İlkler

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Konu başlıkları 1 Dünya Tarihi'nde İlkler 1.1 Siyaset-Yönetim 1.2 Askeriye 1.3 Ekonomi 1.4 Bilim 1.5 Kültür-Sanat 1.5.1 Bale 1.5.2 Edebiyât 1.5.3 Müzik 1.5.4 Sinema 1.5.5 Tiyatro 1.6 Spor 1.7 Olimpiyat Oyunları 2 Türk Tarihi'nde İlkler 2.1 Siyaset-Yönetim 2.2 Askeriye 2.3 Ekonomi 2.4 Bilim 2.5 Kültür-Sanat 2.5.1 Edebiyat 2.5.2 Müzik 2.5.3 Sinema 2.5.4 Tiyatro 2.6 Spor 2.7 Din 3 Kaynakça

[değiştir] Dünya Tarihi'nde İlkler

[değiştir] Siyaset-Yönetim

1. İlk anayasa Babiller tarafından oluşturmuştur.
2. Almanya'nın, ilk kadın Başbakanı Angela Merkel'dir.
3. Yazılı ilk anayasa olan Amerika Birleşik Devletleri Anayasası, 1787 yılında kabul edilmiş ve 1789 yılında yürürlüğe girmiştir.

[değiştir] Askeriye

1. Tarihte bilinen ilk büyük ve düzenli orduyu Akadlar kurmuştur.
2. V2 füzeleri Hitler'in savaş sırasında yaptırdiğı tarihteki ilk balistik uzun menzilli füzelerdir.

[değiştir] Ekonomi

1. Parayı ilk kez Lidyalılar bulmuştur. (M.Ö. 700)

[değiştir] Bilim

1. El Harezmi (Ebu Abdullah Muhammed bin Musa el Harezmi) "sıfır"ı kullanıp, cebir işlemlerini geometrik düşüncelerle temellendirdi.
2. Battani, ilk trigonometrik bağlantıları bugün kullanılan şekliyle formülleştiren bilimadamıdır.
3. El Biruni trigonometriye sekant, cosecant ve cotangent fonksiyonlarını eklemiştir.
4. İtalyan Armati ilk gözlüğü icad etti. (1280)
5. Dünyanın ilk haritası ünlü Türk denizci Piri Reis tarafından çizildi.
6. Hollandalı gözlükçü Hans Lippershey ilk teleskopu yaptı.
7. İngiliz James Watt uzun süreli çalışan buharlı makinayı yaptı. (1777)
8. Fransız Montgolfier Kardeşler ilk uçan balonla yolculık yaptılar. (1783)
9. İngiliz Richard Trevithick ray üzerinde 16 Km hızla giden ilk lokomotifi icad etti.
10. Fransız terzi Berthelemy Thimonnier ilk dikiş makinasını yaptı, ancak üretip satan ilk kişi ABD'li Isac Singer'dir. (1830)
11. İsveçli Alfred Nobel dinamiti icad etti. (1865)
12. İskoç asıllı ABDli Alexander Graham Bell ilk telefonu icad etti. (1876)
13. İngiliz Joseph Swan elektrik ampulünü icad etti. )1878
14. Hiram Maxim tam otomatik makinalı tüfeği yaptı.(1884)
15. Rus İgor Skorsky VS 300 adlı ilk modern helikopteri yaptı. (1935)
16. ABD li Robert Oppenheimer ilk atom bombasını geliştirdi.
17. Alman asıllı Vernher von Braun'untasarladığı roket sistemleriyle uzaya ilk uydu fırlatıldı. (1958)
18. Uzaya çıkan ilk insan Rus kozmonot Yuri Gagarin'dir
19. Uzaya çıkan ilk kadın Rus Valentino Kreskivo'dur.
20. Ay'a ayak basan ilk insan Neil Amstrong'tur.

