17ος αιώνας
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
15ος αιώνας | 16ος αιώνας| 17ος αιώνας | 18ος αιώνας | 19ος αιώνας |
Ο 17ος αιώνας άρχισε στην 1 Ιανουαρίου 1601 και τελίωσε στις 31 Δεκεμβρίου του 1700.Ο 17ος αιώνας κατατάσσεται από τους ιστορικούς στην Νεότερη Ιστορία.
Αναμφίβολα σε αυτόν τον αιώνα κυριάρχησε η Γαλλία,όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και στον υπόλοιπο τότε γνωστό κόσμο.Κυρίαρχο στοιχείο σε όλους τους τομείς της καλλιτεχνικής και όχι μόνο ζωής ήταν το μπαρόκ. Το μπαρόκ εκφράστηκε μέσω της λογοτεχνίας, της ζωγραφικής, της γλυπτικής, της αρχιτεκτονικής, της μουσικής αλλά και της πολιτικής. Η απόλυτη μοναρχία είναι το κύριο πολιτευμα στην Ευρώπη του 17ου αιώνα με λαμπρή εκπρόσωπο της την Γαλλία. Στα πιο σημαντικά γεγονότα που σημάδεψαν τον αιώνα ανήκουν ο Τριακονταετής Πόλεμος(1618-1648), το απόγειο και η επιρρόη της Γαλλίας στην Ευρώπη(1660-1700), η επέλαση των Οθωμανών Τούρκων σε όλη την νοτιοανατολική Ευρώπη μέχρι και την Βιέννη(1682), καθώς και η Ένδοξη Επανάσταση στην Αγγλία το 1688 μαζί με τον αντιγαλλικό συνασπισμό στο τέλος του αιώνα. Επίσης στον 17ο αιώνα οι θρησκευτικές διαμάχες στην Ευρώπη έγιναν η αιτία να ξεσπάσει ο Τριακονταετής Πόλεμος ενώ υπό την βασιλεία του Λουδοβίκου ΙΔ΄ εκατοντάδες χιλιάδες προτεστάντες εξορίστηκαν από την Γαλλία.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Αρχές του αιώνα
Ο νέος αιώνας βρίσκει την Ευρώπη χωρισμένη ανάμεσα σε καθολικούς και προτεστάντες.Η ένταση ήταν πολύ μεγάλη.Μηδαμινός ήταν ο ρόλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας καθώς η Ελλάδα και τα Βαλκάνια ήταν κάτω από τον τουρκικό ζυγό,ενώ η Ρωσία δεν ήταν οργανωμένο κράτος ακόμη.
[Επεξεργασία] Θρησκευτικες διαμάχες
Το 1598 υπογράφτηκε η Συνθήκη της Νάντης με την οποία αναγνωριζόταν στους Γάλλους προτεστάντες ανεξιθρησκία.Έτσι η Βόρεια Γερμανία ήταν προτεσταντικη,η Νότια καθολική,η Ισπανία και η Ιταλία αυστηρά καθολικές,η Σκανδιναβία προτεστάντικη όπως και η Ελβετία μαζι με τις Κάτω Χώρες,αλλά οι Ισπανικές Κάτω Χώρες,στην περιοχή του σημερινού Βελγίου ήταν καθολικές.Η Αγγλία μεταρρυθμίστηκε και δημιούργησε την Αγγλικανική Εκκλησία.Οι διενέξεις ανάμεσα στα έθνη με διαφορετικά θρησκεύματα κλιμακώθηκαν με την αυγή του 17ου αιώνα.Οι λόγοι ήταν πολλοί:στις αρχές του αιώνα κάθε κράτος της Ευρωπης διέθετε εκτός από την επίσημη θρησκεία και πολλές θρησκευτικές μειονότητες,οι οποίες συμμαζούσαν με τα κράτη στα οποία ήταν επίσημα αναγνωρισμένη η δική τους θρησκεία.Αυτές οι κρυφές θρησκευτικές μειονότητες είχαν κρυφή δράση. Δεύτερον οι διαφορές μεταξύ των αυτόνομων ηγεμόνων στην Γερμανική Αυτοκρατορία και τον αυτοκράτορα έγιναν μεγαλύτερες.Η Βοημία έγινε κέντρο των αντιπαραθέσεων και από εδώ έμελλε να ξεκινήσει ο Τριακονταετής Πόλεμος. Ένας τρίτος λόγος ήταν μεταξύ των Ισπανικών Κάτω Χωρών και των Ολλανδικών Κάτω Χωρών,οι οποίες εξελίσσονταν σε σπουδαία ναυτικη δύναμη.
