optocht van het zuiden. Helmond is een echte carnavalsstad; naast de vele carnavalsverenigingen is er een grote vereniging die zich bezighoudt met het stadscarnaval (dat ieder jaar tienduizenden bezoekers trekt): de Keiebijters. Met carnaval heet Helmond dan ook Keiebijtersstad.

[bewerk] Verkeer en vervoer

Helmond is op het autosnelwegennet aangesloten via diverse wegen. De stad is per auto bereikbaar via de A270/N270 en N279. Ook is het goed mogelijk om de stad aan de zuidkant vanaf de A67 te bereiken.

De stad Helmond is gelegen aan de spoorlijn Eindhoven – Venlo. De stad is vier stations aan deze spoorlijn rijk: station Helmond, station Helmond 't Hout, station Helmond Brouwhuis en sinds 10 december 2006 station Helmond Brandevoort.

Verder beschikt Helmond nog over een beperkte stadsdienst en enkele streekbussen.

Zie voor buslijnen, evenals de treinverbindingen het hoofdartikel Openbaar vervoer in Helmond

[bewerk] Annexaties

De gemeente Helmond heeft al verschillende keren buurgemeenten proberen te annexeren. In de jaren zestig lukte dit nog met de gemeente Stiphout en delen van de gemeenten Mierlo (de kern Mierlo-Hout, tegenwoordig 't Hout), Deurne (deel van Brouwhuis) en Bakel en Milheeze (de kern van Brouwhuis en de Rijpelberg). In de jaren negentig wilde de gemeente de noordelijke buurgemeente Aarle-Rixtel annexeren. Dit leidde tot hevig verzet in het landelijke kerkdorp. Met de slogan 'Ale blie!' ('Aarle-Rixtel blijft!') wilden zij hun zelfstandigheid behouden. Uiteindelijk is het kerkdorp opgegaan in de nieuwe gemeente Laarbeek en werd dus geen onderdeel van Helmond. De gemeente Helmond richtte nu haar ogen opnieuw op de zuidwestelijke buurgemeente Mierlo. Maar ook de Mierlonaren waren de Helmonders dit keer te snel af. Een klein deel van Mierlo werd uiteindelijk geannexeerd door Helmond voor de verdere bouw van het nieuwe stadsdeel Brandevoort. Het andere deel van Mierlo, dat de gehele kern Mierlo omvatte met ruim 10.000 inwoners, ging in 2004 samen met Geldrop op in de nieuwe gemeente Geldrop-Mierlo.

[bewerk] Betaald voetbal

Helmond kent sinds de jaren vijftig betaald voetbal. Aanvankelijk speelden HVV en Helmondia (die de stad in tweeën splitsten) beiden betaald voetbal. Op 27 juli 1967 is Helmondia echter opgegaan in Helmond Sport, nadat HVV haar proflicentie reeds had op moeten geven vanwege financiële moeilijkheden. Helmond Sport promoveerde in het eerste jaar van tweede naar eerste divisie, waar het nu ook nog (na een uitstapje naar de eredivisie in de jaren tachtig) actief is.

[bewerk] Bezienswaardigheden

• Kasteel Helmond, onderdeel van het gemeentemuseum
• Kubuswoningen, ontworpen door Piet Blom;
• Theater 't Speelhuis, opgebouwd uit 37 kubussen en omringd door 18 kubuswoningen;
• Warande Park (vroegere Peapark) bij de Helmondse Goudkust (Aarle-Rixtelseweg);
• Robustelly-Smits orgel in de Sint-Lambertuskerk (1772/1862, afkomstig uit de abdij van Averbode);
• Kapel van Binderen en de toegangspoort van voormalig Abdij van Binderen;
• Huis met de Luts aan de Markt;
• Onze Lieve Vrouwe Kerk, Wilhelminalaan;
• Ketsegängske
• Brandevoort, een VINEX-wijk met de kenmerken van een vestingsstadje