[değiştir] Kültür-Sanat

1. Dünyada bilinen ilk kilise Hatay'daki Senpiyer Kilisesi'dir.

[değiştir] Bale

1. Ünlü İtalyan balerin Marie Taglioni, La Sylphide adlı balede parmaklarının ucunda dans ederek, bu tekniği kullanan ilk balerin oldu.

[değiştir] Edebiyât

[değiştir] Müzik

1. 17. yüzyılın ikinci yarısında Alman çalgı ustası Johann Christoph Denner, klarneti icat etti.

[değiştir] Sinema

1. İlk film gösterimi Lumiere Kardeşler tarafından 28 Aralık 1895'te Pariste, Capucines Bulvarı'ndaki Grand Cafede gerçekleştirilmiştir.
2. İlk kadın yönetmen Alice Guy-Blaché, ilk filmi La Fée aux Choux'u 1896 yılında çekti.
3. İlk öykülü film 1902 yılında Georges Méliès tarafından Le Voyage dans la Lune (Aya yolculuk) adlı filmdir.
4. 1906 Atina’da yapılan Ara Olimpiyatlar’da ilk sinema kayıtları yapıldı.
5. İlk renkli film "Rüzgar Gibi Geçti"dir

[değiştir] Tiyatro

1. İlk tiyatro şenliği M.Ö. 534'te Atina'da yapılmıştır ve Thespis'in bir tragedyası ödül kazanmıştır.

[değiştir] Spor

[değiştir] Olimpiyat Oyunları

1. 1906 Atina’da yapılan Ara Olimpiyatlar’da ilk sinema kayıtları yapıldı.
2. 1908 Londra Olimpiyatları’nda ilk defa telgraf ile haberleşme kullanıldı.
3. 1912 Stockholm Olimpiyatları’nda ilk defa fotoğraf bürosu kuruldu.
4. 1924 Paris Olimpiyatları’nda Uluslararası Spor Yazarları Birliği kuruldu.
5. 1928 Amsterdam Olimpiyatları’nda ilk defa radyo yayını Hollanda içinde yapıldı.
6. 1932 Los Angeles Olimpiyatları’nda tüm Amerika kıtasına ilk defa radyo yayını yapıldı. Ayrıca 1500 amatör radyocu oyunları bütün dünyaya anlattı.
7. 1936 Berlin Olimpiyatları’nda ilk televizyon yayını yapıldı.
8. 1956 Cortina Olimpiyatları’nı 6 milyon kişi televizyondan izledi.
9. 1960 Roma Olimpiyatı bütün Avrupa’ya canlı televizyon yayını yapıldı.
10. 1964 Tokyo Olimpiyatı uydu yayını ile ilk kıtalararası televizyon yayını yapıldı.
11. 1968 Meksiko Olimpiyatı uydu yayın ile ilk kıtalararası canlı yayın yapıldı.

[değiştir] Türk Tarihi'nde İlkler

[değiştir] Siyaset-Yönetim

1. Tarihte Türk adıyla kurulan ilk devleti Göktürk'lerdir.
2. Musevilik'i resmi din olarak kabul eden ilk Türk devleti Hazarlar'dır.
3. İlk bütçe Tarhuncu Ahmet Paşa tarafından düzenlenmiştir.
4. İlk nüfus sayımı II. Mahmut zamanında yapılmıştır.
5. İlk anayasa 1876'daki I. Meşrutiyet Anayasası'dır.
6. Türkiye Cumhuriyeti devletini ilk kabul eden devlet Ermenistan'dır.
7. Atatürk’e muhalefet olan ve sürgüne gönderilen ilk kadınlarımızdan biri Halide Edip Adıvar’dır.
8. Türkiye'de öldürülen ilk başbakan Nihat Erim'dir.