[Επεξεργασία] Ο Τριακονταετής Πόλεμος
Οι θρησκευτικές διαμάχες στην Γερμανική Αυτοκρατορία και η Αντιμεταρρύθμιση του αυτοκρατορικού οίκου οδήγησαν το 1618 στην έναρξη του πολέμου.Η Κεντρική Ευρώπη καταστράφηκε ολοκληρωτικά.Οι γερμανόφωνες περιοχές έγιναν κέντρο ευρωπαϊκών ενδιαφερόντων κατα την διάρκεια του Τριακονταετούς Πολέμου.Η Σουηδία υποστήριζε την προτεσταντική συμμαχία ,η Γαλλία τους καθολικούς. Η οικονομία καταστράφηκε τελείως,ο πληθυσμός της Γερμανίας μειώθηκε πάρα πολύ,πολλές πόλεις λεηλατήθηκαν και κάηκαν και ξέσπασε μεγάλος λοιμός.
[Επεξεργασία] Ειρήνη της Βεστφαλίας
Η ειρήνη της Βεστφαλίας(1648) έφερε το πολυπόθητο τέλος σε αυτόν τον κταστροφικό πόλεμο.Με την ειρήνη της Βεστφαλίας:
- η Γαλλία κράτησε τις πόλεις Μετζ, Τουλ και Βέρντεν και πήρε την Αλσατία
- η Σουηδία πήρε τις ακτές της Πομερανίας και άλλες επίκαιρες θέσεις στις γερμανικές ακτές,εξασφαλίζοντας έτσι την κυριαρχία της Βαλτικής
- αναγνωρίστηκε η ανεξαρτησία της Ελβετίας από τον Αψβούργο αυτοκράτορα και των Κάτω Χωρών από την Ισπανία
- αναγνωρίστηκαν ίσα δικαιώματα στα διάφορα θρησκευτικά δόγματα και αποκαταστάθηκε η θρησκευτική ειρήνη
- αναγνωρίστηκε η πλήρης αυτοτέλεια των Γερμανών ηγεμόνων.
[Επεξεργασία] Εξασθένηση της γαλικής βασιλείας(1610-1624)
Στα πρώτα χρόνια του 17ου αιώνα το βασιλικό καθεστώς κλονίστηκε σημαντικά στην Γαλλία κυρίως από τους ευγενείς και τον κλήρο.Ο νέος βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΓ΄ είχε προσωπικές διενέξεις με την μητερα του.Η κατάσταση πήγαινε προς την αναρχία,ώσπου το 1624 πήρε την εξουσία στα χέρια του ως πρωθυπουργός ο καρδινάλιος Ρισελιέ(1585-1642)
Ο Ρισελιέ ήξερε να εκμεταλλέυεται τον Λουδοβίκο ΙΓ΄.Ήταν αρκετά ψυχρός και αυταρχικός.Επέβαλε την βασιλική εξουσία στο εσωτερικό και την ισχύ της Γαλλίας στο εξωτερικό.Το δόγμα της απόλυτης μοναρχίας άρχισε να διαμορφώνεται με τον Ρισελιέ. Μετά τον θάνατο του Ρισελιέ το 1642 πήρε την εξουσία ο Μαζαρίνος ως νέος πρωθυπουργός.Το 1643 πέθανε ο Λουδοβίκος ΙΓ΄ και βασιλιάς έγινε στα 5 του χρόνια ο Λουδοβίκος ΙΔ΄.Μέχρι να ενηλικιωθεί την εξουσία κατείχαν ο Μαζαρίνος και η βασιλομήτωρ Άννα της Αυστρίας.Ο Μαζαρίνος συνέχισε τον Τριακονταετή Πόλεμο ώσπου υπογράφτκε η τόσο ευνοϊκή για την χώρα ειρήνη της Βεστφαλίας.Η Γαλλία όμως ταράχτηκε από εσωτερική εξέγερση από το 1648 ως το 1653.Ο λαός αναστέναζε κάτω από την βαριά φορολογία.Ο λαός τπυ Παρισιού επαναστάτησε με την βοήθεια των Γάλλων ευγενών.Εύκολα ο Μαζαρίνος συνέτριψε την εξέγερση.Η τελική επιβολή της απολυταρχίας ήταν το τελικό αποτέλεσμα.
