Đại hội Thể thao Đông Nam Á
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Đại hội Thể thao Đông Nam Á hay Đông Nam Á Vận Hội (tiếng Anh: SEA Games hay Southeast Asian Games), là một sự kiện thể thao tổ chức hai năm một lần với sự tham gia của các vận động viên từ 11 nước khu vực Đông Nam Á hiện nay. Những môn thể thao tổ chức trong đại hội do Liên đoàn thể thao Đông Nam Á điều hành với sự giám sát của Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) và Hội đồng Olympic châu Á.
Mục lục |
[sửa] Các nước tham dự
Mã | Nước / Tên gọi theo IOC | Tham gia lần đầu | Ghi chú |
---|---|---|---|
BRU | Brunei Tên gọi theo IOC: Brunei Darussalam |
1988 | Mã ISO BRN |
CAM | Campuchia Tên gọi theo IOC: Cambodia |
1956 | Mã ISO KHM |
TLS | Đông Timor Tên gọi theo IOC: Timor-Leste |
2004 | IOA 2000 |
INA | Indonesia | 1956 | IHO 1952 Mã ISO và FIFA IDN |
LAO | Lào Tên gọi theo IOC: Lao People's Democratic Republic |
1980 | |
MAS | Malaysia | 1956 | Mã ISO MYS |
MYA | Myanma | 1996 | BIR 1948-1992 Mã ISO MMR |
PHI | Philippines | 1924 | Mã ISO PHL |
SIN | Singapore | 1948 | Mã ISO SGP |
THA | Thái Lan Tên gọi theo IOC: Thailand |
1952 | |
VIE | Việt Nam Tên gọi theo IOC: Viet Nam |
1952 | Mã ISO VNM |
[sửa] Lịch sử
Ngày 22 tháng 5 năm 1958, các nước Đông Nam Á tham dự Đại hội Thể thao châu Á lần thứ III ở Tokyo, Nhật Bản, Phó Chủ tịch Ủy ban Olympic Thái Lan khi đó là Laung Sukhumnaipradit đã đề xuất và được các nước Đông Nam Á nhất trí thành lập một tổ chức thể thao của Đông Nam Á với tên gọi ban đầu là Liên đoàn Thể thao Bán đảo Đông Nam Á (The South East Asian Peninsular Games Federation hay SEAP Games Federation). Liên đoàn Thể thao Đông Nam Á sẽ tổ chức hai năm một lần vào năm lẻ một đại hội thể thao khu vực nhằm mục đích:
- tăng cường tình hữu nghị, tình đoàn kết và sự hiểu biết lẫn nhau giữa các nước trong khu vực ASEAN.
- nâng cao không ngừng thành tích, kỹ thuật, chiến thuật các môn thể thao cho vận động viên để có cơ sở tham gia Đại hội Thể thao Á châu và Olympic.
Thái Lan, Miến Điện (ngày nay là Myanma), Mã Lai (ngày nay là Malaysia), Lào, Việt Nam Cộng Hòa trước đây và Campuchia (Singapore thêm vào sau đó khi tách ra khỏi Malaysia để trở thành quốc gia độc lập vào ngày 9 tháng 5, 1965) là các nước sáng lập. Ủy ban Liên đoàn SEAP Games được thành lập vào tháng 6 năm 1959 tại Bangkok thủ đô Thái Lan. Các nước sáng lập đã thông qua điều lệ của Liên đoàn và bầu ra Ban chấp hành. Ông Parahát Saruxatiara, Chủ tịch Uỷ ban Olympic Thái Lan, được bầu làm Chủ tịch Liên đoàn Thể thao Đông Nam Á đầu tiên.
SEAP Games đầu tiên được tổ chức tại Bangkok từ 12-17 tháng 12, 1959 với hơn 527 vận động viên và quan chức thể thao đến từ Thái Lan, Miến Điện, Malaysia, Singapore, Việt Nam và Lào tham dự trong 12 môn thể thao.
Tại SEAP Games lần thứ 8 tổ chức vào năm 1975, Liên đoàn SEAP đã xem xét kết nạp thêm Indonesia và Philippines. Hai nước này chính thức được kết nạp năm 1977, cùng năm đó Liên đoàn SEAP đổi tên thành Liên đoàn Thể thao Đông Nam Á (South East Asian Games Federation, SEAGF), và sự kiện thể thao này cũng đổi tên theo thành Đại hội Thể thao Đông Nam Á. Brunei được kết nạp vào SEA Games thứ 10 tại Jakarta, Indonesia, và Đông Timor được kết nạp tại SEA Games thứ 22 tại Hà Nội, Việt Nam.