[değiştir] Askeriye

1. İlk Türk deniz savaşını ilk amiral olan Çaka Bey yapmıştır.
2. Osmanlı Devleti, uçağı ilk kez I. Dünya Savaşı'nda kullanmıştır.
3. Türk Kara Kuvvetlerinin teşkilâtlı bir şekilde kuruluşu, Büyük Hun İmparatorluğunda, Mete zamanında M.Ö.209 senesinde olmuştur.
4. Mete onluk düzene göre orduyu yapılandırmış ve bu düzen diğer devletlere de örnek olmuştur.
5. İkta sistemini uygulayan ilk türk devleti büyük selçuklu devletidir.
6. Osmanlı Devleti'nin yaptığı son savaş I. Dünya Harbi'dir.
7. İlkçağ Anadolu medeniyetleri savaşlarda atların sürüklediği savaş arabalarını kullanmışlardır.
8. Topların kaleler üzerindeki etkisinin ıspatlandığı olay İstanbul'un Fethi olmuştur. Bu olay bir nevi feodalite (dereeylik)'in sonunu hazırlamıştır.
9. Bilinen ilk Türk komutan ve hakan Tuman (Teoman)'dır.
10. Osmanlı Donanması büyük çapta ilk kez İnebahtı Savaşı'nda yakılmıştır. Son olarak Navarin'de yakılmıştır. Donanmanın Navarin'de yakılmasıyla ayrıca Meternik Sistemi'nin çöktüğü ortaya çıkmıştır.

[değiştir] Ekonomi

1. İlk dokuma fabrikası Nazillli'de, şeker fabrikası Uşak'ta, demir-çelik fabrikası Karabük'de açılmıştır.

[değiştir] Bilim

1. Hüseyin Tevfik Paşa “Linear Algebra” kitabıyla Osmanlı tarihinde temel bilimler alanında orijinal çalışma yapan ve yayınlayan ilk bilim insanıdır.
2. Osmanlı Devleti ilk borcu Kırım Savaşı sırasında İngiltere'den almıştır.
3. Osmanlı döneminde ilk denizaltıyı İbrahim Efendi yapmıştır.

[değiştir] Kültür-Sanat

[değiştir] Edebiyat

1. İlk sözlük kitabı Divân-ı Lügati't-Türk’tür.
2. İlk Türkçe gazete 1831′de kurulan Takvim-i Vaka’dır.
3. Noktalama işaretini, ilk kez Şinasi “Şair Evlenmesi” nde kullanmıştır.
4. İlk çeviri roman, Kamil Paşa’nın yaptığı Telemak’tır.
5. İlk roman, Taaşşuk-u Talat-ı Fitnat’tır.
6. İlk köy romanı, Nabizade Nazım’ın “Karabibik” adlı eseridir.
7. İlk realist romancı Recaizade Mahmut Ekrem, realist roman ise yazara ait Araba Sevdası’dır
8. İlk edebi roman, Namık Kemal’in “İntibah” adlı eseridir.
9. İlk psikolojik roman, Mehmet Rauf'a ait Eylül’dür.
10. İlk tarihi roman, Namık Kemal’in “Cezmi” adlı eseridir.
11. İlk Türk kadın romancı Fatma Aliye’dir.
12. İlk makaleyi Şinasi'nin yazdığı Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi'dir.
13. İlk tiyatro Şinasi’nin Şair Evlenmesi’dir.
14. İlk köy romanı Karaibibik Nabizade Nazım'dır.
15. İlk özel gazete Tercüman-ı Ahval'dır.
16. İlk Türk destanı Alp Er Tunga Destanı'dır.
17. İlk divan şairi Hoca Dehhani'dir.
18. İlk çocuk şiiri Şermin Tevfik Fikret'dir

[değiştir] Müzik

1. Anadolu'ya konser turnesi yapan ilk pop sanatçı Erol Büyükburç'tur.
2. Eurovision Şarkı Yarışması'na katılan ilk Türk, 1975 seninle bir dakika parçasıyla semiha yankıdır.1997 şebnem paker ile bir üçüncülüğümüz vardı ve 2003 yılında tekrar bir birincilik"Everyway that I can" adlı İngilizce şarkısıyla Sertab Erener. 2004 yılında Athena adlı Türk grubu dördüncülük kazanmıştır. 2 yıl süren bu başarıya rağmen sonraki 2 yılda gösterilen başarısızlık umutları karartmıştır. 2007 yılında Kenan Doğulu " Shake it up şekerim" adlı parçasıyla 4. olmuştur .

