Don Quixot d'A Mancha
De Biquipedia
Don Quixot d'A Mancha (tetulo orichinal en castellán El ingenioso hidalgo Don Quixote de la Mancha) ye una d'as obras cumbre d'a literatura española y a literatura unibersal, o libro más traduzito dimpuesas d'a Biblia, escrito por Miguel de Cervantes en o 1605.
Contenius |
[editar] Estrutura, chenesis, contenito, estilo y fuents
A primera parte se imprimió en Madrit en casa de Juan de la Cuesta, a finals de 1604. Salió á la benta con numbrosas erratas por culpa d'a zeleridat que imponeba o contrato d'edizión. Ista edizión se reimprimió n'o mesmo año y n'o mesmo taller, de forma que bi ha, en reyalidat, dos edizions de 1605 leberament distintas. Sospecha-se, sin dembargo, que esistió una nobela más curta, que seriba una d'as Nobelas Ixemplars. Estió dibulgata u impresa con o tetulo de El ingenioso hidalgo de La Mancha (l'Inchenioso fidalgo d'A Mancha). Ista espublicazión s'ha perdito, pues autors como Francisco López de Úbeda o Lope de Vega, entre d'atros testimonios, aluden á la fama d'ista pieza. Tal bes, zirculaba manuscrita e, incluso, podría estar una primera parte d'o 1604.
[editar] Personaches prenzipals d'o Quixot
- Alonso Quijano, Don Quixot.
- Rozinante, o nombre d'o caballo.
- Sancho Panza, o suyo fidel escudero.
- Dulzinea d'o Toboso.
[editar] Don Quixot en atras luengas
[editar] Don Quixot en esperanto
Entre as traduzions curiosas d'a obra son destacables as publicatas en esperanto. Esiste una traduzión completa de 1977 e barios intentos parzials anteriors.
[editar] Don Quixot en quechua
En nobiembre de 2005, publico-se a traduzión d'o clasico ispano á la luenga quechua u runa simi. A traduzión estió posible grazias á o treballo de Demetrio Túpac Yupanqui y a edizión estió presentata en Guadalachara, engalanata con con ilustrazions de Sarwa, treballos tipicos y costumbristas en tabliellas. Dimpués de 400 años d'a suya publicazión, l'obra cumbre d'o idioma castellán ha estato plegata á l'idioma andino.