Córdoba (Spanje)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Córdoba

Plaats in Spanje
Situering
Autonome regio	Andalusië
Provincie	Córdoba
Algemeen
Oppervlakte	1252 km²
Inwoners (2007)	323.600 (256/km²)
Politiek
Burgemeester	Rosa Aguilar
Overig
Postcode	14000
Website	Ayuntamiento de Córdoba

Córdoba is een stad in Andalusië in het zuiden van Spanje. Het is de hoofdstad van de provincie Córdoba. De stad ligt op 120 meter boven zeeniveau, aan de rivier Guadalquivir en aan de voet van het gebergte Sierra Morena. In 2005 had de stad 321.165 inwoners, en in de agglomeratie van Córdoba wonen net iets meer mensen, daarmee is het de derde stad van Andalusië. Het is de warmste stad van Europa, de temperatuur stijgt elk jaar weer maandenlang onafgebroken boven de 35 graden. Het is niet één van de grootste steden van Spanje, maar Córdoba was ooit één van de belangrijkste steden ter wereld. In de 10e eeuw was het de op één na grootste stad ter wereld, met een voor toen ongekend hoog inwonertal van 500.000. Córdoba was de hoofdstad van het middeleeuwse Kalifaat van Córdoba. Uit die glorietijd zijn talrijke monumenten overgebleven, waarvan de Mezquita het beroemdste voorbeeld is. Sinds 1984 staat het historisch centrum van de stad als een geheel dan ook op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. De stad is ook de geboorteplaats van historische filosofen als Seneca, Averroes en Maimonides, en van de wereldberoemde sombrero. In culinaire kringen staat Córdoba bekend om het gerecht ‘Rabo de Toro’, oftewel de bekende stoofpot van stierenstaart en verschillende andere ingrediënten. Door de omvangrijke Spaanse kolonisatie bestaan er op het Amerikaanse continent meer dan 1000 plaatsen die vernoemd zijn naar Córdoba, waarvan de belangrijkste de Argentijnse stad Córdoba is.

Inhoud 1 Geschiedenis 1.1 De Romeinse Tijd 1.2 De Byzantijnse en Visigotische Tijd 1.3 Moorse Tijd 1.4 Katholieke Tijd 1.5 16e t/m 20e eeuw 1.6 20e en 21e eeuw 2 Geografie 3 Klimaat 4 Architectuur en Bezienswaardigheden 4.1 Monumenten en bezienswaardigheden 4.2 Musea 5 Streekproducten 6 Geboren in Córdoba 7 Partnersteden 8 Zie ook 9 Externe links

[bewerk] Geschiedenis

De eerste permanente bewoners van het gebied rondom Córdoba waren de Tartessos. Dit volk gebruikte de plek om koper en zilver uit de omliggende mijnen te delven. In de loop van de jaren begonnen zij ook met het bebouwen van het land, wat later de basis van de economie zou vormen. Tijdens de opkomst van de Carthagen verscheen de eerste bekende naam van de stad: “Karduba”. De naam was een samentrekking van Kart-Juba (Stad van Juba), vernoemd naar een Spaanse generaal die zijn leven verloor in de omgeving van de stad, rondom 250 v.Chr.

[bewerk] De Romeinse Tijd

In het jaar 206 v.Chr. werd Karduba veroverd door de Romeinen na de Slag van Ilipa. Zij gaven de stad een nieuwe naam, namelijk “Corduba”. Rondom 113 v.Chr. had Corduba al een eigen Romeins forum, en in het jaar 80 v.Chr. werden de eerste munten geslagen. In 49 v.Chr. gebruikte niemand minder dan Julius Caesar Corduba als regeringscentrum voor de steden van het toenmalige rijk “Hispania Ulterior”. Na de strijd tussen Caesar en de Romeinse aristocraat Pompeius, werden in het jaar 27 v.Chr. de Spaanse provincies compleet gereorganiseerd. Vanaf dat moment werd Corduba de hoofdstad van de provincie Hispania Baetica, wat neerkomt op de huidige Spaanse regio’s Andalusië en Extremadura. In de daaropvolgende eeuwen groeide de stad erg snel, en kreeg haar eigen koninklijk paleis, amfitheater, tempel, circus, drie aquaducten met bronzen versieringen, verschillende fonteinen en een groot theater. Door deze Romeinse productiviteit, had Corduba rondom het jaar 300 na Chr. meer belangrijke gebouwen dan Rome. De belangrijkste Romeinse keizers die in deze tijd o.a. Corduba regeerden waren:

