Caravaggisme
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Het Caravaggisme is een stroming in de 17de eeuwse schilderkunst, naar aanleiding van de revolutionaire stijl van de Italiaanse meester Caravaggio. De stroming is niet te beschrijven als een groep, noch als een school, zeker niet als gestructureerde beweging, maar hoogstens als Italiaanse navolging, als beïnvloeding. Deze mentale aanpassing situeert zich tussen de oppositie tegen de classicistische retoriek van de academies enerzijds en de schitterende illusionistische geestdrift van de Barok anderzijds.
Een aparte groep in Utrecht zijn de Utrechtse caravaggisten, zie ook: Schilderkunst in Utrecht.
Inhoud |
[bewerk] Caravaggisten
[bewerk] Italië
In Italië vond het caravaggisme zijn grootste weerklank in de 17de eeuw. Tot de vroegste navolgers behoorden Orazio Gentileschi en Bartolommeo Manfredi. Verder werden bekende kunstenaars beïnvloed als Artemisia Gentileschi, C. Saraceni en Adam Elsheimer, Orazio Borgianni, A. Grammatica, M. A. Bassetti, Caravaggio, D. Fetti, A. Turchi, D. Fiasella, Strozzi, Asserreto, G. Vermiglio, N. Musso, Spadarino, Serodine d'Ascona, Preti, Bambocianti, Cerquozzi, Sweerts, Caracciolo, O. Riminaldi, P. Paolini, J. Ribera, P. Finoglo, A. Vaccaro, B. Cavallino, M. Stanzione, F. Fracanzano, F. Guarino, B Passante, G.B. Spinelli, A. Falcone, S. Rosa, L. Giordano, Luca Forte, Paolo Porpora, G.B. Raopolo.
[bewerk] Nederland
In het gereformeerde Nederland van de 17de eeuw, vlotter dan in het katholiek gebleven België, waren Hendrick ter Brugghen, Gerard van Honthorst, en Dirck van Baburen, bij hun terugkeer uit het Italiaanse verblijf, de geestdriftige promotoren van het caravaggisme in de Utrechtse school. Matthias Stom, Jan van Bijlert, Bambocianti (P. Van Laer), Frans Hals, Judith Leyster, D. De Haen, Wybrand de Geest, W.P. Crabeth, Pieter de Grebber, Michael Sweerts, Cornelis van Poelenburgh, Bartholomeus Breenbergh, Herman van Swanevelt, Nicolaes Berchem, Gerard Terborch, Jan Steen, Pieter de Hoogh, Johannes Vermeer en de meester bij uitstek van het chiaroscuro, Rembrandt, ontliepen de caravaggistische invloeden niet.
[bewerk] België
In België had Peter Paul Rubens wel de stijl van Caravaggio bewonderd en verwerkt, tijdens zijn Italiaans verblijf. Ook Antoon van Dyck werkte aanvankelijk onder die invloed. Louis Finson, Gerard Seghers, Theodoor Rombouts, J. Janssens, Jacob Jordaens, Adriaen Brouwer, David Teniers, Van Loon, en de Waal G. Duffet verwerkten caravaggisme-beïnvloeding.
[bewerk] Frankrijk
In Frankrijk werd het caravaggisme belemmerd, enerzijds door het classicistische conservatisme van het Koninklijke Hof en anderzijds door de instelling van de Academie in 1648. Het caravaggisme bloeide daarom vooral in de provincie. Het was de Vlaamse Bruggeling L. Finson die de revolutionaire stijl in Aix-en-Provence introduceerde, in 1613. Valentin de Boulogne, Chalette, Guy François, Nicolas Tournier, Nicolas Régnier, Simon Vouet, A. Rivals, P. Quantin, J. Tassel, Baugin, Stoskopf, Louise Moillon, Georges de La Tour, L. le Nain, Philippe de Champaigne et Laurent de la Hyre werden door de kunst van Caravaggio beïnvloed.
[bewerk] Spanje
In 1593 bracht de Lombard Borgianni het caravaggisme in Spanje. Francisco de Ribalta, Juan de Ribalta, Pacheco, Diego Velasquez, Carducho, José de Ribera en Francisco de Zurbaran zorgden er mede voor dat de Caravaggio-stijl onvergetelijk werd.
