Tenten'in Maceraları
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tenten'in Maceraları (Les Aventures de Tintin), Belçikalı çizer Hergé tarafından 1929 yılında yaratılmış olan çizgi roman dizisidir. 20.yy Avrupa çizgi romanlarının en ünlülerindendir. Diziden 200 milyondan fazla kitap basılmış ve dizi 50'den fazla dile çevrilmiştir.
Serinin kahramanı, genç bir gazeteci ve gezgin olan Tenten'dir. Maceralarında ona köpeği Milu, arkadaşı Kaptan Haddock ve başka pek çok renkli karakter eşlik eder.
Bu çizgi roman serisi temiz fakat manalı çizimi (Hergé'in kendi geliştirdiği bu tarza ligne claire denir), sürükleyici öyküleri, ve sonraki hikayelerdeki titiz araştırmalar ile uzun süreden beri büyük takdir toplamıştır. Öyküler pek çok tarzı kapsar; fantezi, polisiye ve bilimkurgu elementlerini başarıyla bir araya getirir. Bunun yanında tüm Tenten öyküleri mizah içermektedir, ayrıca tüm öykülerde zeki bir hiciv anlayışı ve politik/kültürel eleştiri bulunmaktadır.
Tenten Belçika'nın başkenti ve Hergé'in doğum yeri olan Brüksel'de yaşamaktadır. Bu, metinde Tenten'in macerasından sonra Brüksel'e döndüğünü söylediği Tenten Sovyetler'de kitabında; ve arkadaşı Çang'ın Tenten'e yolladığı mektubu Brüksel'e yolladığı Tenten Tibet'te kitabında görülebilir. Diğer kitaplarda başka gizli ipuçları da bulunmaktadır (tanınabilir yerler, plaka numaraları vb.). Ancak, Kızıl Korsan'ın Hazinesi kitabında Moulinsart Salonu'na taşınır ki buranın gerçekten nerede olduğu tartışmalıdır.
Konu başlıkları |
[değiştir] Karakterler
[değiştir] Tenten
Tenten karakteri 10 Ocak 1929'da yaratılmıştır, ve 75. yaşı 2004'te bütün tanındığı yerlerde kutlanmıştır. Tenten, büyük ölçüde Hergé'in daha önceki karakteri olan ve Tenten'le büyük benzerlikler taşıyan izci Totor esas alınarak yaratılmıştır. Totor'un kahramanı olduğu çizgi roman Les aventures de Totor, chef de patrouille des Hannetons (Mayısböcekleri'nin İzci Lideri Totor'un Maceraları), 1926 ila 1929 arasında Le Boy-Scout Belge dergisinde yayımlandı. Daha sonraki çizgi roman serilerinde, Tenten Belçikalı bir gazeteci (Petit Vingteme gazetesi için muhabir olmaya çalışmaktadır), aynı zamanda güçlü bir savaşçı ve pilottur, her macerasında kahramanca tehlikeli serüvenlere atılır. Neredeyse her macerasında Tenten araştırmacı gazeteci olarak harıl harıl çalışırken görülür, fakat pek nadir bir makale teslim edebilmiştir. Tarafsız görüşleri olan bir delikanlı olan Tenten, bu konuda etrafındaki yan karakterlerden renkli sayılmaz. Kastafiore'nin Mücevherleri ile başlayarak Tenten'in karakteri son birkaç albümde değişime uğramıştır. Tentenin Gay oldugu Hakkindaki soylentiler dunyada times,sun gibi gazetelerde yayinlanmistir Tenten artık macera aramamakta, aksine etrafında olanlara bir şekilde kapılmaktadır, bu Sidney'e 714 Sefer Sayılı Uçuş ve Tenten ve Pikarolar'da görülebilir. Bazı hayranları bu son tamamlanmış albümü, Tenten imajına olan bir ihanet olarak kabul etmektedirler.