• Claudius Caesar Augustus Germanicus
• Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus
• Titus Flavius Domitianus
• Marcus Aurelius Valerius Maximianus Herculius

In de 3e eeuw kreeg Corduba te maken met het Christendom. De stad kreeg in die periode namelijk haar eerste eigen bisschop, de leider van het Concilie van Nicaea. Hij werd de rechterhand van Keizer Constantijn de Grote en had daardoor veel invloed op het beleid van het gehele rijk. Deze Christelijke aanwezigheid verklaart ook de weerstand van Corduba tegen de opkomst van de niet-Christelijke Visigothen in de daaropvolgende eeuwen.

[bewerk] De Byzantijnse en Visigotische Tijd

In het jaar 411, na de val van het West-Romeinse Rijk en tijdens de Grote volksverhuizing werd Corduba tijdelijk bezet door Vandalen. Deze indringers gaven ook hun naam aan het huidige Andalusië, afgeleid van “Vandalucía”. Aan het begin van deze periode was Corduba een onafhankelijke stad, maar toch behielden de Romeinse instituties enigszins hun macht. In het jaar 550 werd Corduba echter veroverd door de Byzantijnse Justinianus I, en in 572 door de Visigotische koning Leovigild. Deze laatste werd de eerste Visigotische koning die zich dusdanig machtig voelde dat hij munten liet slaan met zijn naam erop. In de 6e eeuw werd er een groot aantal Visigotische monumenten in de stad gebouwd, zoals de Byzantijnse Santa Clara kerk, de kerk van de Drie Heiligen en de basiliek van San Vicente Mártir. Er was hoe dan ook veel opstand tegen dit nieuwe bewind, en de Katholieke bevolking van Corduba had moeite met het accepteren van een niet-Katholieke koning. Door deze onrust en instabiliteit verloor de stad een deel van haar oorspronkelijke macht, en werd het oude Hispalis (het huidige Sevilla) aanzienlijk belangrijker.

[bewerk] Moorse Tijd

In de 8e eeuw werd een groot deel van het huidige Zuid-Spanje veroverd door de Moren. In het jaar 716 veranderde het oude Corduba dan ook in de hoofdstad van de “Emiraat van Córdoba”, een onafhankelijke staat die over het hele Moorse rijk Al-Andalus regeerde. In 929 veranderde de staat in het nog machtigere Kalifaat van Córdoba, geregeerd door de dynastie van de Omajjaden. In het jaar 1000 was Corduba uitgegroeid tot de grootste stad ter wereld met officieel 450.000 inwoners (volgens sommige bronnen meer dan 1 miljoen). Het was het belangrijkste financiële, commerciële en culturele centrum van de wereld. In die periode werd ook de indrukwekkende Mezquita gebouwd, en de chique wijk “Medina Azahara”, nu één van de cultuurschatten van Spanje. Ook beschikte de bevolking van Corduba over de grootste bibliotheek ter wereld.

[bewerk] Katholieke Tijd

Op 29 juni 1236, in de tijd van de Reconquista, werd Córdoba veroverd door de katholieke Koning Ferdinand III. Vanaf deze dag werden alle Moren de stad uitgezet met zoveel spullen als zij mee konden nemen. Een groot deel van de Romeinse gebouwen werd verdeeld onder de adel die had bijgedragen aan de herovering waarvan velen afkomstig waren uit Noord-Spaanse regio’s zoals Burgos en Navarra. In de regeringsperiode van Koning Ferdinand III werden er maar liefst 14 nieuwe kerken gebouwd, en in het jaar 1241 werd de Córdoba onderverdeeld in 14 verschillende wijken, en elke wijk had haar bijbehorende kerk. Onder het bewind van Koning Alfonso XI werden nog meer christelijke bouwwerken geconstrueerd, waaronder de “Sinagoga de Córdoba” en het “Alcázar de los Reyes Cristianos”, de laatste zou later worden veranderd in een koninklijk paleis. Ook werd Córdoba in de 15e eeuw de katholieke uitvalsbasis voor de verovering van Granada in 1478.

