Portal:XVIII wiek/Francja w XVIII wieku
Z Wikipedii
- Królestwo Francji-ancien régime (od początku XVII wieku monarchia absolutna-Absolutyzm klasyczny.
- władcy Francji:
- Ludwik XIV,
- Ludwik XV,
- Ludwik XVI,
- (Wielka Rewolucja Francuska)
- pierwsi ministrowie królów francuskich:
- Guillaume Dubois,
- Filip II Burbon-Orleański,
- Ludwik IV Henryk Burbon-Condé,
- André Hercule de Fleury,
- René Louis de Voyer de Paulmy d'Argenson,
- Étienne-François de Choiseul,
- Emmanuel Armand de Vignerot du Plessis,
- Jean-Frédéric Phélypeaux, hrabia de Maurepas,
- Charles Gravier de Vergennes,
- Étienne Charles de Loménie de Brienne,
- Jacques Necker,
- Louis Charles Le Tonnelier, baron de Breteuil,
- Jacques Necker,
- Armand Marc de Montmorin Saint-Hérem.
- sekretarze spraw zagranicznych: *Jean-Baptiste Colbert de Torcy,
- Nicolas Chalon du Blé,
- Guillaume Dubois,
- Charles Jean-Baptiste Fleuriau, hrabia de Morville,
- Germain Louis Chauvelin,
- Jean-Jacques Amelot de Chaillou,
- Adrien Maurice de Noailles,
- René Louis de Voyer de Paulmy d'Argenson,
- Louis Philogène Brûlart de Sillery,
- François Dominique de Barberie de Saint-Contest,
- Antoine Louis Rouillé,
- François-Joachim de Pierre de Bernis,
- Étienne-François de Choiseul,
- César Gabriel de Choiseul-Praslin,
- Étienne-François de Choiseul (II raz),
- Louis Phélypeaux (1705-1777),
- Emmanuel Armand de Vignerot du Plessis,
- Henri Léonard Jean Baptiste Bertin,
- Charles Gravier de Vergennes,
- Armand Marc de Montmorin Saint-Hérem,
- Paul François de Quelen, duc de la Vauguyon.
- polityka:
- sekretarze stanu od spraw: floty, hugenotów, wojny, domu królewskiego,
- generalny kontroler finansów,
- departamenty-intendenci),
- polisynodia,
- parti devot-parti philosophique,
- Nowa Francja, Akadia,
- Les Neuf Sœurs,
- Lettre de cachet,
- francuscy ambasadorzy i dyplomaci: francuscy ambasadorowie w Hiszpanii, francuscy ambasadorowie w Wielkiej Brytanii, francuscy ambasadorzy w Turcji, François d'Usson, markiz de Bonrepaus.
- wydarzenia:
- 1702–bitwa morska w zatoce Vigo,
- 1709-zrównanie z ziemią Port-Royal
- 1718-kompania Missisipi,
- 1748-pokój w Akwizgranie (1748),
- 1756-renversment des alliances
- 1758-bitwa pod Rossbach,
- 1759-bitwa na Równinie Abrahama,
- 1761-proces Jana Calasa
- 1763-pokój paryski (1763),
- 1783-pokój paryski (1783),
- 1784-1785-Afera naszyjnikowa,
- 1789-Wielka Rewolucja Francuska-Komitet Ocalenia Publicznego-Dyrektoriat,
- wielkie lub znane postacie francuskiej polityki:
- Filip de Courcillon, markiz de Dangeau,
- Markiza de Prie,
- Philibert Orry,
- Jacques-Joachim Trotti, markiz de La Chétardie,
- Madame de Pompadour,
- Guillaume-Chrétien de Lamoignon de Malesherbes,
- Joanna de Valois, hrabina de La Motte,
- Louis-Joseph de Montcalm,
- Danton,
- Robespierre.
- społeczeństwo:
- demografia wieku XVIII-demografia Francji
- hugenoci,
- kwietyzm,
- jansenizm,
- Ruletka,
- Parasol,
- Lettre de cachet.