Ölümünden kısa süre önce, eski Belçikalı Nazi işbirlikçisi Léon Degrelle Tenten'in aslında kendisinden ilham alınarak yaratıldığını beyan ederek spekülasyon yaratmıştı. Degrelle gerçekten de Hergé'i eskiden gazeteciyken tanımaktaydı, fakat bu genel olarak kendini beğenmişliğiyle tanınan Degrelle'in bir fabrikasyonu olarak düşünülmektedir. Tenten'in ilk hallerine kısmen de olsa Hergé'in en küçük kardeşi ilham vermiştir. Hergé daha sonra bu kardeşiyle kopmuştur, ve onu Turnösol Olayı'ndaki kötü adam Albay Sponz olarak çizmiştir. Tenten ve Sponz fiziksel olarak oldukça farklı olsalar da aynı dikenli saç stiline sahiptirler.
[değiştir] Kaptan Haddok (Capitaine Archibald Haddock)
Kaptan Haddok Tenten'in en iyi arkadaşıdır, ilk olarak Altın Kıskaçlı Yengeç kitabında görünmüştür. Haddok ilk başta zayıf ve alkolik bir karakter olarak resmedilmiştir, fakat daha sonraki albümlerde daha saygıdeğer ve gerçekten cesur bir karaktere dönüşmüştür (özellikle başarılı hikaye Tenten Tibet'te albümünde arkadaşının hayatını kurtarmak için ayık kafayla kendisini feda etmiştir). Kaptan'ın kaba kişiliği ve alaycılığı Tenten'in inanılmaz kahramanlığına tezat oluşturmaktadır; Tenten ne zaman idealist davransa Kaptan alaycı bir yorum yapmakta gecikmez.
Haddok hislerini ifade etmek için her türlü kelimeyi hakaret ve küfür olarak kullanır, "Gagalımemeli", "Ostorogot", "Başıbozuk", "Turta kalıbı", "Ölü Gömücü" veya "Halı Tüccarı" gibi, fakat bunlardan hiçbiri aslında küfür değildir. Haddok sıkı bir içicidir, özellikle Loch Lomond marka viski içer, fakat sarhoşluğu genellikle komedi için kullanılmaktadır.
Haddok'un soyadı Hergé'nin eşiyle olan bir sohbetinden çıkmıştır, bu sohbette karısı Haddock'un (mezgit) "acınası bir İngiliz balığı" olduğunu söylemiştir. Hergé ismi böylece seçer. Haddok'un en son tamamlanmış hikaye olan Tenten ve Pikarolar kitabına kadar (1976) ilk ismi yoktur, bu kitapta ilk ismi Archibald konur. Kızıl Korsan'ın Hazinesi kitabının sonunda, Haddok atalarına ait bir yer olan Moulinsart şatosunu alır, burada o, Tenten ve Turnösol hep birlikte yaşarlar.
Ayrıca Leiji Matsumoto'nun animesi Kaptan Harlock'un Fransız uyarlamasında ana karakter (Harlock) ve animenin ismi Kaptan Haddok ve Kaptan Harlock'un isimleri arasındaki benzerlik nedeniyle Albator olarak değiştirilmiştir.
[değiştir] Profesör Turnösol (Professeur Tryphon Tournesol)
Profesör Turnösol şaşkın, duyma güçlüğü çeken bir profesördür, ve seri boyunca kullanılan pek çok şeyi o tasarlamıştır, mesela tek kişilik köpek balığı şeklindeki denizaltı, Ay roketi ve ultrasonik silah gibi. Turnösol insanlığa buluşlarıyla yardım etmek ister; mesela alkolikliği tedavi etmenin yolunu alkolün tadını hastaya iğrenç yapmakta bulmuştur. Bu buluşlar genellikle Haddock'un hoşuna gitmez, oysa ki Turnösol bunu genellikle tam tersi olarak görür: sağırlığı genellikle onun Haddock'un gerçek görüşünü duymasını engeller. Ama eğer Kaptan'ın (veya herhangi birinin) ona "keçi" dediğini duyarsa öfkelenir ve "Ben mi keçiyim?" diye serzenişte bulunur.
