XVvet kantved
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
Bloavezhioù 1400 | Bloavezhioù 1410 | Bloavezhioù 1420 | Bloavezhioù 1430 | Bloavezhioù 1440
Bloavezhioù 1450 | Bloavezhioù 1460 | Bloavezhioù 1470 | Bloavezhioù 1480 | Bloavezhioù 1490
Gwelet ivez : Roll ar C'hantvedoù, Sifroù roman
D'ar 1añ Genver 1401 e krog ar XVvet kantved hag echuiñ a ra d'an 31 Kerzu 1500.
Taolenn |
[kemmañ] Darvoudoù
En Istor Europa emañ war-varc'h ar c'hantved-mañ etre ar Grennamzer hag an Azginivelezh.
- Azginivelezh timourat e Kreizazia en-dro da Herat ha Samarkand, gant Shah Rukh, Baysunghur, Ulugh Beg hag Husayn Bayqara.
- Dibenn brezel ar C'hant vloaz
- Dibenn an Impalaeriezh vizantat (1453)
- Emgann Sant-Albin an Hiliber ha deroù argerzh dibenn dizalc'hiezh Breizh
- Brezel an div Rozenn (1455-1485)
- Dibenn ar Reconquista spagnol 1492
- Quattrocento Azginivelezh Italia
- An Inkizadur katolik
[kemmañ] Kronologiezh
- 1401: Preizhet Baghdad gant Timour.
- 1402: Brezel etre an Impalaeriezh Otoman hag Impalaeriezh Timour. Prizoniet eo Bayezid Iañ gant bagadoù Timour e-pad Emgann Ankara. Kregiñ a ra ar brezel diabarzh d'ober e reuz en Impalaeriezh Otoman. Padout a raio betek 1413.
- 1402: Aloubet an Inizi Kanarias, deroù an Impalaeriezh spagnol.
- 1402: Krouet Sultanelezh Malaka gant Parameshwara.
- 1403: Dilec'hiet kêr-benn Sina gant an Impalaer Yongle eus Nanjing da Beijing.
- 1405-33: Ergerzhet Meurvor Indez gant Zheng He.
- 1410: Emgann Grunwald, emgann pouezusañ brezel Polonia-Lituania a-enep d'an Deutoned. Kregiñ a ra diskar ar Varc'heien Deutonek.
- 1415: Kemer a ra Herri ar Merdeer penn aloubadeg Ceuta zo diframmet a-dre daouarn ar Vaourien. Penn-kentañ Impalaeriezh Portugal eo.
- 1420-34: Brezelioù Husat e Bohemia
- 1438: Krouet an Impaleriezh Inka gant Pachacuti.
- 1440: Dispennet eo ar Bagad Aour etre Khanelezh Sibiria, Khanelezh Kazan, Khanelezh Astrakhan, Khanelezh Krimea, hag ar Bagad Meur.
- 1440-69: Dindan ren Moctezuma Iañ e teu an Azteked da vezañ ar penngalloud e Mezoamerika.
- 1453: Preizhet Kergustentin; Fin zo da Impalaeriezh Bizantion.
- 1453: Emgann Castillon a verk emgann diwezhañ Brezel ar C'hant vloaz.
- 1454-66: Destaget eo Rouantelezh Prusia ouzh Polonia goude koll ar Varc'heien Deutonek e Brezel an Tregont vloaz.
- 1455-85: Brezel an div Rozenn - Disoc'hañ a ra ar brezel diabarzh saoz war ur vonarkiezh kreñvoc'h ha kreizennet e dalc'h an Dutored.
- 1456: Seziz Beograd a laka un harz da araokadennoù an Otomaned en Europa.
- 1467-1615: Brezel diabarzh Japan e-pad Marevezh Sengoku.
- 1469: Unanet eo Spagn goude eured Ferdinand II Aragon gant Izabel Kastilha.
- 1474-77: Brezelioù Burgondia etre Rouantelezh Frañs hag an Habsbourged evit kontrolliñ Burgondia.
- 1478: Aloubet Novgorod gant Moskovia.
- 1480: War-lerc'h harzadeg Veur ar stêr Ugra e teu Moskovia da vezañ dizalc'h diouzh ar Bagad Meur.
- 1481: Deroù an Inkizadur relijiel Meur e Spagn.
- 1488: Emgann Sant-Albin an Hiliber ha deroù argerzh dibenn dizalc'hiezh Breizh.
- 1492: Kodianañ a ra Boabdil e Granada; Fin zo d'ar Reconquista ha d'Al-Andalus.
- 1493: Krouet eo trevadenn gentañ Spagn en Douar Nevez gant Kristol Goulm war enez Hispaniola.
- 1494: Sinet Feur-emglev Tordesillas etre Spagn ha Portugal a-benn rannañ ar bed er-maez eus Europa kenetrezo.
- 1494-1559: Kas a ra ar brezelioù italian da ziskar Stadoù-keoded Italia.
[kemmañ] Tud dibar
- Janed Ark (Domrémy-la-Pucelle, 1412 - Rouen, 1431), harozez c'hall.
- Frañsez II, dug Breizh
- Gutenberg, ijiner ar moullañ a-vremañ
- Kristol Goulm (Genoa, 1451 - Valladolid, 1506), merdeer spagnol, dizoloer Amerika evit kont Spagn.
- Izabel Kastilha ha Ferdinand II Aragon, monarked ur rouantelezh unanet a lakaas dizoleiñ an Douar Nevez.
- Vasco da Gama a ya betek India en anv Portugal; diazezañ a ra an eil hent kentañ evit Hent ar seiz.
- Filippo Brunelleschi, ijinet gantañ ar pik perpektivel a gas da nevezintioù e savouriezh Italia.
- Leonardo da Vinci, ijiner ha livour
- Herri V, ar roue saoz a voe trec'h en emgann brudet Azincourt e 1405.
- Richarzh III, roue saoz diwezhañ eus Tiegezh York
- Herri VII, ar roue saoz bet krouet gantañ Tiegezh an Dudored
- Matiaz Corvinus Hungaria, Penn Stad eus an Azginivelezh
- Zheng He, Amiral tizok sinaat hag ergerzher
- Mehmet II, Sultan an Impalaeriezh Otoman ha preizher Kergustentin
- Yann Hus, prederour bohemian hag adreizher relijiel
[kemmañ] Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennoù
Roll ijinadennoù ar XVvet kantved
- Astenn a ra an Azginivelezh he levezon war ar brederouriezh, ar skiantoù hag an Arzoù.
- Dizoloet Amerika gant Europiz dre Kristol Goulm
- Deroù Oadvezh an ijinadennoù.
- Deroù ar moullañ en Europa (evit gwir, ijinet eo an arouezennoù plom lem-laka)
- Mont a ra ar wikefre brec'henn/dornell da vezañ unan eus ijinadennoù teknikel pouezusañ ar XVvet kantved
- Savidigezh ar saozneg modern diwar ar c'hrennsaozneg.
- Kregiñ a reer da seniñ kloc'h kreisteiz er bed katolik.
- Bankoù foran
- Kelc'hgeriadur Yongle - ouzhpenn 22,000 levrenn
- Lizherenneg an Hangul e Korea
- Scotch whisky
- Ospitalioù psikiatrek
