Judith Leyster

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Judith Leyster (Haarlem, 28 juli 1609 - Heemstede, 18 februari 1660) was een Nederlandse schilderes uit de 17e eeuw. Zij was een van de weinige vrouwelijke schilders in de Nederlanden tijdens de Gouden Eeuw. Zij was het enige vrouwelijke lid van het Haarlemse schildersgilde. Gezien haar schildertechniek is zij vermoedelijk een leerling geweest van zowel Frans Hals als Frans de Grebber.

[bewerk] Levensloop

Judith Leyster werd op 28 juli 1609 gedoopt in de Grote Kerk in Haarlem. Zij was het achtste kind van Jan Willemsz en zijn vrouw Trijn Jasperdr in een rij van negen. Haar vader was eigenaar van een brouwerij, de Leyster. In 1628 verhuisde ze met haar familie naar Vreeland in de provincie Utrecht, waar zij mogelijk in contact kwam met de Utrechtse Caravaggisten Hendrick Terbrugghen en Gerrit van Honthorst. In september 1629 gingen Judiths ouders naar Zaandam. Onbekend is of Judith met hen meeging of dat ze terugkeerde ze naar Haarlem. In ieder geval was ze in 1631 getuige bij de doop van een van de kinderen van Frans Hals. Haar eerste gesigneerde werk dateert uit dit jaar. Kenmerkend is het monogram waarmee ze signeerde; een toegevoegde ster vormde een woordspeling op haar familienaam: Ley-ster. In 1633 werd Judith toegelaten tot het Sint-Lucasgilde. Ze trouwde op 1 juni 1636 in Heemstede met de kunstschilder Jan Miense Molenaer en kreeg vijf kinderen: Johannus (1637), Jacobus (1639), Helena (1643), Eva (1646) en Constantijn (1650). De zorg voor haar gezin vormde waarschijnlijk het einde van haar schildercarrière, aangezien er nauwelijks werk van haar bekend is van na 1636. In het najaar van 1659 werd Judith Leyster, net als haar man, erg ziek. Judith overleed enkele maanden later en werd op 10 februari 1660 in Heemstede begraven.

[bewerk] Werken

Aan Judith Leyster worden 48 werken toegeschreven. Twaalf daarvan zijn onvindbaar en van zeven andere werken is niet zeker of ze daadwerkelijk aan haar kunnen worden toegeschreven.

Bekende werken zijn:

• Het voorstel (of Man biedt jonge vrouw geld aan) (1631)
• Meisje met strohoed
• Spelletje Tiktak
• Kinderen met een kat en aal
• Musicerend gezelschap
• Zelfportret (1633)
• Jongen met fluit (ca. 1635)
• Serenada

[bewerk] Musea

Musea waar schilderijen van Judith Leyster te vinden zijn:

• Mauritshuis, Den Haag
• Worcester Art Museum, Worcester, Massachusetts
• Museum Boerhaave, Leiden
• National Gallery, Londen
• Nationalmuseum, Stockholm