Karl Martell
Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.
De Karl Martell oder Charles Martel "den Hummer", gebuer den 23. August 686 zu Herstal a gestuerwen den 22. Oktober 741 zu Quierzy-sur-Oise, war e fränkeschen Hausmeier aus dem Geschlecht vun den Arnulfinger, vu senger Groussmamm hirer Säit hier aus deem vun de Pippiniden, dat dono, no him, "Karolinger" genannt gouf. Seng Eltere waren den Hausmeier Pippin de Mëttelsen an deem seng "Niewe"fra Chalpaida.
Inhaltsverzeechnis |
[Änneren] Säi Liewen
De Karl war tëscht 714 a 741 Hausmeier vun de fränkeschen Deelräicher. Am Deelräich Austrien war en doriwwer eraus 715 bis 717, 718 bis 720 a 737 bis 741 Staatschef, well et kee Kinnek gouf. Dat selwecht gëllt fir d'Deelräich Neustrien tëscht 737 a 741.
Wéi säi Papp 714 gestuerwen ass, hätt en am Fong sollten, wéi hien, Hausmeier ginn, dat ëm sou méi well seng zwéi Bridder Drogon a Grimoald och schonn dout waren. Mee dem Pippin seng Wittfra, d'Plektrud, huet en aspäre gelooss, an hiren Enkel, den Theodebald (Jong vum Grimoald II, dee just 6 Joer hat), zum legitimen Ierwen erkläert.
Dat huet zu Revolten doruechter am Räich gefouert, well d'Provënzfürsten net akzeptéiert hunn, datt eng Fra - a sief et tëschenzäitlech - un der Spëtzt vum Räich stéing.
715 kunnt de Karl fortlafen an huet sech un d'Spëtzt vun der austrasescher Revolt gestallt. Nodeems se d'Neustrier geklappt haten, huet en och d'Plektrud, déi mat hirem Enkel zu Köln war, derzou bruecht, opzeginn.
[Änneren] Befriddung vum Frankeräich
De Karl huet fir d'éischt de Clotaire IV. op den Troun bruecht amplaz vum Chilperic II. No an no huet en d'Kontroll am Frankeräich iwwerholl, zulescht, andeems en d'Neustrier an der Schluecht bei Soissons geschloen hat. Hien huet och d'Räich no Osten hi vergréissert, andeems en tëscht 720 an 738 d'Gebidder vum haidegen Éisträich a Süddäitschland eruewert hat.
Wéi de Clotaire IV. 719 gestuerwen ass, huet de Karl dem Chilperic II. nees missen den Troun iwwerloosen, mee dësen ass schons 721 gestuerwen. Dono huet de Karl den Thierry IV., Jong vum Dagobert III. op dem Troun installéiert.
[Änneren] Schluecht bei Poitiers
732 huet de Karl d'muselmanesch Arméie vum Gouverneur vu Spuenien, dem Abd el Rahman bekämft, déi zënter 711 d'Iberesch Hallefinsel eruewert haten an sech elo iwwert d'Pyrenäen ausbreede wollten. 725 haten se schonn de Languedoc an e groussen Deel vun der haideger Bourgogne an hirer Hand, mee ware vum Herzog vun der Aquitgaine zeréckgeworf ginn. 732 huet den Abd el-Rahman eng nei Offensiv gestart, mam Zil, Saint-Martin de Tours ze plëmmen. Den 19. Oktober 732, huet de Karl an den Herzog vun der Aquitaine hir Truppen zu Moussais, tëscht Tours a Poitiers, zesummegeluecht. De 25. Oktober koum et zur Schluecht, déi séier eriwwer war, well de Karl den Abd el Rahman doutgemaach huet, an deem seng Truppe sech doropshin zeréckgezunn hunn.
Nom Doud vum Kinnek Thierry IV. (737) hat de Karl genuch Muecht, fir keen neie Kinnek méi nrauchen ze sichen. Heen huet domatter d'Muecht am Frankeräich selwer iwweroll, déi e bis zu sengem Doud, 741, gehalen huet.
No sengem Dout gouf tëscht senge Jonge gedeelt:
- de Karlmann (Carloman) huet Austrasien, Alemannien an Thüringen kritt;
- de Pippin de Kuerzen huet Neustrien, d'Bourgogne an d'Provence kritt.
De Karl gouf zu Saint-Denis begruewen.
[Änneren] Bibliographie
- J. Jarnut, Karl Martell in seiner Zeit, Sigmaringen, 1994.
