Roma Cumhuriyeti

Vikipedi, özgür ansiklopedi

→ Başlığın diğer anlamları için Roma sayfasına bakınız.

Roma Cumhuriyeti'nin en geniş hali

Roma Cumhuriyeti Antik Roma medeniyetinin cumhuriyet ile yönetildiği dönemdir. MÖ 509 yılı civarında monarşinin kaldırılmasıyla başlamıştır. Cumhuriyet dönemi 500 yıla yakın bir süre devam etmiştir. Roma Cumhuriyeti'nin tam olarak ne zaman Roma İmparatorluğu'na dönüştüğü yoruma göre değişir. Tarihçiler bu dönüşümün gerçekleştiği dönemi belirleyen olaylar olarak Jül Sezar'ın MÖ 44'te daimi diktatör seçilmesini, Aktium Savaşı'nı (2 Eylül MÖ 31) ve Roma Senatosu'nun 27 Ocak MÖ 27'de Augustus'a olağandışı yetkiler vermesini gösterirler.

Ne var ki o dönemde Roma vatandaşları cumuriyetin kalktığının farkında değillerdi. Julio-Claudian hanedanına mensup ilk imparatorlar cumhuriyetin her ne kadar ellerindeki olağandışı yetkilerin güvencesi altında olsa da hâlâ varolduğunu ve günün birinde eski haline kavuşacağını savunuyorlardı. Roma MS 3. yüzyıla kadar ismen cumhuriyet olarak kaldı.

[değiştir] Cumhuriyetin Kuruluşu

Krallara karşı isyanın tarihi olarak MÖ 509 yılı kabul edilir. Bu tartışmaya açık bir konudur. Ulusal gururdan kaynaklanan sebeplerle Romalıları özgürlüklerini Atina'dan önce kazanmış gibi göstermek için Romalı tarihçilerin cumhuriyetin tarihinde değişiklikler yapmış olmaları mümkündür.

İlk konsüller kralın baş rahiplik dışındaki görevlerini devraldılar. Baş rahiplik görevi için Romalılar bir Rex sacrorum "kutsal işlerin kralı"nı seçiyorlardı. Rex sacrorum Senato üyesi olamıyordu. Cumhuriyetin son günlerine kadar nüfuz sahibi bir kimseyi "Rex" yani "Kral" olmayı istemekle suçlamak o kişinin kariyeri açısından tehlikeli bir iddiaydı. (Jül Sezar'ın suikastçileri monarşinin yeniden inşaasını engelledikleri iddiasındaydılar.)