[değiştir] Sinema

1. Türkiye'deki ilk sinema 1908'de açılmış olan Pathe Sineması'dır.
2. İlk Türk sinema gösterimi Cevat Boyer ile Murat Bey'in Şehzadebaşı'nda 19 Mart 1908'de başlattığı gösterimdir.
3. Türk sinema tarihinin ilk filmi Fuat Uzkınay'ın, 14 Kasım 1914'te çektiği Ayastefanos'taki Rus Anıtı'nın Yıkılışı adlı 150 metrelik belgeseldir.
4. Türk sinemasının ilk konulu uzun metrajlı filmi 1916 tarihli Himmet Ağa'nın İzdivacı'dır.
5. Sedat Simavi'ye ait "Alemdar Mustafa Paşa", ilk tarihi belgesel film denemesidir. (1918)
6. İlk sesli Türk filmi İstanbul Sokaklarında'dır. 1931 tarihinde Muhsin Ertuğrul tarafından çekilmiştir.
7. İlk renkli film, Muhsin Ertuğrul'un (1953) "Halıcı Kız" isimli filmidir. Atlas Sineması'nda gösterilmiştir.
8. Uluslararası ödül alan ilk film Susuz Yaz'dır.
9. uluslarası film festivali en iyi yönetmen ödülü ilk olarak Nuri Bilge Ceylan aldı

[değiştir] Tiyatro

1. Anadolu'daki ilk Türk tiyatrosu dönemin valisi Ahmet Vefik Paşa tarafından 15 Eylül 1880'de açılan Bursa Osmanlı Tiyatrosu'dur.
2. Aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan :A.Hamit /Eşber veya Sardanapal
3. Sahnelenen ilk tiyatro: Namık Kemal / Vatan yahut Silistre (Osmanlılarda)
4. İlk yerli tiyatro eseri:Şinasi / Şair Evlenmesi /1859

[değiştir] Spor

1. İlk kurulan Spor Kulubü Beşiktaş'tır. (1903)
2. Everest'e tırmanan ilk Türk dağcı Nasuh Mahruki'dir.
3. İlk kurulan futbol kulübü galatasaray Spor Kulübü'dür. (1905)
4. Avrupa'da kupa kazanan ilk Türk futbol kulübü UEFA Kupası ve Süper Kupa'yı kazanan Galatasaray Spor Kulübü'dür.
5. Futbol Federasyonu'nun "Altın Şeref Madalyası"nı alan ve ilk kez bir Avrupa Kupa'sında final (Fiorentina'da) oynayan Türk futbolcu: Lefter (Eleftherios) Küçükandonyadis.
6. Anadolu'dan çıkan tek şampiyon Trabzonspor'dur.
7. Trabzonspor'un ilk gol kralı Necmi Perekli'dir.
8. 2007-2008 sezonunun en erken golünü Umut Bulut(Trabzonspor), Gaziantepspor ağlarına göndermiştir.
9. Dünya Kupası'nda en erken gol Hakan Şükür'ün ayağından gelmiştir. Daha sonra bu rekor gençler Dünya Kupası'nda kırılmıştır. Ancak hale daha Dünya Kupası'nın büyük ayağındaki rekor Şükür'ündür. (G.Kore Maçı, 2-3 kazandık ve Dünya 3.sü olduk)
10. Trabzonspor Liverpoll'un yaklaşık 2 yıllık yenilmezliğine Dozer Cemil'in attığı penaltı ile son vermiştir.

[değiştir] Din

1. İlk Osmanlı Şeyhülislam'ı Bursa'da yaşayan Molla Fenari'dir. (1424)

[değiştir] Kaynakça

• Hürriyet Gazetesi
• Tiyatro Tarihi
• Dr. Murat Kuter
• Tarihte İlkler
• Vikipedi:Film (sinema)
• Vikipedi:Sinema