Mustafa Necati Uğural
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Mustafa Necati Uğural Atatürk’ün yakın düşünce ve mesai arkadaşlarından, Kuvayi Milliye hareketinden itibaren yararlıklar göstermiş, TBMM'nin ilk üç döneminde milletvekilliği, Mübadele esnasında Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, 1924 Anayasası'nın yürürlüğe konulduğu sırada Adalet Bakanlığı, Tevhidi Tedrisat sürecinde ve Harf Devrimi esnasında Milli Eğitim Bakanlığı yapmış siyasetçidir.
1892'de İzmir'de doğdu. İzmir'in köklü ailelerinden birine mensuptur. Hukuk Fakültesi’ni bitirdikten sonra İzmir’de avukatlık, eğitimcilik, gazetecilik yapmıştır.
İzmir'in işgali üzerine, Balıkesir Cephesi'ne katıldı. Kuvayi Milliye kumandanı olarak Yunanlılar ve Anzavur kuvvetlerine karşı yürütülen mücadelede yararlılıklar gösterdi. Vasıf Çınar ile birlikte Balıkesir'de "İzmir'e Doğru Gazetesi"ni çıkardı. Bu gazetede milli duyguları geliştirici yayınlar yaptı. Samsun İstiklal Mahkemesi üyesi oldu, Millet Meclisi Müdafai Hukuk Grubu katipliğinde görev üstlendi. Kastamonu ve yöresi İstiklal Mahkemesi Başkanlığı yaptı.
TBMM 1. Dönem'de Saruhan, 2. Dönem ve 3. Dönemlerde İzmir milletvekili olarak Meclis'e girdi. V. İcra Vekilleri Heyeti ve 1. Hükümet'te Mübadele, İmar ve İskan Vekili, 2. Hükümet'te Adliye Vekili, 4. Hükümet ve 5. Hükümet'te Maarif Vekili oldu. 1 Ocak 1929 tarihinde TBMM kürsüsünde konuşma yaparken vurularak öldürüldü.
Türk Öğretmenler Örgütü Başkanlığı'nda bulundu. Ayrıca, Altay spor takımının kurucularındandır. Ankara'daki tarihe tanıklık etmiş evinin kuru fasulyeci Hüsrev Lokantası'na devredilmesiyle ismi 2006 yılında yeniden gündeme gelmiştir.
Önce gelen: Hamdullah Suphi Tanrıöver |
Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanı 20 Aralık 1925 - 1 Ocak 1929 |
Sonra gelen: İsmet İnönü |
Rıza Nur • Hamdullah Suphi Tanrıöver • Mehmet Vehbi Bolak • İsmail Safa Özler • Hüseyin Vasıf Çınar • Şükrü Saraçoğlu • Mustafa Necati Uğural • İsmet İnönü • Recep Peker • Cemal Hüsnü Taray • Refik Saydam • Esat Sagay • Reşit Galip • Yusuf Hikmet Bayur • Zeynel Abidin Özmen • Saffet Arıkan • Hasan Âli Yücel • Reşat Şemsettin Sirer • Hasan Tahsin Banguoğlu • Hüseyin Avni Başman • Nuri Özsan • Ahmet Tevfik İleri • Rıfkı Salim Burçak • Hüseyin Celal Yardımcı • Ahmet Özel • Mehmet Atıf Benderlioğlu • Fehmi Yavuz • Bedrettin Tuncel • Turhan Feyzioğlu • Ahmet Tahtakılıç • Mehmet Hilmi İncesulu • Şevket Raşit Hatipoğlu • İbrahim Öktem • Nevzat Cihat Bilgehan • Orhan Dengiz • Mehmet İlhami Ertem • Orhan Oğuz • Şinasi Orel • İsmail Hakkı Arar • Sabahattin Özbek • Mustafa Üstündağ • Safa Reisoğlu • Ali Naili Erdem • Nahit Menteşe • Mustafa Necdet Uğur • Orhan Cemal Fersoy • Hasan Sağlam • Vehbi Dinçerler • Metin Emiroğlu • Hasan Celal Güzel • Avni Akyol • Köksal Toptan • Nevzat Ayaz • Turhan Tayan • Mehmet Sağlam • Hikmet Uluğbay • Metin Bostancıoğlu • Necdet Tekin • Erkan Mumcu • Hüseyin Çelik
Celalettin Arif Bey • Mustafa Kazım Bey • Zekai Apaydın • Mehmet Seyit Bey • Hafız Mehmet Engin • Mustafa Necati Uğural • Refik Şevket İnce • Mahmut Esat Bozkurt • Behçet Bey • Yusuf Kemal Tengirşenk • Rıfat Bey • Şükrü Saracoğlu • Hilmi Uran • Şinasi Devrin • Tevfik Fikret Sılay • Fuat Sirmen • Ali Fethi Okyar • Halil İbrahim Özyörük • Hasan Safyettin Menemencioğlu • Rüknettin Nasuhioğlu • Ali Rıza Türel • Osman Şevki Çiçekdağ • Mümtaz Ökmen • Hüseyin Avni Göktürk • Esat Budakoğlu • Kemal Sahir Kurutluoğlu • Hüseyin Celal Yardımcı • Abdülhak Kemal Yörük • Abdullah Pulat Gözübüyük • Mehmet Sedat Çumralı • Mustafa Amil Artus • Sırrı Atalay • Ekrem Tüzemen • İrfan Baran • Kemal Türkoğlu • İhsan Köknel • Hasan Dinçer • Hayri Mumcuoğlu • Hidayet Aydıner • Şevket Kazan • Yusuf Ziya Önder • Hayri Mumcuoğlu • İsmail Hakkı Arar • İsmail Müftüoğlu • Suat Bilge • Zeyyat Baykara • Hasan Fehmi Alpaslan • Selçuk Erverdi • Necmettin Cevheri • Rıfat Bayazıt • Mehmet Can • İlhan Öztrak • Ömer Ucuzal • Mustafa Kazım Akdoğan • Mehmet Necat Eldem • Cevdet Menteş • Mahmut Oltan Sungurlu • Ali Bozer • Halil Ertem • Mahmut Oltan Sungurlu • Mehmet Moğultay • Mehmet Topaç • Bekir Sami Daçe • Mahmut Oltan Sungurlu • Firuz Çilingiroğlu • Şakir Şeker • Mehmet Kemal Ağar • Suat Bilge • Şevket Kazan • Mehmet Seyfi Oktay • Mahmut Oltan Sungurlu • Hasan Denizkurdu • Selçuk Öztek • Hikmet Sami Türk • Aysel Çelikel • Cemil Çiçek • Fahri Kasırga • Mehmet Ali Şahin
İcra Vekillleri Heyeti Reisi: Ali Fethi Okyar
Umuru Şeriye (Diyanet) Vekili: Musa Kazım Göksu → Mustafa Fevzi Sarhan • Adliye Vekili: Seyit Bey • Müdafa-i Milliye Vekili: Kazım Özalp • Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Reisi (Genelkurmay Başkanı): Fevzi Çakmak • Dahiliye (İçişleri) Vekili: Ali Fethi Okyar • Hariciye Vekili: İsmet İnönü • İktisat Vekili: Mahmut Esat Bozkurt → Hasan Saka • Maliye Vekili: Hasan Fehmi Ataç • Maarif Vekili: İsmail Safa Özler • Mübadele, İmar ve İskan Vekili: Mustafa Necati Uğural • Nafia (Bayındırlık) Vekili: Feyzi Pirinççioğlu • Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye (Sosyal Yardım) Vekili: Rıza Nur
Beşvekil ve Hariciye Vekili: İsmet İnönü
Şeriye (Diyanet) Vekili: Mustafa Fevzi Sarhan · Adliye Vekili: Seyit Bey · Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Reisi (Genelkurmay Başkanı): Fevzi Çakmak · Müdafaa-i Milliye (Milli Savunma) Vekili: Kazım Özalp · Dahiliye (İçişleri) Vekili: Ahmet Ferit Tek · Maliye Vekili: Hasan Fehmi Ataç (→2.1.1924) → Mustafa Abdülhalik Renda · İktisat Vekili: Hasan Saka · Maarif Vekili: İsmail Safa Özler · Mübadele, İmar ve İskân Vekili: Mustafa Necati Uğural · Nafia (Bayındırlık) Vekili: Ahmet Muhtar Cilli (→19.1.1924) → Süleyman Sırrı Bey · Sıhhiye Vekili: Refik Saydam
Başvekil ve Hariciye Vekili: İsmet İnönü
Adliye Vekili: Mustafa Necati Uğural · Müdafa-i Milliye (Milli Savunma) Vekili: Kazım Özalp · Dahiliye (İçişleri) Vekili: Ahmet Ferit Tek · Maliye Vekili: Mustafa Abdülhalik Renda (→21.5.1924) → Mehmet Recep Peker · Maarif Vekili: Hüseyin Vasıf Çınar · Mübadele, İmar ve İskan Vekili: Mahmut Celal Bayar (→7.7.1924) → Refet Canıtez · Nafia (Bayındırlık) Vekili: Süleyman Sırrı Bey · Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye (Sosyal Yardım) Vekili: Refik Saydam · Ziraat Vekili:: Zekai Apaydın (→20.8.1924) → Şükrü Kaya · Ticaret Vekili:: Hasan Saka
Başvekil: İsmet İnönü
Adliye Vekili: Mahmut Esat Bozkurt · Müdafa-i Milliye (Milli Savunma) Vekili: Mehmet Recep Peker · Dahiliye Vekili: Mahmut Cemil Uybadın · Hariciye Vekili: Tevfik Rüştü Aras · Maliye Vekili: Hasan Saka · Mustafa Abdülhalik Renda · Maarif Vekili: Mustafa Necati Uğural · Hamdullah Suphi Tanrıöver · Nafia (Bayındırlık) Vekili: Süleyman Sırrı Bey · Ali Cenani · Behiç Erkin · Sıhhiye Vekili: Refik Saydam · Ziraat Vekili:: Sabri Toprak · Ticaret Vekili:: Ali Cenani · Mustafa Rahmi Köken · Bahriye (Denizcilik) Vekili:: İhsan Eryavuz
Başvekil: İsmet İnönü
Adliye Vekili: Mahmut Esat Bozkurt · Müdafa-i Milliye (Milli Savunma) ve Bahriye Vekaleti Vekili: Mustafa Abdülhalik Renda · Dahiliye Vekili: Şükrü Kaya · Hariciye Vekili: Tevfik Rüştü Aras · İktisat Vekili: Şakir Kesebir · Mustafa Rahmi Köken · Maliye Vekili: Şükrü Saracoğlu · Maarif Vekili: Mustafa Necati Uğural · Mehmet Recep Peker · Hüseyin Vasıf Çınar · İsmet İnönü · Cemal Hüsnü Taray · Refik Saydam · Nafia (Bayındırlık) Vekili: Behiç Erkin · Mehmet Recep Peker · Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye Vekili: Refik Saydam · Ziraat Vekili ve Ticaret Vekaleti Vekili:: Mustafa Rahmi Köken