Níquel

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Química en progreso: Este artigo de química é, polo de agora, só un bosquexo. Aporta os teus coñecementos (ou a outros artigos relacionados coa Química ou as Ciencias que precisan ser ampliados) e contribuirás a que a Galipedia mellore e medre.

Cobalto - Níquel - Cobre
Ni Pd
	Táboa completa

Xeral

Nome, símbolo, número

Níquel, Ni, 28

Serie química

Metal de transición

Grupo, período, bloque

10, 4, d

Densidade, dureza Mohs

8908 kg/m³, 4,0

Aparencia

Lustroso, metálico

Propiedades atómicas

Peso atómico

58,6934 uma

Radio medio^†

135 pm

Radio atómico calculado

149 pm

Radio covalente

121 pm

Radio de Van der Waals

163 pm

Configuración electrónica

[Ar]3d⁸4s²

Estados de oxidación (óxido)

2,3 (levemente básico)

Estrutura cristalina

Cúbica centrada nas caras

Propiedades físicas

Estado da materia

Sólido (ferromagnético)

Punto de fusión

1728 K

Punto de ebulición

3186 K

Entalpía de vaporización

370,4 kJ/mol

Entalpía de fusión

17,47 kJ/mol

Presión de vapor

237 Pa a 1726 K

Velocidade do son

4970 m/s a 293,15 K

Información diversa

Electronegatividade

1,91 (Pauling)

Calor específica

440 J/(kg·K)

Condutividade eléctrica

14,3 x 10⁶ m^-1·Ω^-1

Condutividade térmica

90,7 W/(m·K)

1° potencial de ionización

737,1 kJ/mol

2° potencial de ionización

1753 kJ/mol

3° potencial de ionización

3395 kJ/mol

4° potencial de ionización

5300 kJ/mol

Isótopos máis estables

iso.	AN	Vida media	MD	ED MeV	PD
⁵⁶Ni	Sintético	6,077 días	ε	2,136	⁵⁶Co
⁵⁸Ni	68,077%	Ni es estable con 30 neutróns
⁵⁹Ni	Sintético	76000 años	ε	1,072	⁵⁹Co
⁶⁰Ni	26,233%	Ni é estable con 32 neutróns
⁶¹Ni	1,14%	Ni é estable con 33 neutróns
⁶²Ni	3,634%	Ni é estable con 34 neutróns
⁶³Ni	Sintético	100,1 años	β^-	2,137	⁶³Cu
⁶⁴Ni	0,926%	Ni é estable con 36 neutróns

Valores no SI e condicións normais
(0 ºC e 1 atm), agás indicación en contra.
^†Calculado a partir de distintas lonxitudes
de enlace covalente, metálico ou iónico.

O níquel é un elemento químico de número atómico 28 e símbolo Ni situado no grupo 10 da táboa periódica dos elementos.

[editar] Características principais

É un metal de transición de cor branca prateada, condutor da electricidade e da calor, é dúctil e maleable polo que se pode laminar, puír e forxar facilmente, e presenta certo ferromagnetismo. Atópase en distintos minerais, en meteoritos (aliado con ferro) e, en principio, hai níquel no interior da Terra.

É resistente á corrosión e adóitase utilizar como recubrimento, mediante electrodeposición. O metal e algunha das súas aliaxes, como o metal Monel, utilízanse para manexar o fluor e algúns fluoruros debido a que reacciona con dificultade con estes produtos.

O seu estado de oxidación máis normal é 2. Pode presentar outros, observáronse estados de oxidación 0, 1 e 3 en complexos, pero son moi pouco característicos.

[editar] Aplicacións

Aproximadamente o 65% do níquel consumido emprégase na fabricación de aceiro inoxidable austenítico e outro 12% en superaliaxes de níquel. O restante 23% repártese entre outras aliaxes, baterías recargables, catálise, acuñación de moeda, recubrimentos metálicos e fundición:

Alnico, aliaxe para imans.
O mu-metal úsase para apantallar campos magnéticos pola súa elevada permeabilidade magnética.
As aliaxes níquel-cobre (monel) son moi resistentes á corrosión, utilizándose en motores mariños e industria química.
A aliaxe níquel-titanio (nitinol-55) presenta o fenómeno de memoria de forma e úsase en robótica, tamén existen aliaxes que presentan superplasticidade.
Crisois de laboratorios químicos.
Catálise da hidroxenación de aceites vexetais.

[editar] Papel biolóxico

Moitas, aínda que non todas, as hidroxenasas conteñen níquel, especialmente naquelas cuxa función é oxidar o hidróxeno. Parece que o níquel sofre cambios no seu estado de oxidación, o que semella indicar que o núcleo de níquel é a parte activa da encima.