Turnösol'un sağırlığı sık sık başvurulan bir mizah kaynağıdır, çüSnkü duyduğu sandığı şeyi tekrarlamak gibi bir huyu vardır, ve genellikle en saçma şekillerde duyar: "attachez votre ceinture" (kemerlerinizi bağlayın) cümlesini "une tache de peinture?" (boya lekesi) olarak tekrarlar. En ufak bir duyma bozukluğu olduğunu kabul etmez ve sadece bir kulağının iyi işitmediğinde ısrar eder. "Ay" kitaplarında bir işitme cihazı takmaktadır, böylece albüm boyunca herşeyi neredeyse mükemmel duyar: bu onu daha ciddi bir karakter haline getirmiştir (insanlar onun yüzüne "keçi" demediği sürece). Ancak, daha sonraki kitaplarda Turnösol işitme cihazını kaybeder ve tekrar eski sağır kişiliğine döner. Turnösol "su cadılığı" olarak tabir edilen ilkel su veya maden arayışının sadık bir takipçisidir, bu nedenle yanında her zaman bir sarkaç bulundurur. Bu özelliği, Turnösol'ün sağırlığıyla beraber Fransız fizikçi Yves Rocard'dan esinlenilmiş olabilir. Kendisi Fransız boksu savate bilmektedir.
Turnösol ilk olarak Kızıl Korsan'ın Hazinesi albümünde görünür, ve Hergé'nin uzun süredir devam ettirdiği klasik bir "çılgın unutkan profesör" arayışının sonucudur: örneğin Firavunun Puroları kitabındaki Dr. Sarcophagus ve Ottokar'ın Asası kitabındaki Prof. Alembick, Turnösol'den önce yaratılmış olan denemeler sayılabilir.
Turnösol karakterinin İsviçreli bilimadamı Auguste Piccard esin alınarak yaratılmış olması ihtimali çok yüksektir. Kastafiore'nin Mücevherleri'nde Bianca Castafiore Turnösol'ü Piccard ile karıştırır ve Turnösol'ün "balonda yükselmeleri ile ünlü" olduğunu söyler.
[değiştir] Milu (Milou, Fındık, Boncuk)
Beyaz bir tilki teriyeri olan Milu (eski tercümelerde Fındık veya Boncuk) Tenten'in ona nereye gitse yarenlik eden dört ayaklı yoldaşıdır. Tenten ve köpeği arasındaki bağ çok derindir, ve birbirlerini tehlikeli durumlardan pek çok defa kurtarmışlardır.
Birkaç istisna dışında (Tenten Sovyetler'de gibi) Milu bir köpek olduğundan asla konuşmaz (fakat insan kelimeleri ile düşündüğü sık sık görülür). Ancak, buna rağmen Tenten'le iyi anlaşmayı başarır. Milu hikayeye pek çok ilginç şekilde katkıda bulunur. Mesela, Sidney'e 714 Sefer Sayılı Uçuş kitabında uzaylılar tarafından kaçırıldığını hatırlayan tek karakter odur.
Kaptan Haddock gibi, Milu da Loch Lomond marka viski sever, ve arada sırada aşırı sarhoş olması onu daha fena belaya sokar, aynı araknofobisi gibi.
Milu'ın orijinal ismi olan Milou Hergé'nin ilk kız arkadaşının adı olan Marie-Louise kısaltılarak konulmuştur; yine de bu karaktere kitaplar süresince erkek olarak hitap edilir.
[değiştir] Dupont ve Dupond (Dupont et Dupond)
Dupont ve Dupond akraba olmamalarına rağmen ikizmiş gibi görünen iki sakar dedektiftir; ikisinin arasındaki tek fark bıyıklarının şeklidir. Seri boyunca en çok komik durumu yaratan iki kişidir, çünkü aynı cümleleri devamlı farklı şekillerde söylerler. Tamamen beceriksizdirler, ve sonunda hep yanlış karakteri tutuklarlar, fakat buna rağmen her seferinde mesela Sildavya'nın uzay projesinin güvenliğini sağlamak gibi önemli görevler onlara verilir.
Burulmuş bıyıkları olan Dupont, düz bıyıkları olan Dupond'dur.
Dedektifler yurtdışında olmadıkları zamanlarda genellikle melon şapkalı ve bastonludurlar: görevleri sırasında yerel nüfusa karışabilmek için ülkenin milli kıyafetini giymekte ısrar ederler, fakat genellikle onların kalabalıkta göze batmalarını sağlayan saçma folklor giysileri bulurlar. Dupont ve Dupond başta sadece yan karakterdiler, fakat daha sonra önemli hale geldiler. Eski albümlerin yeniden çizimlerinde, özellikle Kara Ada'da, dedektifler artık geleneksel olan karakterlerini kazanmışlardır.