- literatura:
- Alain-René Lesage; Diabeł Kulawy, Przygodzy Idziwego Blasa
- Pierre de Marivaux; Igraszki losu i miłości
- Pierre Beaumarchais,
- Abbé Prévost; Manon lescaut
- Denis Diderot; Kuzynek mistrza Rameau-Kubuś Fatalista i jego Pan,
- Alexis Piron,
- Jean-François Marmontel; Inkasy
- Jean-Baptiste Du Bos,
- Pierre Choderlos de Laclos; Niebezpieczne związki,
- Donatien Alphonse François de Sade; 120 dni Sodomy czyli szkoła libertynizmu, *Jean-Baptiste Rousseau,
- Louis de Rouvroy, książę de Saint-Simon; Pamiętniki Saint Simona,
- Oświecenie - filozofia i literatura polityczna:
- konserwatywne (prawe) skrzydło Oświcenia:
- René Louis de Voyer de Paulmy d'Argenson,
- Élie Fréron,
- umiarkowanie krytyczne skrzydło oświecenia:
- Bernard Fontenelle,
- Monteskiusz,
- anglomania,
- EncyklopedyściWielka encyklopedia francuska
- Denis Diderot - Kubuś Fatalista i jego pan,
- Jean Le Rond d'Alembert,
- Louis de Jaucourt,
- Voltaire - Kandyd, 1761-proces Jana Calasa,
- radykalne (lewe) skrzydło oświecenia:
- Paul d'Holbach,
- Jean-Jacques Rousseau,
- Gabriel Mably,
- Friedrich Melchior Grimm,
- literatura polityczna ostrożna/wroga wobec Idei Oświecenia:
- Pierre Desfontaines,
- Élie Fréron,
- Neofeudałowie francuscy: Henri de Boulainvillers i Henri d’Antraigues,
- reakcjoniści i kontrrewolucjoniści: Joseph de Maistre, Augustin Barruel.
- ekonomia:
- liwr.
- 1726-Ferme générale
- Bracia Pâris: Antoine Pâris (1668-1733), Claude Pâris (1670-1745), Joseph Pâris zwany Duverney (1684-1770), Jean Pâris dit de Montmartel (1690-1766), Samuel Bernard.
- merkantyliści:
- Jean Orry,
- Philibert Orry,
- fizjokraci-leseferyzm:
- François Quesnay
- Anne Robert Turgot,
- Richard Cantillon,
- Nicolas Baudeau,
- Honoré Gabriel Riqueti de Mirabeau,
- Pierre-Paul Lemercier de La Rivière,
- dramat i aktorstwo:
- dramat mieszczański-Pierre de Marivaux,
- Pierre Beaumarchais.
- Comédie-Française,
- Comédie-Italienne-Carlo Goldoni.
- historiografia:
- Henri de Boulainvillers,
- Emmanuel-Louis-Henri de Launay, hrabia d'Antraigues,
- Voltaire; Wiek ludwika XIV,
- Nicolas Gabriel Le Clerc.
- prasa:
- Mercure Gallant- (od 1724 roku: Mercure de France,
- Journal de Paris (1777) - Antoine Cadet de Vaux,
- Élie Fréron-L'Année littéraire,
- Journal des Savants.
- malarstwo: rokoko:
- Jean Antoine Watteau,
- Jean-Honoré Fragonard,
- François Boucher.
- Hyacinthe Rigaud,
- Maurice Quentin de La Tour.
- architektura:
- architektura barokowa we Francji,
- Pałac wersalski,
- Jacques-Ange Gabriel-Petit Trianon,
- Fort Boyard,
- Ogród francuski,
- Jacques Germain Soufflot,
- Jean Francois Chalgrin.
- muzyka:
- Michel Richard Delalande; Sinfonie na wieczerze królewskie
- Jean François Dandrieu,
- Louis-Claude Daquin,
- François Couperin, Les Nations,
- Louis-Nicolas Clérambault,
- Louis Marchand,
- Marin Marais, (viola da gamba)
- Antoine Forqueray (viola da gamba) ,
- Jean-Baptiste-Antoine Forqueray;
- 1726-Concerts Spirituels,
- Jean-Marie Leclair,
- André Campra,
- Georg Philipp Telemann-Pariser Quartette,
- Christoph Willibald Gluck,
- Jean-Philippe Rameau-Hippolyte et Aricie-Castor et Pollux - Les Indes galantes - Dardanus-(1737) - Anacréon-Platée-Les Boréades,
- Ah! ça ira, Marsylianka
- nauka:
- Georges Mareschal (medycyna)
- Charles-François de Cisternay Du Fay,
- Jean-Antoine Nollet,
- Georges-Louis Leclerc, Comte de Buffon,
- Jean Le Rond d'Alembert,
- Pierre Louis Maupertuis,
- Émilie du Châtelet,
- Antoine Lavoisier,
- Johann Heinrich Lambert,
- Charles Coulomb-Prawo Coulomba,
- Jean-Charles de Borda,
- Joseph Louis Lagrange,
- Nicolas Gabriel Le Clerc.
- Dominik Vivant Denon
- wynalazki:
- Nicolas-Joseph Cugnot,
- Basile Bouchon,
- Claude Chappe,
- Joseph Marie Jacquard,
- Bracia Montgolfier-(balon),
- Denis Papin ,
- Henri Pitot,
- Jean-François Pilâtre de Rozier,
- Jacques de Vaucanson,
- Conservatoire National des Arts et Métiers.
Pondicherry (Indie w XVIII wieku), 1759-bitwa na Równinie Abrahama, Nowa Francja, Akadia, Luizjana, Quebec, Francuska kolonizacja Ameryki Północnej, deportacje Akadyjczyków-1755-1759, historia Kanady Francuskiej-Montreal, Pokój paryski 1763, Cape Breton, Nowa Fundlandia,