I. Valentinianus
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Valentinianus | ||
|---|---|---|
| Roma İmparatoru | ||
 |
||
| Hüküm süresi | 26 Şubat - 28 Mart 364 (tek başına) 26 Mart 364 - 17 Kasım 375 doğunun imparatoru kardeşi Valens ile birlikte batının imparatoru olarak |
|
| Tam adı | Flavius Valentinianus | |
| Doğumu | 321 | |
| Ölümü | 17 Kasım 375 | |
| Komárom yakınlarında | ||
| Önce gelen | Jovian | |
| Sonra gelen | Valens, Gratianus ve II. Valentinianus | |
| Eş/eşler | Marina Severa | |
| Justina | ||
| Çocukları | Gratianus ve II. Valentinianus | |
| Hanedan | Valentinianus Hanedanı | |
| Babası | Yaşlı Gratianus | |
Flavius Valentinianus (d. 321 - ö. 17 Kasım 375) 364 yılından ölümüne kadar Roma imparatoruydu. Kendisinden genellikle son büyük batı imparatoru olarak bahsedilir. Başarılı bir general olan Yaşlı Gratianus'un oğlu olarak dünyaya gelmiştir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Yaşamı
Valentinianus, Julianus ve Jovian dönemlerinde subaydı ve imparatorluk kademelerinde yukarılara yükselmişti. Sağlam yapısı ve dikkat çeken görünümüyle büyük cesaret ve askerî yeteneğe sahipti. Jovian'ın ölümünden sonra 26 Şubat 364'te Bitinya'da Nicaea'da (bugünkü İznik) kırk dört yaşında orudaki subaylar tarafından imparator seçildi. Valentinianus kısa bir süre sonra kardeşi Valens'i de imparator yaptı.
İki kardeş yukarı Moesia'da Niş şehrinde imparatorluğu paylaştılar. Batı Roma imparatoru olarak Valentinius İtalya, İlliryum, Hispanya, Galya, Britanya ve Afrika'yı aldı. Valens ise Balkan yarımadasının doğusunu, Yunanistan, Mısır, Suriye ve Anadolu'yu aldı. Çok geçmeden Julianus'un soyundan Procopius'un ayaklanmasıyla karşı karşıya kaldılar. Valens 366'da Procopius'un ordusunu Lidya'da yenilgiye uğrattı ve Procopius hemen idam edildi.
Valentinianus'un kısa süreli hükümdarlığı sırasında Afrika, Almanya ve Britanya'da savaşlar varadı. Roma barbarlarla, özellikle de Burgundiler ve Saksonlar ile çatışma içindeydi.
Valentinianus'un başlıca çalışması sınırların korunmasıydı. Başlangıçta Milano kuzey İtalya'nın meselelerini çözmek için seçtiği karargahtı. Ertesi yıl (365) Valentinianus Alamanlara karşı generallerinin seferlerini idare etmek için önce Paris sonra da Reims'teydi. Jovian'ın yenilgiye uğrattığı Alamanlar Ren'in öteki yakasına çekilmişlerdi. Ancak 367'nin sonlarından aniden Ren'i geçip Moguntiacum (Mainz)'a saldırdılar ve şehri yağmaladılar. Valentinianus Solicinum'da büyük bir orduyla Alamanlara saldırdı ve büyük bir katliam yaparak yendi. Ancak kendisi de büyük kayıplar verdiği için başarısının arkasını getirmedi.
Daha sonra 374'te Valentinianus Alamanlar'ın kralı Macrianus ile barış yaptı ve o noktadan sonra Macrianus gerçek anlamda Romalıların dostu oldu. Sonraki üç yılı Valentinianus Ren sınırının savunmasını düzenlemek için karargah olarak seçtiği Trier'de geçirdi ve sayısız miktarda kalenin inşasını bizzat idare etti.
Döneminde Galya kıyıları Sakson korsanların saldırılarına uğruyordu. Piktler ve İskoçlarla işbirliği yapan korsanlar Antonin duvarından Kent kıyılarına kadar Britanya'yı yakıp yıkmışlardı. 368 yılında istilacıları püskürtmek için Kont Theodosius gönderildi ve başarı sağlandı. Ardından adada imparatorun onuruna Valentia adında yeni bir eyalet kuruldu.
Afrika'da Firmus askerî vali Comes Romanus'un zalimliği ve zorbalığından çaresiz düşmüş köylülerin desteğiyle isyan çıkardı. Yine Theodosius ufak çaplı bir gazi ordusuyla Afrika'ya gönderildi. Firmus esir düşmemek için intihar etti.
374'te bugünkü Moravya ve Slovakya'nın olduğu bölgedeki bir Germen kabilesi Quadi kendi toprakları kabul ettikleri Tuna'nın kuzeyindeki Roma kalelerinden rahatsız oldular ve kralları Gabinius'un haince öldürülmesiyle iyicene çileden çıktılar ve nehrini öteki yakasına geçerek Panonya eyaletini yakıp yıktılar. İmparator 375'in Nisan ayında güçlü bir ordu ile İlliryum'a girdi. Ancak Quadi elçileriyle yapılan bir resmî görüşmede öfkeli bir şekilde bağırırken kafatasındaki damarlarda bir çatlama oldu. Bu yara 17 Kasım 375'te ölmüne yolaçtı.