Hergé, dedektifler gibi devamlı aynı tip melon şapka takan babası ve kardeşinden ilham almıştır.
Serinin çevirmenleri bu çift için devamlı benzer veya aynı şekilde telaffuzları olan isimler seçmişlerdir. Dupond ve Dupont böylece İngilizce'de Thomson ve Thompson, Almanca'da Schultze and Schulze, Hollanda'da Jansen ve Janssen, İspanyolca'da Hernández ve Fernández, Çince'de Dùben ve Dùpéng), Bengalce'de Johnson ve Ronson, İzlandaca'da Skapti ve Skafti olmuşlardır. Diğer versiyonlarda orijinal isimler veya en azından benzer isimler konulur, Türkçe çevirisinde isimler aynı şekilde koyulmuştur.
Bir kenar not düşmek gerekirse, bu karakterlerin İngilizce isimleri 1980lerin pop grubu Thompson Twins'e esin kaynağı olmuştur.
[değiştir] Yan karakterler
- Ana madde: Tenten'in Yan Karakterleri
[değiştir] Hayali Ülkeler
Hergé serinin ilerki albümlerinde hayali ülkeler tasarlamıştır. Özellikle Sildavya detaylı olarak açıklanmıştır (tarihi, gelenekleri, dili vs.).
- Balkanlar'daki Sildavya Hergé tarafından Arnavutluk esas alınarak tasarlanmıştır, ve komşu ülkesi Bordurya tarafından tehdit edilmektedir — bir ilhak girişimi Ottokar'ın Asasında gözükür, — bu olay İkinci Dünya Savaşı öncesinde sırasıyla Çekoslovakya veya Avusturya ile genişlemeci Nazi Almanya'sı arasındaki durumu paralel almıştır. Turnösol Olayı'nda, Bordurya bir komünist ülkesi örneği olarak kullanılmıştır.
- Arabistan'daki Khemed,
- Güney Amerika'daki San Theodoros, Amerika-temelli şirketler ve Bordurya'nın (Soveyler Birliği'ne bir gönderme olarak) güç için rekabet ettiği, yerel generaller yerine "danışmanlar" bulndurduğu prototip bir muz cumhuriyetidir.
- Güney Amerika'daki São Rico,
- San Theodoros ile sınırları olan Nuevo Rico. İki ülke Kırık Kulakta petrol yüzünden savaşa giderler, bu da Paraguay ve Bolivya arasında 1930lardaki Chaco Savaşına paraleldir. Nuevo Rico ayrıca Esrarengiz Yıldız'ın sonraki versiyonlarında referans olarak eklenmiştir. Orijinal versiyonundaki baş kötü adamlar basmakalıp Amerikalı Musevilerdir — sonraki versiyonlarda renkleri koyulaşır ve Nuevo Rico referans olarak koyulur.
- Güney Amerika'daki Chaco bölgesi esas alınarak El Chapo. Kırık Kulak, Chaco Savaş'ı esas alınmış bir savaşta geçer.
- Güneybatı Asya'daki Sondonezya ülkesi. Asi kiralanmaktadır ve iç savaş olduğu söylentisi sürmektedir. Rastapopoulos'un kiralık tetikçisi, Allan, Sondonezyalıları Sidney'e 714 Sefer Sayılı Uçuş'ta kiralar. Khmer Rouge esas alınarak yaratılmışlardır, ve Hergé'in o sürede iç savaşta olduğunu ısrar edişi Kamboçya'da o dönemde olan olaylara inanılmaz bir netlik kazandırmaktadır. Sondonezya ismi Sunda ve Endonezya'nın bir karışımıdır.
- Pilchardania ve Poldavia ülkelerinin ikisinin de bahsi Mavi Lotus'ta geçer. Pilchardania, Tenten polisten kaçarken sinemada saklanırken gösterilen bir haberde geçer. Poldavya konsolosu Mavi Lotus afyon kahvehanesinde sakal ve peruk takmış Tenten zannedilir.
- Gaipajama, İngiliz Raj sırasında var olan Hint prenslikleri esas alınarak yaratılmıştır, ve Firavunun Puroları'nda bahsi geçer.
