Nederlands Limburg
Van Wikipedia
Zuug ouch 't Portaol:Nederlands Limburg- Dit artikel is in mierder Limburgse dialekte gesjreve. Perbeer estebleef waal mer ei dialek per alinea aan te hauwe.
|
|||||
 |
|||||
| Houfsjtad | Mestreech | ||||
| Gouverneur | Leon Frissen | ||||
| Oppervlak - Totaal - Water |
9e 2153 km² 56,14 |
||||
| Inwoners - totaal - Dichtheid |
6e 1.135.962 528/km² |
||||
| Volkslied | In 't bronsgroen eikenhout | ||||
Limburg is ein van de twelf provincies van Nederland en ligk in 't zuudoeste van 't landj, mèr 't is ouch ein vaan de neuge provincies vaan 't Bèlsj, woe 't in 't ooste lik. Op 1 januari 2003 haw 't Nederlandsj deil ein bevolkingsgruutde van 1.139.000 inwoners. Hievan waor 19,6 procent allochtoon. De houfstadj van Nederlandsj Limburg is Mestreech.
Limburg besteit veurnamelijk oet zandgrond. 't Zuie is heuvelechtig - feitelek 'n dal-landsjap mèt reste van 't plateau en oetgesjoorde dale - en bedèk mèt vruchbare löss, 'n windaofzètting oet 't ind van de lètste iestied. De belangriekste revier is de Maos, die euver de hiel lengte vaan zuid tot noord door de provincie struimp. In 't verleje woort in Limburg turf, grind en steinkaol gewonne.
't Zujelik deil van de provincie Nederlands Limburg deit mèt in de Euregio Maas-Rien. Noord Limburg en Midde Limburg deit mèt in de Euregio Rien-Maas Noord. De gemeinte Baerge en noordeliker deit mèt in de Euregio Rien-Waal
D'r naam Limburg zow besjtaoë oet de sjtamwaoërd leem en burcht en oorsjpronkelek verwaeze ha nao ing bepaalde oet leem opgetrokke burcht.
Inhawd |
[bewirk] Werkgelegeheid
De sjomaasj in Nederlandsj Limburg bedroog in 2003 10,5%. De bedrievigheid per sector waor in die periode zowie in de onjerstaonde tabel.
| Sector | Percentaag van werkgelegeheid |
| Landbouw | 5,0% |
| Industrie | 20,3% |
| Bouw | 5,5% |
| Commercieel deenste | 40,8% |
| Neet-commercieel deenste | 28,3% |
(Brón: Dagblad De Limburger, 18-09-2004.)
[bewirk] Historie
Politiek waor Limburg ummer wie 'ne lappedeke, boemet veur e deil de groete versjèlle tösse de dialekte oetgelag kinne weure: eder gemeinte heet z'n eige dialek, boebij deks binne ein gemeinte (zuug Venlo) nog groete versjèlle kinne bestoon.
Pas in d'n Fransen tied, dee begós mèt de Franse vereuverink vaan Mestreech in 1794, woort 't gebeed tot 'n bestuurlike einheid gemaak. In 1815 bij de vörming vaan 't nui Koninkrijk der Nederlande kraog ein vaan de provincies de naom Limburg. De keuning Willem 1 waor ouch hertog vaan Limburg mer heer had gei land dat zoe hètde. Daorum neumde heer, es verlicht despoot, 'n stök land wat van häöm waor, zoe. De naom góng trök op dee vaan 'n aajd hertogdom, dat e gebeed in d'n triangel Maastreech-Aoke-Luik besloog en dat tot 1648 had bestoon.
Bij de sjeijing vaan Nederland en 't Belsj in 1830 kaom de kwestie aon de orde of Limburg e deil vaan 't Belsj zouw weure - wie de meiste Limburgers ziech 't winsde. Oeteindelik woort Limburg in 1839 verdeild in 'n Nederlandse en 'n Belzje provincie. Nederlands-Limburg waor vaanaof dat moment es Hertogdom Limburg tot 1866 deil van de Duutse Bond.
De provincie bleef de titel Hertogdom tot 1906 gebroeke. 'n Aander Limburgse biezonderheid in de titulatuur is tot op d'n daag vaan vaandaog blieve bestoon: de commissaris van de Koningin hèt hei gouverneur.
De Nederlandse euverheid erkint de oorspronkelik in Nederlands Limburg gesproke variëteite oonder de naom Limburgs es streektaal.
[bewirk] Gemeintes
De Limburgse sjriefwies ies volges de Plaatsnamelies vaan Veldeke.
Zuug ouch: Lies vaan veurmaolege gemeindes in Nederlands Limburg
|
[bewirk] Revere en baeke
- Gelaenbaek
- Geul
- Gulp
- Jeker
- Maas
- Nuuj Kanjel
- Ouw Kanjel
- Kingbaek
- Noor
- Niers
- Roer
- Vloeatbaek
- Voor of Voer
- Worm
- Zjwaam
- Hemelbaek
- Sjlekbaek
- Ieserbaek
[bewirk] Extern links
| Provincie Limburg | |
|---|---|
|
Árse en Velde | Baek | Baerge | Bezel | Bree | Broensem | Ech-Zöstere | Èèsjde | Gennep | Gulpe-Wittem | Haors aan de Maas | Heële | Helje | Kirchroa | Kessel | Lankgraaf | Leudaal | Maasgoew | Mael | Meersje | Mergraote | Mestreech | Mieëldere-Wânsem | Mook en Middelar | Ni-jwieërt | Nut | Óngerbenk | Remuunj | Roerdale | Sjènne | Stein | Valkeberg | Venlo | Venroj | Voelender | Vols | Wieërt | Zaerem | Zittert-Gelaen | Zumpelveld |
|
| Provincies van Nederlandj |
|---|
| Drente | Euverijssel | Flevolandj | Frieslandj | Gelderlandj | Greuninge | Limburg | Noord-Braobantj | Noord-Hollandj | Utrei | Zielandj | Zuud-Hollandj |
