Karolinger
Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.
Den Numm Karolinger geet zréck op de fränkeschen Hausmeier Karl Martell a bezeechent en Herrschergeschlecht vun de Franken. D'Virfare vun de Karolinger sinn den Arnulf vu Metz aus dem Geschlecht vun den Arnulfinger an de Pippin den Eeleren aus dem Geschlecht vun de Pippiniden. D'Karolinger waren zënter 639 mat Ënnerbriechungen, am Frankeräich un der Muecht, allerdéngs net als Kinneken (déi iwwert ee Joerhonnert laang d'Merowinger waren), mee als Hausmeier. Bis an d'Mëtt vum 8. Joerhonnert kunnten se hir Muecht esou wäit ausbauen, dass kee merowingesche Kinnek, deen dëst just pro forma war, missen ernannt ginn. De Pippin de Jéngeren gouf 751, ënnerstëtzt vum Poopst, vun de fränkeschen Adlegen zum Kinek vun de Franke akklaméiert. Dee bekanntste Vertrieder vun der Dynastie vun de Karolinger, de Karel de Groussen, huet dat neit westréimescht Keesertum gegrënnt, andeems e sech de 25. Dezember 800 zu Roum vum Poopst Leo III. zum Keeser salben a kréine gelooss huet.
Nom Karel dem Grousse gouf 814 de Louis de Fromme Keeser, well dem Karel seng eeler Jongen, de Karel de Jéngeren an de Pippin de Bocklege scho virun him gestuerwe waren. Mee nach zum Louis dem Fromme senge Liefzäiten hunn deem seng Jongen, de Lothar I., Ludwig II., Pippin a Charles II. „de Plakapp“ a verschiddene Koalitiounen sech géint hire Papp rebelléiert a sech géigesäiteg bekämft, woubäi allerdéngs de Rang vum Keeser, deen de Lothar zënter 817 als Matkeeser vu sengem Papp hat, ni a Fro gestallt gouf. 843 hu sech déi dräi Bridder, déi iwwerlieft haten, neemlech de Lothar I., de Ludwig II. an de Charles II. am Traité vu Verdun gëeenegt, hir Herrschaft (awer net d'Räich) ze deelen. Am Traité vu Meerssen gouf d'Herrschaft 870 tëschent dem Charles II. an dem Ludwig II. op en neis gedeelt, nodeems dem Lothar seng Jongen ouni Ierwe gestuerwe waren. De Charles III. „den Décken“, Kinnek vun Ostfranken, huet 885 fir kuerz Zäit déi zwéin Deeler vu Franke gëeent. No him koumen nach als Keeser den Arnulf vu Kärnten an de Louis III. „de Blannen“. Dono sinn d'Karolinger als Keesergeschlecht ausgestuerwen.
D'Geschlecht vun de Karolinger huet an ënnerschiddleche Konstellatiounen Mëtteleuropa bis 987 beherrscht an hat e groussen Afloss op déi fréimëttelalterlech Welt. Sou kann den Traité vu Verdun (843) als Ausgangspunkt ugesi ginn, un deem Frankräich an Däitschland als Länner entstane sinn. An der Herrschaft vun de Karolinger läit och den Urspronk vun der federativer an dezenraler Struktur vun der Herrschaftsausübung um Gebitt vum haitegen Däitschland.
Wéi déi ostfränkesch Linn911 mam Louis dem Kand ausgestuerwen ass, sinn d' Ottonen nokomm. Am Westfrankeräich waren nach bis 987 Karolinger un der Muecht, dono sinn d'Kapetinger drukomm.
D'Stilepoch an der Architektur vun deeër Zäit, eng Form fu Virromanik, gëtt „karolingesche Baustil“ genannt.
