Sint-Laurensrivier
vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.
Die Sint-Laurensrivier (Frans: fleuve Saint-Laurent, Engels: Saint Lawrence River; in die taal van die Mohawk: Kaniatarowanenneh of "Groot Waterweg") is 'n groot rivier in die gematigde klimaatsone van Noord-Amerika, wat die Groot Mere langs die Amerikaans-Kanadese grens met die Atlantiese Oseaan verbind. Die rivier vloei in wes-oostelike rigting deur die Kanadese provinsie Quebec en maak 'n deel uit van die grens tussen die Amerikaanse deelstaat New York en die Kanadese provinsie Ontario.
Die rivier het sy oorsprong by die uitmonding van die Ontariomeer naby Kingston, Ontario. Die Sint-Laurens vloei deur Cornwall, Ontario, Montreal, Trois-Rivières en Quebecstad en mond uiteindelik uit in die Sint-Laurensgolf, die grootste riviermonding ter wêreld. Die rivier vloei 1 900 myl (3 058 kilometer) van sy oorsprong tot sy uitmonding (744 myl of 1 197 kilometer vanaf die Ontariomeer), terwyl sy bekken oor 1,6 miljoen vierkante kilometer strek. Sy dreineringsgebied sluit die Groot Mere van Noord-Amerika in, die wêreld se grootste stelsel van varswatermere met 'n oppervlakte van 1,03 miljoen vierkante kilometer. By die uitmonding vloei 'n gemiddelde van 10 400 kubieke meter per sekonde af.
Die Sint-Laurensrivier sluit die Sint-Louismeer suid van Montreal, die Sint-Françoismeer naby Salaberry-de-Valleyfield en die Sint-Pierremeer oos van Montreal in. Sy belangrikste eilande is die Duisend Eilande (Thousand Islands) naby Kingston, die Île-de-Montréal (Montrealeiland), die Jesuseiland (Île Jésus) van Laval, Orléanseiland naby Quebecstad en die Anticosti-eiland noord van die Gaspé-skiereiland.
Die Champlainmeer, Rivière-des-Outaouais (Ottawarivier), Richelieurivier en Saguenayrivier mond almal in die Sint-Laurens uit.
Die eerste Europeër, wat die Sint-Laurensrivier bevaar, is Jacques Cartier, wat die rivier op 9 Junie 1534 ontdek en die gebied in die naam van koning Frans I van Frankryk tot 'n Franse besitting ("Nieu-Frankryk") verklaar. Tot die vroeë 17de eeu verwys die Franses na die gedeelte van die rivier wat in die rigting van Montreal vloei en na die Riviére des Outaouais as die Rivière du Canada (Kanadarivier). Die Sint-Laurensrivier dien as die hoofroete vir die verkenning van die Amerikaanse binneland vanuit Europa.
Oorspronklik is die Sint-Laurensrivier net tot by Montréal bevaarbaar, aangesien die geweldige Lachine-versnellings die skeepvaartroete blokkeer. Met die bou van die Lachinekanaal kan die versnellings vir die eerste keer omseil word. Die nuwe Sint-Laurenswaterweg, 'n grootskaalse stelsel van kanale en sluise wat in 1959 geopen is, skep nou 'n verbinding tussen die Atlantiese Oseaan en die Lake Superior, wat ook vir groot skepe geskik is.
[wysig] Name
Die oorsprong van die Northrivier in die Mesabi-bergreeks van Minnesota word as die brongebied van die Sint-Laurensrivier beskou. Aangesien dit deur 'n groot aantal mere vloei, verander sy naam dikwels. Van sy oorsprong tot by sy uitmonding staan hy bekend as die:
- Northrivier
- Sint-Louisrivier
- Lake Superior
- St. Marysrivier
- Huronemeer
- Sint-Clairrivier
- Sint-Clairmeer
- Detroitrivier
- Eriemeer
- Niagararivier
- Ontariomeer
- Sint-Laurensrivier
