Maas
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Mestreechs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
De Maas of Maos is 'n Wes-Europese revier die door 't midde vaan Limburg struimp en veur e veurnaom deil de grens tösse Nederlands en Belsj Limburg vörmp. 't Gemiddeld debiet, euver 't gaanse jaor gemete, is 230 m3 per seconde. De lengde ligk roond de 925 kilometer. De Maos struimp door Fraankriek, 't Belsj en Nederland.
Inhawd |
[bewirk] Etymologie
In 't Welsj zaet me Mouze an de Maas, zoonder lidwaoërd. De Kelte geleufde dat revere gode, in zieëkere zin persone, waore.
[bewirk] Loup
[bewirk] In Fraankriek en Wallonië
In 't Plateau van Lângres, in de Vogeze, lik de bron vaan de Maos. De bronne vaan de Seine en de Marne ligke hei ouch. De Maos weurt gevoed door rege. De stei Verdun en Sedan ligke aon de revier, die vaanaof dao bevaarbaar weurt. Tösse Givet en Dinant passeert ze de Belsje grens. Bij Name vleujt de Sambre drin euver. De revier deit daan Andenne, Hoei, Luuk en Visé aon en kump bij Eisde vaanoet 't Bèlsj Nederland binne.
[bewirk] In de Limburge
De Maos kump bij Eisde Limburg binne. Nao einege kilometers es grens tösse Nederlands en Bèlsj Limburg te höbbe gefungeerd kump ze bij Mestreech, wat al in d'n Aajdheid nao de Maos verneump is, gaans op Nederlands gebeed te ligke. Mestreech ligk aon bei kante vaan de Maos, meh 't aajd centrum ligk aon de Weskant ('t deil aon d'n ooskant neump me Wiek). Nao Mestreech löp de grens weer geliek mèt de Maos. Väöl aander plaotse höbbe häöre naom aon de Maos oontleend, wie Maasbrach, Maosmechele en Maaseik. Nao Kessenich drejt de Maos vol 't Nederlands groondgebeed in en deit Remoond en Venlo aon. In de gemeinte Venlo struimp de Maos langs de aon de ooskant gelege dörpe Belfeld en Tegele, daonao vörmp de revier de grens tösse de stad Venlo en Blierik. Ut aajd centrum vaan Venlo ligk aon de rechterkant, de ooskant, vaan de Maos. In noordelek Limburg struimp ze nog langs Velden, Grubbevors, Aarce, Gennep en Mook, boe ze Limburg verliet.
[bewirk] Zierevere en beke van de Maos
- de Geul
- de Jeker
- de Roer
- de Zjwaam
- de Ouw Maas
- de Kanjel
- de Voor
- de Geer
- de Grand Surdan
- de Kogbaek
- de Sleiebaek
- de Ziepbaek
- de Berwien
- de Ourthe
- de Langbrookbach
- de Bosbaek
- de Witbaek
- de Raambaek
- de Pepinusbaek
- de Vullensbaek
- de Hambaek
- de Dommel
- de Donge
- de Rotte
[bewirk] Nao Mook
Nao Mook weurt de Maos de grens tösse Noord-Braobant en Gelderland. De nuibouw vaan Den Bosch ligk allewijl tege de Maoskant aon. Bij Heusden ligk 'n historische splitsing: vreuger leep de Maos dao sjuins nao 't noordweste en gink ze bove Dordrech langs, allewijl struimp ze rech nao 't Weste, um tösse Dordrech en Willemstad in 't Hollands Deep oet te monde. In Dordrech en Rotterdam sprik me nog altied vaan De Maas, zuug Aw Maos resp. Nui Maos.