Mezquita
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De Mezquita is een uniek architectonisch monument in Córdoba. Het werd vanaf de achtste eeuw gebouwd als moskee en is sinds de christelijke overname van Córdoba in de dertiende eeuw als de kathedraal van het bisdom Córdoba in gebruik, gewijd aan Maria. In de loop der eeuwen hebben verschillende verbouwingen plaatsvonden, zodat tegenwoordig zowel de Moorse als de christelijke invloeden duidelijk herkenbaar zijn. Zowel het grondplan van een traditionele moskee als het Latijnse kruis voor een kathedraal zijn terug te vinden in het gebouw.
De Mezquita staat in het centrum van Córdoba. Bovenop de fundamenten van een Romeinse tempel en de Visigotische basiliek van Sint-Vincent is de grootste en oudste moskee van Europa gebouwd. De moskee had een capaciteit om twintigduizend mensen te herbergen en was na de moskee van Mekka de grootste moskee. Het historische centrum van de stad met deze moskee-kathedraal staat op de Werelderfgoedlijst van de Unesco.
Nadat de Moren in de achtste eeuw arriveerden in Córdoba werd de helft van de Visigotische Sint-Vincentkerk gekocht door de aanwezige moslims. Toen die helft te klein bleek voor de groeiende moslimbevolking, werd ook de andere helft van de kerk aangekocht. Het gebouw werd gesloopt en men begon met de bouw van de moskee. Abd-ar-rahman I liet daarvoor rond 780 de marmeren zuilen van nabijgelegen Romeinse villa’s gebruiken. Deze waren echter te klein om de juiste hoogte behalen. Door een tweede boog aan te brengen kon dit alsnog bereikt worden, waaraan de moskee zijn unieke bouw te danken heeft.
In 848 liet Abd-ar-rahman II een speciale gebedsruimte aanbrengen, de huidige Capilla de Villaviciosa. Al-Hakam II breidde in 961 de moskee uit, waarbij de mihrab werd aangebracht. Opmerkelijk is dat deze niet de qibla volgt; in plaats van 112 graden (richting Mekka) heeft men hier 150 graden gehanteerd. De reden is onbekend. Voor de eerste keer werd de gebedsrichting aangegeven met een nis in de muur, wellicht door christelijke of Romeinse beïnvloeding.De huidige omvang werd in 987 bereikt door de toevoeging van 8 extra beuken. Daardoor ging een gedeelte van de symmetrie verloren en verloor de gebedsnis de centrale positie.
Oorspronkelijk stonden er zo’n 1200 zuilen in de gebedsruimte. Na de Reconquista bleef de moskee ongeschonden, totdat Karel V in 1523 toestemming gaf aan de bisschop van Córdoba om het geheel om te bouwen tot een kathedraal. Architect Hermán Ruiz ontwierp daarop in het hart van de moskee een kathedraal, waarvoor ongeveer 400 zuilen werden verwijderd. De keizer kreeg spijt en zou hebben verzucht bij het zien van de bouw: ‘U hebt iets gebouwd dat u of anderen overal gebouwd hadden kunnen hebben, maar u hebt iets verwoest wat uniek was in de wereld.’
Doordat het bouwen van de kathedraal erg lang duurde, zijn er een aantal verschillende bouwstijlen gebruikt. Daarnaast heeft kathedraal ook een positieve uitwerking op de constructie: de Mezquita is hierdoor beter bestand tegen een aardbeving.
Het gebouw liet een diepe indruk na bij Escher. Onmiskenbaar is de invloed van de Mezquita op zijn werk.
 Toegangspoort van de 'Mezquita' (Calle de Torrijos) |
 De 860 zuilen van de 'Mezquita' |
 De zgn. 'maqsoura' van 'Mezquita' |
 De fraaie koepel boven de 'mihrab' |
 De koepel van de katholieke kathedraal in de 'Mezquita' |
