Jesus Christus
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
De Jesus Christus (hebr. יהושע Yĕhošūa‘ »Jahwe helft«; agr. Ιησούς Χριστός /ɪɛˈsʊs xrɪsˈtɔs/) isch di zentrali Person vom Christetum. Im allgemaine werd agnoo, as er e historischi Person gsii isch, doch gits au Mainige wo da abstriitet.
[ändere] de historisch Jesus
De Jesus isch 4 v.Chr. oder 6 v.Chr. z Betlehem, es Dorf südöschdlig vo Jerusalem, uf d Welt cho, as Soo vom Zimmermaa Joseph und vo de Maria. Sini Famili sind Nochkome vom jüdische König David. Ufgwachse isch er i de Nöchi vo Nazareth und drum werd er au Jesus de Nazoräner oder Jesus vo Nazareth gnennt. Er isch jüdisch ufgwachse und het sicher Hebräsich glernt, wo di hailigi Sprooch vo de Jude isch, d Umgangssprooch isch aber dozmol Aramäisch gsii. I sinere Juged isch de Jesus is Umfeld vom Johannes em Toifer cho. Er het vonem nöd nu d Taufi im Fluss Jordan öbercho, sondern isch vonem au religiös prägt wore. Nochem Märtyrium vom Johannes het de Jesus afange öffetlich predige und het sini erste Schüeler um sich versammlet. Er het aber vor alem as Hailer und Exorzist gwürkt und isch mit sinere chlii Gruppe vo zwölf Schüeler oder Apostle im Land umezoge. Wie de Jesus selber sind au sini enge Aahänger us de Underschicht cho, ainigi sind Fischer gsii.
Gegenöber de ofizielle Vertreter vom Judetum, de Sadduzäer, het de Jesus e negativi Iistelig ghaa und het au e dütlich humaneri Iistelig gegenöber Fraue, Sünder und au gege Finde vertrete. Dur da isch im aber au Findschaft us gwüssne Chraise erwachse. Woner sich irgedwenn um 30 n.Chr. uf Jerusalem begee het, um dai s Pessah-Fest zfiire, isch er festgnoo worde und vor s Gricht choo, und isch vom römische Statthalter Pontius Pilatus (27-34 n.Chr.) as Uufständische verurtailt wore; zudem söll er sich au »König vo de Jude« gnennt ha. Er denn isch am Friitig vorem Pessah-Fest gchrüzigt worde.
De Jesus het selber kai schriftlichi Zügnis hinderloo und erst noch sim Tod hend e paar vo sinenen Noofolger sis Lebe uufgschribe. Die vier wichtigste Werch sind die vier Evangelie, wo in dr biblisch Kanon ufgnoh worde si. Es git no anderi, apokryphi Evangelie wie s Judasevangelium[1] und s Thomasevangelium,[2] wo sich inhaltlig und schtilischdisch sehr vo de andere underscheide.
[ändere] Hailsgschicht
D Hailsgschicht isch eng mit de christliche Fest verbunde, wo a die entsprechende Eraignis erinneret.
De hailsgschichtlichi Jesus isch vo sinere Muetter Maria, wo vom Hailige Gaist empfange worden isch, i Parthogenese gibärt worde (Wienachte) und somit Gottes Soo. Bi sinere Taufi dur de Iohannes em Täufer (Draichüngetaag) isch Gottes Gaist as e Tuube abegstige und e Stimm vom Himmel het verchündet: »Da isch min gliebte Soo«. Drufabe isch er draimol vom Tüüfel i Versuechig cho. Wäred sinere Wanderschaft vollbringt er 33 Wunder und weckt au drai Toti zum Lebe uuf. Noch sinere Chrüzigung (Charfriitig) stigt er is Tooteriich abe, erschiint aber noch drai Tag (Oostere) immer wider sinene Jünger öber e Duur vo vierzg Tag. Denn fart er endgültig in Himmel (Uuffert) und sitzt zu de Rechte vo sim Vatter, em Herrgott. Zäme mit imm und em Hailige Gaist, wo sich zee Tag spöter a de Apostle offebart het (Pfingste) bildet er d Trinitas oder d Draiainigkait.