O níquel está tamén presente na encima metil CoM reductasa e en bacterias metanoxénicas.

[editar] Historia

O uso do níquel remóntase aproximadamente ao século IV adC, xeralmente xunto co cobre, xa que aparece con frecuencia nos minerais deste metal; bronces orixinarios da actual Siria teñen contidos de níquel superiores ao 2%. Manuscritos chineses suxiren que o «cobre branco» se utilizaba en Oriente cara a 1700-1400 adC, así a todo a facilidade de confundir as menas de níquel coas de prata induce a pensar que en realidade o uso do níquel foi posterior, cara ao século IV adC.

Os minerais que conteñen níquel, como a niquelina, empregáronse para colorear o vidro. En 1751 Axel Frederik Cronstedt, intentando extraer cobre da niquelina, obtivo un metal branco que chamou níquel, xa que os mineiros de Hartz atribuían ao «vello Nick» (o diaño) o que algúns minerais de cobre non puidesen ser traballados e o metal responsable diso resultou ser o descuberto por Cronstedt na niquelina, ou kupfernickel, diaño do cobre, como se chamaba e se chama aínda ao mineral.

A primeira moeda de níquel puro acuñouse en 1881.

[editar] Abundancia e obtención

O níquel aparece en forma de metal nos Meteoritos xunto co ferro (formando as aliaxes kamacita e taenita) e crese que se atopa no núcleo da Terra xunto co mesmo metal. Combinado atópase en minerais diversos como garnierita, millerita, pentlandita e pirrotina.

As minas de Nova Caledonia (Australia) e Canadá producen hoxe día o 70% do níquel consumido. Outros produtores son Cuba, Porto Rico, Rusia e China.

[editar] Os principais minerais de níquel

A niquelita (AsNi), a garnierita (Se4 Ou13 [Nin, Mg]2 2H2Ou), este ultimo é un dos minerais máis empregados na extracción do níquel, tamén existen os sulfuros, deles os máis importantes son os sulfuros de ferro e níquel, pentlandita e pirrotita (Nin, Fe) xSy, outros minerais que se atopan na natureza son os arseniuros, silicatos, sulfoarseniuros.

[editar] Isótopos

Na natureza atópanse 5 isótopos estables: Nin-58, Nin-60, Nin-61, Nin-62 e Nin-64, sendo o máis lixeiro o máis abundante (68,077%). Caracterizáronse ademais 18 isótopos radioactivos dos que os máis estables son o Nin-59, o Nin-63 e o Nin-56 con vidas medias de 76.000 anos, 100,1 anos e 6,077 días respectivamente. Os demais radioisótopos, con masas atómicas dende 52 uma (Nin-52) a 74 uma (Nin-74), teñen vidas medias inferiores a 60 horas e a maioría non acadan os 30 segundos. O níquel ten amais un estado metaestable.

O Nin-56 prodúcese en grandes cantidades en supernovas de tipo II correspondendo a forma da curva de luz á desintegración do Nin-56 en Co-56 e este en Fe-56.

O Nin-59 é un isótopo de longa vida obtido por cosmoxénese. Este isótopo atopou diversas aplicacións na datación radiométrica de meteoritos e na determinación da abundancia de po extraterrestre en xeos e sedimentos. O Nin-60 é fillo do Fe-60 (vida media de 1,5 millóns de anos) cuxa persistencia no sistema solar en concentracións suficientemente altas puido causar variacións observables na composición isotópica do Nin-60, deste xeito, a análise da abundancia de Nin-60 en materiais extraterrestres pode proporcionar información sobre a orixe do sistema solar e a súa historia primordial.

[editar] Precaucións

A exposición ao níquel metal e os seus compostos solubles non debe superar os 0,05 mg/cm³ medidos en niveis de níquel equivalente para unha exposición laboral de 8 horas diarias e 40 semanais. Os vapores e o po de sulfuro de níquel sospéitase que sexan canceríxenos.

O carbonilo de níquel (Nin(CO)4), xerado durante o proceso de obtención do metal, é un gas extremadamente tóxico.

As persoas sensibilizadas poden manifestar alerxias ao níquel. A cantidade de níquel admisible en produtos que poidan entrar en contacto coa pel está regulada na Unión Europea; malia iso, a revista Nature publicou en 2002 un artigo no que investigadores afirmaban atopar en moedas de 1 e 2 euros niveis superiores aos permitidos, crese que debido a unha reacción galvánica.

[editar] Referencias

[editar] Ver tamén

Táboa periódica dos elementos

Categorías: Química en progreso | Elementos químicos

See also ebooksgratis.com: no banners, no cookies, totally FREE.