[değiştir] İtibarı
A.H.M. Jones'un yazdığına göre "Ammianus sert ve gaddar olmasının yanında kendisi görgüsüz olduğu gibi görgülü kişilere de düşman olduğunu anlatır. İyi giyimlilerde, eğitimlilerden, zenginlerden ve iyi şartlarda doğmuş olanlardan enfret ederdi. Ancak yetenekli bir asker ve vicdan sahibi bir yöneticiydi. Kendi babasının da geldiği alt sınıflarının refahına ilgi gösterirdi. Ne yazık ki, iyi niyetli girişimleri seçtiği yanlış bakanlar ve tüm kanıtlara rağmen onların erdemine olan inatçı inancı yüzünden çoğu zaman boşa giderdi."[1]
Valentinianus Hıristiyandı ancak tüm tebalarına dinî özgürlük tanırdı.
[değiştir] Notlar
- ^ A.H.M. Jones, The Later Roman Empire, 284-602: A Social, Economic and Administrative Survey (Baltimore: Johns Hopkins University, 1986), p. 139.
[değiştir] Kaynak
| Önce gelen: Jovian |
Roma İmparatoru 364–375 |
Sonra gelen: Valens, II. Valentinianus ve Gratianus |
| Principatus dönemi M.Ö. 27 - M.S. 235 |
Augustus · Tiberius · Caligula · I. Claudius · Nero · Galba · Otho · Vitellius · Vespasian · Titus · Domitian · Nerva · Trajan · Hadrian · Antoninus Pius · Marcus Aurelius · Lucius Verus · Commodus · Pertinax · Didius Julianus · Septimius Severus · Caracalla · Geta · Macrinus · Elagabalus · Alexander Severus | |
| Üçüncü Yüzyıl Krizleri M.S. 235 - M.S. 284 |
Maximinus I Thrax · Gordian I ve Gordian II · Pupienus ve Balbinus · Gordian III · Arap Philip · Decius · Herennius Etruscus · Trebonianus Gallus · Hostilian · Volusianus · Aemilianus · Valerian · Gallienus · Claudius II · Quintillus · Aurelian · Tacitus · Florianus · Probus · Carus · Carinus · Numerian | |
| Dominatus dönemi M.S. 284 - M.S. 1453 |
Diocletianus · Maximian · Constantius I · Galerius · Severus II · Maxentius · Maximinus II Daia · Licinius · Valerius Valens · Martinianus · I. Constantinus · II. Constantinus · Constans I · Constantius II · Magnentius · Vetranio · Julianus · Jovian · I. Valentinianus · Valens · Gratian · II. Valentinianus · Magnus Maximus · Eugenius · Theodosius I Honorius · III. Constantius · Joannes · III. Valentinianus · Petronius Maximus · Avitus · Majorian · Libius Severus · Anthemius · Olybrius · Glycerius · Julius Nepos · Romulus Augustus Arcadius · II. Theodosius · Pulcheria · Marcianus · I. Leo · II. Leo · Zeno Zeno · Basiliscus · Anastasius I · Justin I · I. Justinianus · Justin II · Tiberius II Constantine · Maurice · Phokas · Heraclius · III. Konstantin · Heraklonas · Constans II · Mezezius · IV. Konstantin ve II. Justinian · Leontios · III. Tiberios · Philippikos · II. Anastasios · III. Theodosios · Isaurian III. Leo · V. Konstantin · Artabasdos · Hazarlı IV. Leo · VI. Konstantin · Irene (imparatoriçe) · I. Nikephoros · Staurakios · Michael I Rangabe · Ermeni V. Leo · II. Mikhail · Theophilos · I. Teodora · III. Mikhail · I. Basil · VI. Leo · Aleksandros · VII. Konstantin · I. Romanos · II. Romanos · II. Nikephoros · I. Yannis Çimiskes · II. Basileios · VIII. Konstantin · Zoe · III. Romanos III · IV. Mikhail Paflagonyan · V. Mikhail · IX. Konstantin Monomakos · II. Teodora · VI. Mikhail · I. İsaakios Komnenos · X. Konstatin · VII. Mikhail · IV. Romanos Diogenes · III. Nikeforos · I. Aleksios Komnenos · II Yannis Komnenos · I. Manouel Komnenos · II. Aleksios Komnenos · I. Andronikos Komnenos · II. İsaakios,Angelos · III. Aleksios Angelos · IV. Aleksios Angelos · Nikolaos Kanabos · V. Aleksios · Konstantin Laskaris · I. Teodor Laskaris · III. Yannis · II. Teodor · IV. Yannis · VIII. Mikhail · II. Andronikos · III. Andronikos Palaiologos · V. Yannis · VI. Yannis · Matthaios · IV. Andronikos · VII. Yannis · V. Andronikos · II. Manouel · VIII. Yannis · Konstantinos XI. Palaiologos |
|