[Επεξεργασία] Λουδοβίκος ΙΔ΄ και το απόγειο της βασιλείας
Το 1661 πεθαίνει ο Μαζαρίνος.Την εξουσία αναλαμβάνει ο 22χρονος Λουδοβίκος ΙΔ΄ και την ίδια μέρα του θανάτου του Μαζαρίνου δηλώνει στην κυβέρνηση πως θα κυβερνήσει μόνος του,χωρίς πρωθυπουργό και υπουργούς,εντελώς απολυταρχικά. Θεωρούσε τον εαυτό του εκπρόσωπο του Θεού πάνω στην γη.Πιστευε ότι η βασιλικλη εξουσία δεν έχει περιορισμούς.Ο βασιλιάς είναι η ενσάρκωση του κράτους.
Κατά την βασιλεία του Λουδοβίκου ΙΔ΄ η Γαλλία έγινε η πιο ισχυρή χώρα στην Ευρώπη και σε όλον τον κόσμο.Αναπτύχθηκε η λογοτεχνία και ηα ρχιτεκτονική,τα γαλλικά μιλιούνταν στην Ευρώπη και όλοι θαύμαζαν τον γαλλικό πολιτισμό. Ο Λουδοβίκος ΙΔ΄ ονομάστηκε Βασιλιάς Ηλιος.Η Γαλλία έγινε μεγάλη ναυτική και στρατιωτική δύναμη καθώς πάνω από 400.000 στρατιώτες ήταν υπό τις διαταγές του βασιλιά.Ιδρύθηκαν αποικίες στην Βορεια Αμερική και στην Αφρική.
[Επεξεργασία] Βερσαλλίες
Ο Λουδοβίκος έχτισε μερικά χιλιόμετρα έξω από το Παρίσι το τεράστιο και πολυτελέστατο παλάτι των Βερσαλλιών,το πιο μεγάλο βασιλικό ανάκτορο της Ευρώπης.Απίστευτος πλούτος και λαμπρότηττα κυριαρχούσαν στην γαλλική βασιλική αυλή.Οι ευγενείς και η βασιλική οικογένεια ζούσαν μια τρομερά σπάταλη και χλιδάτη ζωή μεσα στο χρύσό παλάτι τους την στιγμή που μεγάλο μέρος του γαλλικού λαούυπέφερε από την πείνα,τις αρρώστιες και το κρύο. Πάνω από 3000 υπηρέτες αποτελούσαν το υπηρετικό προσωπικό του βασιλιά.Οι αχανείς κήποι των Βερσαλλιών έδειχναν την απέραντη δύναμη και μεγαλοπρέπεια της Γαλλίας. έτσι στην δεκαετία του 1680 η Γαλλία έφτασε στο ζενίθ της δυναμης και της λαμπρότητας της και έλεγχε στην κυριολεξία την Ευρώπη.Αυτό όμως είχε σαν συνέπεια την δημιουργία αντιγαλλικών συνασπισμών στα μετέπειτα χρόνια.