[değiştir] Irkçılık ve Sömürgecilik
Tenten'in Maceraları'nın ilk hikayeleri, özellikle Avrupalı olmayanların karikatürize betimlemeleri gibi faktörlerden dolayı ırkçı ve sömürgeci eğilim taşıdığı yönünde eleştirilmiştir. Ancak, Hergé görüşlerini ilk eserlerinden 1936'daki Mavi Lotus 'a kadar geçen zamanda değiştirmiştir. Mavi Lotus, o sırada devam etmekte olan Çin-Japon Savaşı (1937-1945) sırasında Çin'de geçer. Hergé bu eseri çizmeden önce Çin ve savaş hakkında geniş araştırma yapmıştır. Japonya'nın ve Batı'nın Çin'de sömürge işlerine burunlarını sokmalarını eleştirmiş ve Çinliler hakkındaki yaygın önyargıların giderilmesine yardımcı olmuştur. Bundan sonra, titiz çalışma Hergé'in alamet-i farikalarından biri olacaktır.
Bazı albümler müteakip baskılarında Hergé tarafından yayımcıların istekleri doğrultusunda değiştirilmiştir. Örneğin, ABD'li yayımcıların talepleri sonucu Tenten Amerika'daki zenci karakterlerin tümü ırkları beyaz ya da belirsiz olacak şekilde yeniden renklendirilmiştir. Esrarengiz Yıldız'daki kötü karakter Yahudi isimli bir ABD'liyken ilerki baskılarda etnik kökeni daha belirsiz bir ABD'liye, daha sonra da hayali bir ülkedeki bir Güney Amerikalıya çevrilmiştir.
- Ayrıca bakınız: Tenten'in İdeolojisi
[değiştir] Sahne Uyarlamaları
Yedi Kristal Küre ve Güneş Mabedi esas alınarak yapılan bir müzikalin galası 15 Eylül 2001'de Antwerp, Belçika'daki Stadsschouwburg'da (şehir tiyatrosu) yapılmıştır. Kuifje - De Zonnetempel (De Musical) olan müzikal ilkönce Canal Plus'a, daha sonra 2002'de Tintin - Le Temple du Soleil olarak Charleroi'a transfer edilmiştir.
Young Vic tiyatro grubu Aralık 2005 itibariyle Londra Barbican Arts Centre'da Tenten Tibet'te'nin bir müzikal versiyonunu sahnelemektedirler. [2]
[değiştir] Hatıralar
Belçika Postası 1979'da Gençlik Pul Koleksiyonculuğu Günü'nü kutlamak için bir Tenten pulu bastırdı. Bunun, ileriki senelerde basılacak olan bir dizi Belçikalı çizgi roman karakterinin ilki olmasının yanı sıra aynı zamanda bir çizgi roman karakteri olan ilk pul olma özelliğini de taşımaktadır. Hollanda Krallık Postası 8 Ekim 1999'da bir dizi Tenten pulu bastırdı; birkaç saat içinde tüm pullar tükenecekti. Ocak 2004'te Tenten'in 75. yaşgünü sebebiyle Belçika 50,000 tane limitli 10-euroluk hatıralık madeni para bastırdı.
[değiştir] Ticari Eşya
Universal Studios Kuzey Amerika'daki Tenten'in Maceraları ticari mallarının haklarının lisansını almıştır.
[değiştir] Gelecek yapımlar
- The Many Adventures of Tintin adlı bir bilgisayar oyunu Vivendi Universal tarafından yapılmaktadır, ve 2006 içerisinde Kuzey Amerika ve Avrupa'da Nintendo Revolution, Sony PlayStation 3 ve Microsoft Xbox 360 için piyasaya sürülecektir.
- Yirmi bir tane orijinal hikayelerden yola çıkılarak yapılan Tenten'in Maceraları boyama kitapları ABD'de Dalmation Yayıncılık tarafından 2006 içinde piyasaya sürülecektir.
- Universal Orlando Resort'ta Tintin's Many Adventures, aynı zamanda CityWalk binasındaki The Tintin Shop ve Captain's Kitchen 2006 içinde açılacaktır.
- 2006 içinde kısıtlı sayıda Ellipse-Nelvana's The Adventures of Tintin çizgi filmleri 2006 içerisinde Amerika'da DVD olarak piyasaya sunulacaktır.
