ლუქსემბურგი (ქვეყანა)
ვიკიპედიიდან
ლუქსემბურგი |
|
ლუქსემბურგის დროშა | ლუქსემბურგის გერბი |
ფართობი: 2 586 კმ² |
|
სექციების სია |
[რედაქტირება] სახელწოდება
- ოფიციალური: ქართულად - ლუქსემბურგის დიდი საჰერცოგო; ლუქსემბურგულად - Grousherzog dem Letzebuerg; ფრანგულად - Grand-Duche de Luxembourg; გერმანულად - Grossherzogtum Luxemburg.
- ეტიმოლოგია - თავდაპირველად ეს სახელი ერქვა მცირე ციხე-სიმაგრეს (lucilemburrugh, კელტურად Lucilem - “მცირე”, გერმანულად burg - “ციხე-სიმაგრე”, შემდეგ მთელ ქვეყანაზე გავრცელდა.
- ქვეყნის კოდი - LU.
[რედაქტირება] გეოგრაფია
ქვეყანა მდებარეობს დასავლეთ ევროპაში. მისი მოსაზღვრე ქვეყნებია: ბელგია, საფრანგეთი, გერმანია.
- ფართობი - 2.600 კვ.კმ.
- ბუნება: უმაღლესი მწვერვალი - ბუურგპლააცი 559; მდინარე (კმ) - სური 150 (სულ 172); ტბა - ზემო სური; კლიმატი - ოკეანური, კონტინენტური.
- ბუნებრივი რესურსები - რკინის მადანი (ამჟამად ექსპლუატაცია შეწყვეტილია), სასოფლო-სამეურნეო მიწები.
[რედაქტირება] სახელმწიფო
- პოლიტიკური სისტემა - კონსტიტუციური მონარქია.
- სახელმწიფოს მეთაური - დიდი ჰერცოგი ანრი (ნასაუს დინასტიიდან).
- საკანონმდებლო ორგანო - ერთპალატიანი პარლამენტი (60 წევრი).
- ადმინისტრაციული დაყოფა - 3 ოლქი (district) და 12 კანტონი (canton).
[რედაქტირება] დემოგრაფია
- მოსახლეობა - 443 ათასი (2003), მათ შორის 75,1% ლუქსემბურგელები, 6,3% იტალიელები.
- ენები - ლუქსემბურგული (ეროვნული ენა), ფრანგული და გერმანული.
- რელიგია - კათოლიციზმი.
- ქალაქები (ათ.) - ლუქსემბურგი (79), ეშ-ალზეტი (28), დიუდელანჟი (18).
[რედაქტირება] ეკონომიკა
ლუქსემბურგი მაღალგანვითარებული ინდუსტრიული ქვეყანაა, რომლის წამყვანი დარგია მეტალურგია.
- ექსპორტი - რკინა, ფოლადი, ტექსტილი, ქიმიკატები, პლასტმასა.
- ბიუჯეტი - 5,500 მლნ $.
- ეროვნული შემოსავალი (1 სულზე) - 41.210 $.
- ვალუტა - ევრო (EUR); 2002 წლამდე ლუქსემბურგული ფრანკი.
[რედაქტირება] ისტორია
თანამედროვე საზღვრებში სახელმწიფო არსებობს 1839 წლიდან. 1867 წელს ლონდონის კონფერენციამ იგი გამოაცხადა “მუდმივი ნეიტრალიტეტის” ქვეყნად. დამოუკიდებლობის გამოცხადებამდე, 1890 წლამდე ნიდერლანდებთან უნია ჰქონდა შეკრული. 1921 წლიდან ბელგიასთან ეკონომიკურ-საბაჟო კავშირშია. 1948 წელს კონსტიტუციიდან ამოიღეს მუხლი ნეიტრალიტეტის შესახებ. 1957 წლიდან ევროგაერთიანების წევრია.
[რედაქტირება] მემკვიდრეობა
- ქალაქი ლუქსემბურგი, მისი კვარტალები და საფორტიფიკაციო ნაგებობები.
ავსტრია · აზერბაიჯანი1 · ალბანეთი · ანდორა · ბელარუსი · ბელგია · ბოსნია და ჰერცეგოვინა · ბულგარეთი · გერმანია · დანია3 · დიდი ბრიტანეთი3 ესპანეთი3 · ესტონეთი · ვატიკანი · თურქეთი1 · ირლანდია · ისლანდია · იტალია · კვიპროსი2 · ლატვია · ლიტვა · ლიხტენშტაინი · ლუქსემბურგი · მაკედონია · მალტა · მოლდოვა · მონაკო · ნიდერლანდი3 · ნორვეგია3 · პოლონეთი · პორტუგალია · რუმინეთი · რუსეთი1 · საბერძნეთი · სან-მარინო · საფრანგეთი3 · საქართველო1 · სერბეთი · მონტენეგრო · სლოვაკეთი · სლოვენია · სომხეთი2 · უკრაინა · უნგრეთი · ფინეთი · ყაზახეთი1 · შვეიცარია · შვედეთი · ჩეხეთი · ხორვატია ·
1 ტერიტორიის დიდი ნაწილი აზიაშია.
2 მთლიანად აზიაში, მაგრამ კულტურულ-სოციალური კავშირები აქვს ევროპასთან.
3 აქვს დამოკიდებული და მსგავსი ტერიტორიები ევროპის გარეთ.