Isadora Duncan
Wikipedia'dan
Isadora Duncan /aysädora dankan/ (26. May, 1878 - 14. Sentäber, 1927) Amerikan biüçe xatın ide.
Dora Angela Duncanon isemle Californiadağı San Francisco şähärendä tua. Zamança biü änise bulıp tanılğan. Quşam Ştatlarda bik populár bulmağaç, ul 1900. yılda Parisqa küçä. Isadora Montparnasse'dağı no. 9, rue Delambre isemle qunaqxanäsendä artist cämğiät üzägendä yäşi. Ğädättä ul Paris'ta iñ populár kürşe Luxemburg Baqçasında, ul säğät 5tä açqanda, bii.
Şäxsi häm professional tormışta ul ädäpne häm qäğidälären boza. Anıñ ber söyärkäse teater rässamı Gordon Craig bula; ikençese tegü maşinnar magnartı Isaac Singer'neñ ulı Paris Singer bula; alardan härkemdän Isadora bala taba. İsadora'nıñ şäxsi tormışı şaqtí zur cäncälneñ sıltawı bula, ayıruça anıñ balalarınıñ 1913. yılda bulğan Seine yılğasında hälâqättä batuınnan soñ. 1922-23 yıllarda bulğan Quşma Ştatlarğa soñğı vizitendä Boston säxnäsendä qızıl şarf belän seltäp, imçäk açıp, "Ul qızıl! Min dä şundí!" möräçäğät itä.
Montparnasse'dağı Bohemalıq cämğiäte Isadora'nı qänäğätländermä, 1909.da ul 5 Rue Danton qunaqxanädäge ike zur apartmentqa küçä, monda berençe qatta yäşi, ikençesen biü mäktäbe öçen qullana. Balet biep, ul bik küp şäkertlär qazana, bu Isadora'ğa üz balet mäktäbendä uqıtırğa mömkinlek birä. Ul rässamnarnı sınnar, zärkän äyberlär, şiğerlär, räsemnär yasarğa ilhamlandıra. Théâtre des Champs-Elysées 1913.tä açqanda, anıñ yöze barelieftä skulptor Antoine Bourdelle çoqıp yasí häm díwarlrda Maurice Denis räsem yasí.
1922. yılda ul 17 yäşkä yäşräk Urıs şağire Sergey Yeseningä kiäwgä bara. Yesenin Duncan belän Awrupığa kitep bara, lâkin anıñ yış isereklärçä ğawğalar alarğa naçar cämäğätçelek fikere kiterä. Kiläse yılda ul Duncan'nan ayırıla, Mäskäwgä qayta häm monda aqıldan şaşa. Xastaxanädän çıqqaç, ul 1925.neñ 28. Dekäberdä üz-üzenä qullar sala.
Isadora'nıñ Fransiadağı Nice'tä bulğan faciğäle ülem säbäbe anıñ cilferdäwçe zur şarf bula. Nice, France. Isadora dustı Ivan Franchetto'nıñ Amilcar maşinasında barğanda, anıñ şarfı tägärmäçkä elägä häm küçärgä çornala. Ms. Duncan muyın sındırıp ülä.
Isadora Duncan Ma Vie isemle tärcemäi xäle yazdı, bu kitap 1968 yılda Isadora isemle filmendä ékranlaşqan.
Isadora Duncan'nı kremasílandılar, anıñ köle Parisdağı Père Lachaise qäberlegendä kolumbaríğa mäñgelek yoqığa tala.