[bewerk] Sport en Recreatie

• Berkendonk, recreatieplas in Helmond;
• Zwembad Laco De Wissen, Zwembad in Helmond;
• Pathé, Bioscoop in Helmond;
• De Veldhoeven, Kinderboerderij in Helmond;
• Midgetgolfbaan De Warande, Midgetgolfbaan in Helmond;
• SWH, Stichting Welzijn Helmond;

[bewerk] Onderwijs

• Binderen, Basisschool;
• Jan Van Brabant,Middelbaar Onderwijs;
• Praktijkschool Helmond,Middelbaar Onderwijs;
• ROC Ter AA;
• Vakcollege Dr.Knippenberg, (Voorheen Ter Kemenade College) Middelbaar Onderwijs;

[bewerk] Zetelverdeling gemeenteraad

• PvdA 9 zetels
• CDA 8 zetels
• VVD 4 zetels
• SDH-OH 4 zetels
• SP 4 zetels
• Helmondse Belangen 2 zetels
• Helder Helmond 2 zetels
• Helmondse Seniorenpartij 1 zetel
• Helmond aktief 1 zetel
• GroenLinks 1 zetel
• D66 1 zetel

[bewerk] Geboren

• Piet de Wit (textielbaron) (1869-1949)
• Matthijs Vermeulen (1888), componist
• Frans-Joseph van Thiel (1906-1993), politicus
• Hein Fentener van Vlissingen (1921-1994)
• Addy Kleijngeld (1922-1977 ), musicus
• Hans Gruijters (1931-2005), politicus
• Hein Verbruggen (1941), sportbestuurder
• Jos van der Vleuten (1943 - Mierlo-Hout), wielrenner
• Gerard van de Kerkhof (1943), voetballer
• Michel Jager (1944), burgemeester en politicus
• Willy van der Kuijlen (1946), voetballer
• Lisette Sevens (1949), hockeyinternational
• Jef de Jager (1949), schrijver
• Willy van de Kerkhof (1951), voetballer
• René van de Kerkhof (1951), voetballer
• Fieke Boekhorst (1957), hockeyinternational
• Roland Verstappen (1958), zanger
• Anno de Kleine (1960), biljarter
• Evert Santegoeds (1961), journalist, tv-presentator en publicist
• Harry van Bommel (1962), SP-politicus
• Berry van Aerle (1962), voetballer
• Hans Gillhaus (1963), voetballer
• Erica van den Heuvel (1966), badmintonster
• Martijn Benders (1971), dichter
• Leon van der Zanden (1977), cabaretier en presentator
• Wilfred Bouma (1978), voetballer
• Judith Meulendijks (1978), badmintonster
• Jimmy Rosenberg (1980), musicus

[bewerk] Nabij de stad Helmond gelegen kernen

Mierlo-Hout, Stiphout, Brouwhuis, Deurne, Bakel, Aarle-Rixtel

BrabantStad
Breda · Eindhoven · Helmond · 's-Hertogenbosch · Tilburg

Gemeenten van provincie Noord-Brabant

Aalburg · Alphen-Chaam · Asten · Baarle-Nassau · Bergeijk · Bergen op Zoom · Bernheze · Best · Bladel · Boekel · Boxmeer · Boxtel · Breda · Cranendonck · Cuijk · Deurne · Dongen · Drimmelen · Eersel · Eindhoven · Etten-Leur · Geertruidenberg · Geldrop-Mierlo · Gemert-Bakel · Gilze en Rijen · Goirle · Grave · Haaren · Halderberge · Heeze-Leende · Helmond · 's-Hertogenbosch · Heusden · Hilvarenbeek · Laarbeek · Landerd · Lith · Loon op Zand · Maasdonk · Mill en Sint Hubert · Moerdijk · Nuenen, Gerwen en Nederwetten · Oirschot · Oisterwijk · Oosterhout · Oss · Reusel-De Mierden · Roosendaal · Rucphen · Schijndel · Sint Anthonis · Sint-Michielsgestel · Sint-Oedenrode · Someren · Son en Breugel · Steenbergen · Tilburg · Uden · Valkenswaard · Veghel · Veldhoven · Vught · Waalre · Waalwijk · Werkendam · Woensdrecht · Woudrichem · Zundert Nederland · Provincies · Gemeenten