[bewerk] 16e t/m 20e eeuw

In het jaar 1523 werd begonnen aan de bouw van de Kathedraal van Córdoba, onder leiding van Hernán Ruiz I en zijn zoon Hernán Ruiz II. In 1571, onder het bewind van Koning Filips II, werden de “Arco del Triunfo” en de “Puerta del Puente” gebouwd. In die periode, en tot ver in de 17e eeuw bleef Córdoba een belangrijke en machtige stad, waar moderne ideologieën ontstonden. In de 18e eeuw kwam er echter een einde aan die macht en vechtersmentaliteit, onder meer door verscheidene epidemieën, extreme droogte en slechte stadsbestuurders. Ook het inwonertal van de stad daalde aanzienlijk en begon pas aan het begin van de 20e eeuw weer langzaam te stijgen. Dit gold echter niet voor de economie, die pas na de val van de dictatuur van Francisco Franco in de jaren '70 weer bijtrok.

[bewerk] 20e en 21e eeuw

Tegenwoordig is Córdoba een belangrijke cultuurstad van Spanje, en één van de best bewaard gebleven steden van Europa. Het gehele historische centrum van de stad staat sinds 1984 dan ook op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Córdoba is tevens kandidaatstad voor de titel Europese Cultuurstad voor het jaar 2016.

[bewerk] Geografie

Córdoba ligt in de “Valle del Guadalquivir” oftewel in de vallei aan de rivier Guadalquivir. De stad grenst in het noorden aan de voeten van de bergketen Sierra Morena.

Afstanden naar andere steden:

• Almería: 310 kilometer
• Barcelona: 880 kilometer
• Bilbao: 797 kilometer
• Cádiz: 262 kilometer
• Granada: 232 kilometer
• Lissabon: 464 kilometer
• Madrid: 401 kilometer
• Málaga: 163 kilometer
• Sevilla: 143 kilometer
• Valencia: 582 kilometer

[bewerk] Klimaat

Córdoba heeft officieel een Mediterraans klimaat maar ondervindt veel invloed van een landklimaat en een oceaanklimaat. Het is de heetste stad van Spanje, op Ubéda na. De winters zijn mild, het vriest er zelden, en de zomers zijn extreem heet, elk jaar weer stijgt de temperatuur regelmatig boven de 40 graden Celsius. De gemiddelde jaartemperatuur is de hoogste van continentaal Europa. De verschillen tussen de maximumtemperatuur en minimumtemperatuur zijn erg hoog, dat is het tegenovergestelde van een Mediterraans klimaat. Ook al is het in de zomer ’s middags 38 graden, het kan soms ‘s nachts afkoelen tot slechts 18 graden Celsius. Gemiddeld valt er zo’n 500 mm. neerslag, maar dat verschilt zeer sterk per jaar, met name de laatste 4 jaar zijn erg droog geweest. Op 23 juli 1995 werd een recordtemperatuur gemeten van maar liefst 46,6 graden Celsius.

Klimaattabel van Córdoba

1971-2000	jan	feb	mar	apr	mei	jun	jul	aug	sep	okt	nov	dec	Gemiddeld/Totaal
Maximumtemp. (ºC)	14,7	16,9	20,5	22,1	26,2	31,6	36,2	35,9	31,7	25,0	18,9	15,3	24,6
Minimumtemp. (ºC)	3,7	4,9	6,4	8,6	11,8	15,5	18,1	18,5	16,2	12,1	7,6	5,2	10,7
Neerslag (mm)	64	53	40	61	34	17	3	3	24	62	85	89	536

[bewerk] Architectuur en Bezienswaardigheden

• De Mezquita: Emir Abderraman I begon in 785 met de bouw van een indrukwekkende moskee (Spaans: mezquita), met zijn 23.000 m² de op twee na grootste ter wereld. Het bouwwerk vertoont sporen van Moorse, Romeinse, Byzantijnse, Syrische, Perzische en Gotische elementen; het was het voorbeeld voor de Spaanse moslimarchitectuur van de volgende eeuwen. Ongeveer 860 evenwijdig geplaatste marmeren zuilen ondersteunen de dubbele bogen, wat een uniek spel met licht en schaduw oplevert. Met de herovering van Córdoba door de christenen, in 1236, wordt de moskee tot katholieke kathedraal gewijd. In het midden wordt vanaf 1523 gedurende 234 jaar gebouwd aan een geweldig gotisch kerkschip, waarin ook renaissance- en barokinvloeden zijn terug te vinden. De vroegere minaret doet nu dienst als klokkentoren.
• De Judería (de vroegere Joodse wijk) en de oude synagoge, een van de drie overgebleven Spaanse synagogen
• De Romeinse brug over de Guadalquivir
• Het 'Alcazar de los Reyes Católicos' (de Burcht van de Katholieke Koningen), een 15e-eeuws slot met prachtige tuinen
• De ruïnes van Medina Azahara