[Änneren] Herrscher
[Änneren] Pippinidesch a Karolingesch Hausmeier
- Pippin den Eeleren (580-640)
- Grimoald den Eeleren (643-662)
- Pippin de Mëttelsen (687-714)
- Karl Martell (714-741)
- Karlmann (741-771)
- Pippin de Jéngeren (741-751)
[Änneren] Karolingesch Kinneken
- Pippin de Jéngeren (751-768)
- Karlmann I. (768-771)
- Karel de Groussen (768-800)
- Karel de Jéngeren (800-811)
[Änneren] Karolingesch Keeseren
- Karel de Groussen (800-814)
- Louis de Frommen (813/814-840)
- Lothaire I. (840-855)
- Louis II. vun Italien (855-875)
- Charles II., de Plakapp (875-877)
- Charles III., den Décken (881-888)
- Arnulf vu Kärnten (896)
- Louis III., de Blannen (901-905)
[Änneren] Kinneke vum Ostfrankeräich
- Ludwig II., den Däitschen (843-876)
- Karlmann (876-880)
- Ludwig III., de Jéngeren (876-880/882)
- Charles III., den Décken (876-887)
- Arnulf vu Kärnten (887-899)
- Louis IV., d'Kand (899-911)
[Änneren] Kinneke vun Italien
- Karel de Groussen (774-814)
- Bernard (813-818)
- Lothaire I. (818-855)
- Louis II. (844-875)
- Karl II., de Plakapp (875-877)
- Karlmann (877-879)
- Charles III., den Décken (879-887)
[Änneren] Kinneke vu Lotharingien
- Lothaire I. (843-855)
- Lothaire II. (855-869)
- Zwentibold (895-900)
[Änneren] Kinneke vum Westfrankeräich
- Charles II., de Plakapp (843-877)
- Louis II., den Tuddeler (877-879)
- Charles III., den Décken (885-887)
- Charles III., den Eefalt (898-923)
- Louis IV., vun déisäit dem Mier (936-954)
- Lothaire I. (954-986)
- Louis V., de Lidderechen (986-987)
[Änneren] Kinneke vun der Aquitaine
[Änneren] Kinneke vun der Ënneschter Bourgogne
- Louis III., de Blannen (887-905) (Buviniden)
- Hugo I. (905-947)
- Lothar II. (947-950)
- Charles (950-963)
[Änneren] Herzoge vun Nidderloutrengen
[Änneren] Soss Herrscher
- Tassilo III., Herzog vu Bayern (748-788)
- Charles, Kinnek vun der Provence
- Karlmann, Kinnek vu Bayern (876-880)
[Änneren] Literatur
- Hans Hubert Anton, Fürstenspiegel und Herrscherethos in der Karolingerzeit, Bonn : Röhrscheid, 1968, 462 S.,(=Bonner historische Forschungen Bd. 32) Zugl.: Bonn, Univ., Diss., 1966
- Pierre Riché, Dictionnaire des Francs vol. 2. Les Carolingiens, éd. Bartillat, 1997 (ISBN 2841001253)
- Rosamond MacKitterick, The Frankish kings and culture in the Early Middle Ages, Aldershot : Variorum, 1995, ISBN 0-86078-458-4
- Rosamond MacKitterick, The Carolingians and the written word, Cambridge 1989, 290 S., ISBN 0-521-30539-X, 0-521-31565-4
- Walter Mohr, Die Karolingische Reichsidee, Münster 1962, 243 S.
- Arno Borst: Die karolingische Kalenderreform. Monumenta Germaniae Historica Band 46, Hahn, Hannover 1998, ISBN 3775254463
- Rudolf Schieffer: Die Karolinger, 4. Aufl., Stuttgart 2006, ISBN 3-17-019099-7
- Arno Borst: Der Streit um den karolingischen Kalender. Monumenta Germaniae Historica, Studien und Texte Band 36, Hahn, Hannover 2004, ISBN 3775257365
- Reinhold Andert: "Thüringen und Sachsen unter den Karolingern", In: "Der fränkische Reiter", Dingsda-Verlag Querfurt, Leipzig 2006, ISBN 3-928498-92-4
[Änneren] Kuckt och
- Lëscht vun de réimesch-däitschen Herrscher
- Lëscht vun de franséische Monarchen