- Amerikalı yönetmen Steven Spielberg'ün uzun süredir Tom Hanks'in Haddock John Rhys-Davies'in Senior Oliveira de Figueira'yı oynayacağı bir film çekmeyi düşündüğü söylentileri ortalıkta dolanmaktadır.
[değiştir] Popüler Kültür
- Charles de Gaulle bir keresinde "Tek uluslararası rakibim Tenten'dir. İkimiz de büyük insanlardan korkmayan ufak insanlarız" demişti.
- 1979 filmi Kramer vs. Kramer'da, Ted Kramer (Dustin Hoffman) oğluna Kızıl Korsan'ın Hazinesi kitabında Tenten'in okyanusa indiği bölümü okumaktadır.
- Hintli film yönetmeni Satyajit Ray bir Tenten hayranıydı ve bazı filmlerinde Tenten çizgi romanları filmlerinde görünmüştü.
- Amerika'daki çizgi roman Get Fuzzy birkaç kez Tenten'e referans yapmıştır.
- Dupont ve Dupond Asterix Belçika'da çizgi romanında gözükürler.
- 1980lerin İngiliz teknopop grubu The Thompson Twins'e, ünlü Tenten karakterlerinin İngilizce versiyonları isim babalığı yapmıştır.
- Duran Duran'ın eski üyelerinden Stephen Duffy hit sayılabilecek single'ı "Kiss Me"yi "Tintin" adıyla, The Thompson Twins'in başarılı döneminde söyledi, fakat ismi telif hakları yüzünden açılan bir dava nedeniyle bırakmak zorunda kaldı.
- Avustralyalı psychedelic rock grubu Tin Tin adı Tenten'den gelmektedir.
[değiştir] Tenten kitapları
[değiştir] Resmi Tenten albümleri
| Sıra | Basıldığı Yıl | Özgün Adı (Fransızca) | Türkçe adı |
|---|---|---|---|
| 1 | 1930 | Tintin au pays des Soviets | Tenten Sovyetler'de |
| 2 | 1931 | Tintin au Congo | Tenten Kongo'da |
| 3 | 1932 | Tintin en Amérique | Tenten Amerika'da |
| 4 | 1934 | Les Cigares du pharaon | Firavunun Puroları |
| 5 | 1936 | Le Lotus Bleu | Mavi Lotus |
| 6 | 1937 | L'Oreille cassée | Kırık Kulak |
| 7 | 1938 | L'Île Noire | Kara Ada |
| 8 | 1939 | Le Sceptre d'Ottokar | Ottokar'ın Asası |
| 9 | 1941 | Le Crabe aux pinces d'or | Altın Kıskaçlı Yengeç |
| 10 | 1942 | L'Étoile mystérieuse | Esrarengiz Yıldız |
| 11 | 1943 | Le Secret de la Licorne | Tekboynuzun Esrarı |
| 12 | 1944 | Le Trésor de Rackham le Rouge | Kızıl Korsan'ın Hazinesi |
| 13 | 1948 | Les 7 boules de cristal | 7 Kristal Küre |
| 14 | 1949 | Le Temple du Soleil | Güneş Mabedi |
| 15 | 1951 | Tintin au pays de l'or noir | Kara Altın Diyarında |
| 16 | 1953 | Objectif Lune | Hedef Ay |
| 17 | 1954 | On a marché sur la Lune | Ay'a Ayak Basıldı |
| 18 | 1956 | L'Affaire Tournesol | Turnösol Olayı |
| 19 | 1958 | Coke en stock | Ambardaki Kömür |
| 20 | 1960 | Tintin au Tibet | Tenten Tibet'te |
| 21 | 1963 | Les Bijoux de la Castafiore | Kastafiore'nin Mücevherleri |
| 22 | 1968 | Vol 714 pour Sydney | Sidney'e 714 Sayılı Uçuş |
| 23 | 1976 | Tintin et les Picaros | Tenten ve Pikarolar |
| 24 | 1986 | Tintin et l'Alph-Art | - |
(Türkçe isimler için "Yapı Kredi Yayınları" nın Tenten serisi baz alınmıştır.)