[sửa] Huy chương qua các thời kỳ
[sửa] Sự kiện
Xem danh sách các sự kiện thể thao tại Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2005
[sửa] Xem thêm
- Đại hội Thể thao Bán đảo Đông Nam Á 1959, Bangkok (Thái Lan)
- Đại hội Thể thao Bán đảo Đông Nam Á 1961, Rangoon (Miến Điện)
- Đại hội Thể thao Bán đảo Đông Nam Á 1965, Kuala Lumpur (Malaysia)
- Đại hội Thể thao Bán đảo Đông Nam Á 1967, Bangkok (Thái Lan)
- Đại hội Thể thao Bán đảo Đông Nam Á 1969, Rangoon (Miến Điện)
- Đại hội Thể thao Bán đảo Đông Nam Á 1971, Kuala Lumpur (Malaysia)
- Đại hội Thể thao Bán đảo Đông Nam Á 1973, Singapore
- Đại hội Thể thao Bán đảo Đông Nam Á 1975, Bangkok (Thái Lan)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 1977, Kuala Lumpur (Malaysia)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 1979, Jakarta (Indonesia)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 1981, Manila (Philippines)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 1983, Singapore
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 1985, Bangkok (Thái Lan)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 1987, Jakarta (Indonesia)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 1989, Kuala Lumpur (Malaysia)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 1991, Manila (Philippines)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 1993, Singapore
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 1995, Chiangmai (Thái Lan)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 1997, Jakarta (Indonesia)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 1999, Bandar Seri Begawan (Brunei)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2001, Kuala Lumpur (Malaysia)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2003, Việt Nam
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2005, Manila, Cebu, Bacolod và Vịnh Subic (Philippines)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2007, Nakhon Ratchasima (Thái Lan)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2009, Vientiane (Lào)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2011, Indonesia (dự kiến)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2013, Singapore (Singapore) (dự kiến)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2015, Kuala Lumpur (Malaysia) (dự kiến)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2017, Bandar Seri Begawan (Brunei) (dự kiến)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2019, Manila (Philippines) (dự kiến)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2021, Campuchia (dự kiến)
- Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2023, Việt Nam (dự kiến)
[sửa] Liên kết ngoài
Tiếng Việt:
- Trang đặc biệt trên VnExpress về SEA Games 23
- Trang đặc biệt trên Tuổi Trẻ Online về SEA Games 23
- Trang đặc biệt trên BBC về SEA Games 23
Tiếng Anh:
Thể thao châu Á
|
|
---|---|
Giải Vô địch Các quốc gia Viễn Đông | |
Manila 1913 | Thượng Hải 1915 | Tokyo 1917 | Manila 1919 | Thượng Hải 1921 | Osaka 1923 | Manila 1925 | Thượng Hải 1927 | Tokyo 1930 | Manila 1934 | Osaka 1938 (hủy) | |
Đại hội Thể thao châu Á | |
New Delhi 1951 | Manila 1954 | Tokyo 1958 | Jakarta 1962 | Băng Cốc 1966 | Băng Cốc 1970 | Tehran 1974 | Băng Cốc 1978 | New Delhi 1982 | Seoul 1986 | Bắc Kinh 1990 | Hiroshima 1994 | Băng Cốc 1998 | Busan 2002 | Doha 2006 | Quảng Châu 2010 | 2014 | |
Đại hội Thể thao châu Á Mùa đông | |
Sapporo 1986 | Sapporo 1990 | Cáp Nhĩ Tân 1996 | Giang Nguyên Đạo 1999 | Aomori 2003 | Trường Xuân 2007 | Almaty 2011 | |
Đại hội Thể thao trong nhà châu Á | |
Băng Cốc 2005 | Macau 2007 | Hà Nội 2009 | |
Đại hội Thể thao Biển châu Á | |
Bali 2008 | Oman 2010 | Haiyang 2012 | Boracay 2014 | |
Các Đại hội Thể thao khu vực châu Á | |
Đại hội Thể thao Đông Á | Đại hội Thể thao Đông Nam Á | Đại hội Thể thao Nam Á | Đại hội Thể thao Tây Á | Đại hội Thể thao Trung Á | |
sửa |
Đại hội Thể thao Bán đảo Đông Nam Á |
1959 | 1961 | (1963)¹ | 1965 | 1967 | 1969 | 1971 | 1973 | 1975 |
Đại hội Thể thao Đông Nam Á |
1977 | 1979 | 1981 | 1983 | 1985 | 1987 | 1989 | 1991 | 1993 | 1995 | 1997 | 1999 | 2001 | 2003 | 2005 | 2007 | 2009 | 2011 | 2013 | 2015 | 2017 | 2019 |
|