Kalevala
E Vicipaedia
Kalevala poema epicum est ab Elia Lönnroto saeculo 19 collatum e poesi populare finnica. Poema epicum nationale Finniae probatur habeturque unum gravissimorum operum lingua finnica scriptorum. Maxime contulit Kalevala ad crescendum sensum nationalem finnicum vimque late ultra Finlandiam habuit. Editio prima huius operis anno 1835, secunda, quae nunc exemplar habetur, anno 1849 edita est. Utuntur carmina Kalevalae tetrametro trochaeico. Kalevala etiam in linguam Latinam conversa est anno 1986.
Index |
[recensere] Argumentum
[recensere] Prima de Väinämöine fabula
Cantus primus et alter: Prooemium sequitur fabula de natura mundi, qui ex ovo anatis ab Ilmatare fracto oritur. Quae puella etiam Väinämoinen parit.
Tertius usque ad quintum cantum: Certamine cantorum victus Joukahainen saluti suae consulens Vainamoini sororem Ainonem despondet, ne ipse occidat. Quae autem senem exosa eum sibi appropinquare vetat seque aqua demergit.
Sextus usque ad decimum cantum: Vainamoinen iter facit in Pohjolam, pagum Borealem, ut filiam dominae Borealis petat. Joukahainen autem, ut sororem ulciscatur, equum Vainamoinis telo caedit, ille autem in mare incidit. Servatur ab aquila et portatur in Pohjolam. Ut saltem domum ire liceat, Vainamoinen dominae Louhi appellatae promittit fabrum Ilmarinen ei Samponem, pistrinum mirabilem, fabricatum iri, qua re perfecta fabrum filiam Borealem accepturum domina promittit. Domum reditus Vainamoinen Ilmarinen amicum carmine usus in Pohjolam mittit, ubi ille samponem efficit, filiam se dari non efficit.
[recensere] Prima de Lemminkäine fabula
Undecimus usque ad quintum decimum cantum: Puer levis Lemminkäinen puellam Kyllikki ab insulam Saari rapit, ut eam uxorem ducat. Brevi tempore post autem uxorem relinquit filiamque dominae Borealis petit. quae opera tria ei mandat: Alce Hiisorum occisa equo eiusdem loci domato cygnus caedendum erit, qui Tuonela, flumine inferorum, natat. Ibi pastor, quem puer levis deriserat, eum necat corpusque eius dilaceratum flumini inicit. Signo quodam certior factus mater Lemminkainis Tuonelam contendit, partes corporis e flumine carpit, unguentis filio vitam reddit.
[recensere] Altera de Väinämöine fabula
Cantus sextus usque ad vicesimum quintum: Väinämöinen navem edolare coepit ut Pohjolam naviget denuoque virginem Borealem petat. Carmina quaerens ad navem edolandam necessaria, postquam ex inferis frustra quesivit, tandem ventre magi mortui Anteronis Vipunen invenit. Consilio Väinämöinis Ilmarini fabro a sorori Annikki prodito Ilmarinen quoque Pohjolam tendit. Virgo Ilmarinen eligit. Qui ea adiuvante opera plus quam humana efficit: agrum serpentibus plenum arat, ursum Tuonorum, lupum Manalae, esocem ingentem inferorum capit. Nuptiae habentur.
[recensere] Altera de Lemminkäine fabula
Vicesimus sextus usque ad tricesimum cantum: Lemminkäinen indignatus, quod ad nuptias non vocatus sit, Pohjolam petit dominumque occidit. Fuga salutem petens insula considit, feminas confutuit, dum mariti eum fugent. Cum rediens domum propriam exustam invenerit, iterum Pohjolam ulturus petit, sed rebus infectis revertit.
[recensere] Fabula de Kullervone
Tricesimum primum usque ad sextum cantum: Untamo Kalervonem fratrem controversiae causa una cum genere omni occidit nisi feminam quandam gravidam, quae postea Kullervonem parit. Quem Untamo servum Ilmarini vendit. Eius uxor eum pecudes pascere iubet, aspere tractat. Iniurias persecutus Kullervo boves in palludem, feras domum agit. Domina ab eis lacerata pastor e domo Ilmarinis fugerit. Parentes suos vivos, cum in eos incidit, non agnovit, sororem suam autem in stuprum illicit. Quae consanguinitate illustrata semet flumine demergit. Ipse domum Untamonis iracundus petit unumquemque occidit. Domum reversus suos etiam mortuos cognoscens Kullervo ferro incumbit.
[recensere] Fabula de Ilmarine
cantus tricesimus septimus atque octavus: Ilmarinen uxorem maerens novam auro fabricatur. Aurea sponsa autem frigida est, qua de causa faber eam dimittit, filiam Borealem minorem frustra petit. De Pohjolae abundantia Sampone effecta Väinämöinen certiorem facit.
[recensere] Tertia de Väinämöine fabula
Cantus tricesimus nonus usque ad quadragesimum tertium: Väinämöinen, Ilmarinen, Lemminkäinen Pohjolam navigant, ut Samponem rapiant. In itinere Väinämöinen esocem ingentem occidit maxillamque eius lyram reddit. Ea canens Pohjolae gentem consopit. Samponem adepti socii fugiunt. Louhi autem experrectus semetipsam aquilam magnam reddit et cum exercitu socios assequitur. Eis proeliantibus Sampo frangitur.
Quadragesimus quartus usque ad nonum cantum: Louhi aegritudines atque ursum Kalevalam mittit, sidera celat, ignem rapit. Väinämöinen Ilmarinenque astra atque flammas recuperant.
[recensere] Fabula de Marjatta
Quinquagesimus cantus: Marjattam virginem baca vaccinii gravidum facit. Puerum Väinämöinen capitis damnat, ille autem Väinämöinen oratione vincens rex Careliae fit, aevum Kalevalense finit.
[recensere] Archetypi
Nonnullis fabularum archetypos mythicos inesse patet. Qui fabulas Graecas vel Romanas ignorabant mythurgi Finnici, viros creabant Orpheo (Väinämöinen), Pygmalioni (Ilmarinen) partim similes.
[recensere] Vide etiam
[recensere] Libri
- Kalevala Latina, Carmen epicum nationis Finnorum ... transtulit Tuomo Pekkanen..., Helsinki: Societas Kalevalensis 1996