Tenten Sovyetler'de 'den Altın Kıskaçlı Yengeç 'e kadar olan 9 albümlük seri önce siyah beyaz olarak basıldı. Bunlardan ilki hariç diğer 8'i sonraki baskılarında renklendirildi. 1941'den sonraki albümler baştan renkli olarak çizildiler. İstisna olarak ilk albüm Tenten Sovyetler'de hâlâ bütün dillerde orijinal hâli ile basılmaktadır. Renklendirilmiş baskılar en fazla 21, en az 3 yıl sonraki yeni baskılarında gerçekleşti.[1]
Tenten Sovyetler'de en uzun albümdür ve 138 sayfadır. Diğer tüm albümler 62 sayfadır.
[değiştir] Gayrıresmi Tenten albümleri
Bunlardan başka gayrıresmi Tenten kitapları da vardır. Bunların en ünlüsü Tenten Tayland'da adlı siyah beyaz çizilmiş pornografik kitaptır. Ara sıra polis baskınları ile nüshalarına el konulan bu kaçak yayına bazen internette de rastlanmaktadır. Söz konusu kitapta Tenten ve köpeği Boncuk Tayland'ın başkenti Bangkok'ta bir seks tatiline çıkarlar.[2]
[değiştir] Tenten filmleri
| Basıldığı Yıl | Özgün Adı (Fransızca) | Türkçe |
|---|---|---|
| 1961 | Tintin et le mystère de la Toison d'or | Tenten ve Altın Post |
| 1964 | Tintin et les oranges bleues | Tenten ve Mavi Portakallar |
| 1972 | Tintin et le lac aux requins | Tenten ve Köpekbalıklı Göl |
Bunlardan Tenten ve Altın Post'un konusu İstanbul ve Yunanistan'da geçer. 1961 yapımı filmin fotoromana yakın bir üslupla "film kitabı" da hazırlanmıştır.[3] Filmi Jean-Jacques Vierne yönetmiş, başrollerde Jean-Pierre Talbot (Tenten) ve Georges Wilson (Kaptan Haddok) oynamışlardir.[4] Tenten ve Mavi Portakallar filminin de kitabı hazırlanmıştır.[5] Tenten ve Köpekbalıklı Göl ise çizgifilm olup, daha sonra "sinema kitabı" haline getirilmiştir.[6]
[değiştir] Tenten Türkiye'de
Tenten'in yarım asırlık Türkiye macerasının kilometre taşları şunlardır;[*][**]
- 1950 İlk kez Doğan Kardeş dergisinde özgün adıyla tefrika olarak yayınlandı.Derginin yayın politikası o zaman çizgi roman karşıtı olduğu için bolca metin eklenerek hikaye formatına yaklaştırılmıştı.Yan karakterler Tenten'in yakın akrabaları olarak gösterilmişti.Dizi kısa sürdü.
- 1950 Aynı yıl Armağan dergisinde de "Tenten" adıyla yayınlandı.İlk kez orijinal çizgilerle ve renkli idi.Bir yıl sürdü.
- 1958 Resimli Hikayeler dergisinde tefrika halinde kopya çizgilerle ve siyah beyaz yayınlandı.
- 1958 İlk kez kendi adıyla dergi halinde çıktı.Yılmaz Bora Erdoğan Bozok Kopya çizimleri ile.
- 1959 Bilgi Yayınları 'nda kısa bir süre.
- 1959 Tenten'in Türkiye macerasına ara verildi.
- 1961-1969 İkinci furya. Ferit Öngören'in kopya çizimleri ile.Bu yıllarda Arkadaş dergisinde de görüldü.
- 1961-1969 Burhan Yayınları 'nda Burhaneddin Şener'in kendi ürettiği Tenten Maceraları da görüldü.En ünlü yerli malı Tentenler "Tenten İstanbul'da" ve "Marmara Canavarı" dır.
- 1970'li yıllar.Milliyet Çocuk dergisinde yine orijinal çizgilerle çıktı.
- 1980 Alfa Yayınları , Tekrar kopya çizimler başladı.Ali Recan'ın çizimleri ile.
- 1989 Milliyet Gazetesi çizgi roman eklerinde maceralar kısaltılarak yayınlandı.Aralarında kopya öyküler de vardı.