[bewerk] Monumenten en bezienswaardigheden

• De Romeinse brug
• Torre de Calahorra
• Torre de Malmuerta
• Botanische Tuin van Córdoba
• Synagoge van Córdoba
• Cristo de los Faroles
• Calleja de las Flores
• Palacio de Viana
• Palacio de Orive
• Palacio de la Merced
• Plaza de la Corredera
• Plaza de las Tendillas
• Plaza de Toros “Los Califas”
• Posada del Potro
• Puerta de Almodovar
• Triunfos de San Rafael
• Romeinse Mausoleum
• Romeinse Muur

[bewerk] Musea

• Museo de Bellas Artes
• Museo Diocesano
• Museo Etnológico y Arqueológico de Córdoba
• Museo Julio Romero de Torres
• Museo Regina
• Museo Taurino
• Sala Museística de Cajasur

Medina de Azahara	Fontein in het Alcazar	Torre de Calahorra	Plaza de la Corredera
Plaza de las Tendillas	Iglesia de Santa Marina	Meer in de Sierra Morena	Romeinse Brug

[bewerk] Streekproducten

• Honderden soorten olijfolie
• Saffraan
• Juwelen in filigraan
• Moors keramiek
• Leerproducten (jassen, tassen etc)
• Pedro Ximenez wijn (zeer zoete rode wijn)
• Vino fino uit Montilla en Moriles (te vergelijken met sherry)

[bewerk] Geboren in Córdoba

• Averroes: Filosoof
• El Cordobés: Torero
• Joaquín Cortés: De bekendste mannelijke flamencodanser ter wereld
• Las Ketchup: Zangeressen van ‘’The Ketchup Song”
• Lucius Annaeus Seneca: Filosoof
• Maimonides: Filosoof
• Manolete: Torero

[bewerk] Partnersteden

• Damascus, Syrië
• Kairouan, Tunesië
• Manchester, Engeland

[bewerk] Zie ook

• Andalusië
• Córdoba Club de Fútbol
• Kalifaat van Córdoba
• Mezquita
• Sevilla
• Stierenvechten
• Torero

[bewerk] Externe links

• Officiële website van de stad Córdoba
• Website over de patio’s van Córdoba
• Cordobapedia
• Córdoba en 3D

Werelderfgoed in Spanje

Alcalá de Henares: universiteit en historische parochie · Altamira · Aragón: Mudejar-architectuur · Aranjuez: cultuurlandschap · Atapuerca: archeologisch terrein · Ávila: oude stad en de kerken buiten de muren · Barcelona: werken van Gaudí · Barcelona: het Palau de la Música Catalana en het Hospital de Sant Pau · Bilbao: Vizcayabrug · Burgos: Kathedraal · Cáceres: oude centrum · Córdoba: historisch centrum · Cuenca: historische ommuurde stad · Doñana: Nationaal park · Elche: el palmeral · El Teide: nationaal park · Escorial · Garajonay: nationaal park · Granada: Alhambra en Generalife · Ibiza: diversiteit van natuur en cultuur · Las Médulas · Lugo: Romeinse muren · Mérida: archeologische terrein · Mont Perdu · Oviedo: monumenten en het koninkrijk van Asturië · Pelgrimsroute naar Santiago de Compostella · Pobletklooster · Rotskunst van het Middellandse-Zeebekken op het Iberisch Schiereiland · Salamanca: oude centrum · San Cristóbal de La Laguna · San Millán Yuso en Suso: kloosters · Santa Maria de Guadalupe: het koninklijk klooster · Santiago de Compostella: de oude stad · Segovia: oude stad en het aquaduct · Sevilla: Kathedraal, Alcázar en indianenarchief Indias · Tárraco: archeologisch terrein · Toledo: de historische stad · Úbeda en Baeza: monumentale renaissancebouw · Valencia: La Lonja de la Seda · Vall de Boí: Catalaanse romaanse kerken