Kirchroa
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Kirchröadsj. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Kirchröadsj aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
Kirchroa, Nederlands: Kerkrade, is ing jemeende en ing sjtad in 't zuudóste va Hollendsj Limburg. De lü kalle e Middeldütsj plat, angesj wie in de mieëtste Limburgse plaatsje d'r val is. De sjtad houw óp 1 jannewaar 2006 49.344 i-woeënere. Burjemeester is Jos Som van 't CDA. Kirchroa is tsezame mit Heële, Lankgraaf en 't Dütsje Hertseroa (Herzogenrath) ing agglomeratie. Mit Roa is de jemeende de "Europasjtad" Eurode.
Inhawd |
[bewirk] Sjtadsjesjiechte
De sjtad hat jing jesjiechte als jroeëse handelssjtad, woadurch me i Kirchroa ummezuns zal zukke noa vöal ouw jebouwe. Ze is vuur 't wichtigste deel noa d'r krig entsjtange - de nui sjtadsvieëdele vulle de löcher óp tusje de ouw dörper, die me döks noch jód tseruk ziet. Wieër is Kirchroa bekand um zieng wieë anlaag, parke wie d'r Botaniesje Jaad die de bewoeënere lof mósse jeëve. Tsezame mit Heële en Lankgraaf weëd Kirchroa waal "Parksjtad Limburg" jenómpd. I 2005 is i Kirchroa d'r ieësjte richtieëje Limburgse zoo óp jange: d'r JajaJaad.
Wie väöl plaatsje i Limburg woar Kirchroa al in de Romeinse tsiet bewoeënd. Archeologiesj óngerzuk hat zoeëjaar bewoeëning oes de prehistorie beweëze. De ieëtsjte moal dat't dörp weët jenómpd is in 960, in dat joar woeëd in 't dörp Rode ing kirch jebóuwd. De abdij Rolduc braat de plaatsj in de Middelieëwe tse bluij, en in 1630 woeëd 't tot herliechheed verhoave. Noa d'r Achtsiegjöarige Krig bloof de plaatsj in Sjpaanse heng, sjpieëder in Österaichse. Sait 1815 is de plaatsj vuur 't jroeëtste deel Hollendsj, bis ee jrensprobleem mit Pruse d'r vuur zörjet dat 't in tswai sjtukker verdeeld woeëd - 't anger deel is Hertseroa/Roa, de Nieuwstraat/Neustraße/Nuisjtraos en d'r Worm zund de jrens.
Al in d'r tswelfde ieëw woeëte i Kirchroa koale jewonne. Noa de Franse tsiet zunt de koele in kotte tsiet jroeëser woeëde; durch de immijratsioeën waset Kirchroa mit, van e jroeës dörp bis ing richtieje sjtad. Noa 1900 noom Heële evvel de laitoeng.
- D'r Joep, ozze koempel is e beeldje op d'r maat.
[bewirk] Eveneminte
- Orlandofestival, e joarlichs festival vuur kamermoezziek.
- Wereld Muziek Concours, veerjoarlichs internationaal moezziekfestival.
[bewirk] Jehuchte en buurtsjappe
Jehuchte en buurtsjappe va Kirchroa:
- Berenbush (Berenbos)
- Blerhei (Bleijerheide)
- Erenstein
- Egelze (Eygelshoven)
- Haander (Haanrade)
- Ham
- De Heilust (Heilust)
- De Hoots (Holz)
- De Jraat (Gracht)
- Kaalhei (Kaalheide)
- Kloeësterbusj (Kloosterbos)
- Krichelenberg (Krekelenberg)
- Kirchroa (Kerkrade)
- De Loch (Locht)
- 't Mucherveld (Mucherveld)
- Nulled (Nulland)
- Panneshei
- Rolduckerveld
- Sjevemet (Chèvremont)
- Sjpekhei (Spekholzerheide) en Ónder Sjpekhei
- Terwinsele
- Valkenhoeze (Valkenhuizen)
- Vauputs
- De Vink
[bewirk] Bekinde Kirchröadsjer
- d'r Paul Weelen, sjriever en dichter
- Frans Wiertz, Bissjop
- Yvonne Timmerman-Buck, vuurzitter Ierste Kamer
- Wiel Kusters, dichter en sjriever
- Hein Simons (geb. 1955), zenger
- Willy Brokamp, foeballer MVV, Ajax en Oranje
- Niek Ploum, zenger, sjriever
[bewirk] Dörpsverenijinge
- D'r Wawwel, dialekverenijing
[bewirk] Extern linke
|
|
---|---|
Dörper: Egelze | Kirchroa | Rolduc | Sjevemet | Sjpekhei | Terwinsele | |
Buurtsjappe en gehuchte: Blerhei | Erenstein | Haander | Ham | De Heilust | De Hoots | De Jraat | Kaalhei | Kloeësterbusj | Krichelberg | 't Lauradörp | De Loch | Nulled | Ónder Sjpekhei | Rolducerveld | Vink | Valkenhoëze | Vauputs |
Provincie Limburg | |
---|---|
Árse en Velde | Baek | Baerge | Bezel | Bree | Broensem | Ech-Zöstere | Èèsjde | Gennep | Gulpe-Wittem | Haors aan de Maas | Heële | Helje | Kirchroa | Kessel | Lankgraaf | Leudaal | Maasgoew | Mael | Meersje | Mergraote | Mestreech | Mieëldere-Wânsem | Mook en Middelar | Ni-jwieërt | Nut | Óngerbenk | Remuunj | Roerdale | Sjènne | Stein | Valkeberg | Venlo | Venroj | Voelender | Vols | Wieërt | Zaerem | Zittert-Gelaen | Zumpelveld |