- 1994 Yapı Kredi Yayınları Tenten'i Türkiyede ilk kez Avrupa baskısı kalitesinde orijinal boyutlarda ve sadık bir tercümeyle yayınladı.
- 2004 İnkılap Yayınevi diziyi sürdürüyor.
[değiştir] Yerli Malı Tentenler
1960'lı yıllarda Türk çizerler tarafından üretilmiş uyduruk Tenten maceraları şunlardır(Çıkış sırası ile);[*]
| Yerli Malı Tenten'ler |
|---|
| Tenten İstanbul'da |
| Marmara Canavarı |
| Tenten Afrika'da |
| Merih'e Gidiyoruz |
| Uğursuz Film |
| Esrarlı Sirk |
| Asiler Arasında |
| Perili Dağ |
| Yamyamlar Arasında |
[değiştir] Tenten Anime TV Dizisi
1991 yılında Hergé 'in Tenten kitaplarına dayandırılarak Les Aventures de Tintin adı ile televizyon için bir çizgi film dizisi yapıldı.21 adet Tenten macerası 30'ar dakikalık 39 bölüm halinde 3 sezon boyunca yayınlanmıştı.Maceraların büyük kısmı iki bölüm halinde yayınlanmıştı.Bu seride kronolojik sıra gözetilmemiştir.Seri 1941 tarihli Le Crabe aux pinces d'or (Altın Kıskaçlı Yengeç) macerası ile başlar 1932 tarihli Tintin en Amérique (Tenten Amerika'da) macerası ile sona erer.24 Tenten macerasından 3 tanesi bilerek serinin dışında bırakılmışlardır.Bunlar ilk çıkan iki macera olan Tintin au pays des Soviets ve Tintin au Congo ile son albüm olan Tintin et l'Alph-Art 'tır.[7][8] Bu anime TV dizisi sonradan DVD olarak da piyasaya verildi.Bunlar hem tek tek DVD'ler şeklinde veya topluca DVD Box şeklinde olmuştur.DVD Box'larda 10 DVD bulunmaktadır.Bir DVD 'de 3 macera,diğerlerinde 2'şer macera yer alır.[9]
[değiştir] İlgili makaleler
- Ligne claire
- Tenten albümünün yapım aşamaları
- Tenten ve Altın Post
- Tenten ve Altın Post (film)
- Çizgili Hayat Kılavuzu,Levent Cantek.2002 İletişim Yayınları.s.232-235 [*]
- Türkiye'de Çizgi Roman,Levent Cantek.1996 İletişim Yayınları.s.147-148 [**]
[değiştir] Dış bağlantılar
- Tenten resmi sitesi
- Tenten hakkında bilgi
- Uluslararası Tenten - Farklı ülkelerde Tenten yayımları
- Objectif Tintin
- Tintinologist
- Tentenin Bütün Maceraları
[değiştir] Kaynakça
- Çizgili Hayat Kılavuzu,Levent Cantek.2002 İletişim Yayınları.s.232-235 [*]
- Türkiye'de Çizgi Roman,Levent Cantek.1996 İletişim Yayınları.s.147-148 [**]
- ^ Tintinologist
- ^ Tintinologist
- ^ [1]
- ^ IMDB
- ^ IMDB
- ^ IMDB
- ^ http://www.imdb.com/title/tt0179552/ IMDb'de "Les Aventures de Tintin"
- ^ en:The Adventures of Tintin (TV series)
- ^ http://www.amazon.com/exec/obidos/ASIN/B0001Z5YW8/imdb-button/
| Tenten'in Maceraları | ||
|---|---|---|
|
Tenten Sovyetler'de | Tenten Kongo'da | Tenten Amerika'da | Firavunun Puroları | Mavi Lotus | Kırık Kulak | Kara Ada | Ottokar'ın Asası | Altın Kıskaçlı Yengeç | Esrarengiz Yıldız | Tekboynuzun Esrarı | Kızıl Korsan'ın Hazinesi | 7 Kristal Küre | Güneş Mabedi | Kara Altın Diyarında | Hedef Ay | Ay'a Ayak Basıldı | Turnösol Olayı | Ambardaki Kömür | Tenten Tibet'te | Kastafiore'nin Mücevherleri | Sidney 714 Sefer Sayılı Uçuş | Tenten ve Pikarolar | |
||
