Afrika
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Afrika, Avrupa'nın güneyinde, Atlas Okyanusu'nun doğusunda, Hint Okyanusu'nun batısında ve Antarktika'nın kuzeyinde bulunan kıtadır.
Eski dünya karalarından birisi olan Afrika, 30.218.000 km² yüz ölçümü ile kıtalar arasında Asya ve Amerika'nın ardından üçüncü sırada gelir.
Afrika adı, Kartaca'ya ilk defa ayak basan Romalılarca "Afri" veya "Africani" denilen oymakların adından esinlenerek verilmiştir. Afrika adı bu ülkeye Pön savaşları sırasında verilmiştir. O zamana kadar Yunanlı yazarlar bu kıtaya "Libya" yani "Lebular Diyarı" derlerdi. Fakat m.s. 1. y.y. sonlarında bu isim bütün kıta için kullanılmaya başlandı. Afrika terimi daha sonra Arapça'ya "İfrikiya" şeklinde geçmiştir.
Afrika kuzey-güney doğrultusunda Tunus'taki Beyaz Burun (37° 22' 20 K Paraleli) ile Güney Afrika Cumhuriyeti'ndeki Agulhas Burnu (34° 50'28 G Paraleli) arasında 8.025 km boyunda, doğu batı doğrultusunda ise; Somali'deki Ras Hafun Burnu (51° 25' 27 D Meridyeni) ile Senegal'deki Yeşil Burun (17° 31' 17 B Meridyeni) arasında 7.416 km genişliğindedir.
Afrika kuzeyden Akdeniz ile sınırlanırken kuzeydoğuda Süveyş Kanalı ile Asya'dan ayrılır. Kıta doğuda Kızıldeniz ve Hint Okyanusu ile komşudur. Babülmendep Boğazı Arap Yarımadasına 18 km yaklaşır. Kıtanın güneyi yine Hint Okyanusu, batısı Atlas Okyanusu ile çevrilidir. Kıta kuzeybatıda Avrupa'dan 14 km genişliğindeki Cebelitarık Boğazı ile ayrılır.
- En yüksek noktası Kilimanjaro Dağı (5.895 m) olmakla birlikte en alçak noktası Assal Gölüdür (-156 m).
- Sahra Çölü hem tüm Afrikanın hem de tüm dünyanın en büyük çölüdür. Hâlâ da genişlemeye devam etmektedir.
[değiştir] Afrika'daki Devletler
Ülke ve Bayrağı | Yüzölçümü (km²) |
Nüfus(1 Temmuz 2002) | Nüfus Yoğunluğu (km²) |
Başkent |
---|---|---|---|---|
batı Afrika: | ||||
Burundi | 27,830 | 6,373,002 | 229.0 | Bujumbura |
Komor Adaları | 2,170 | 614,382 | 283.1 | Moroni |
Cibuti | 23,000 | 472,810 | 20.6 | Cibuti |
Eritre | 121,320 | 4,465,651 | 36.8 | Asmara |
Etiyopya | 1,127,127 | 67,673,031 | 60.0 | Addis Ababa |
Kenya | 582,650 | 31,138,735 | 53.4 | Nairobi |
Madagaskar | 587,040 | 16,473,477 | 28.1 | Antananarivo |
Malavi | 118,480 | 10,701,824 | 90.3 | Lilongwe |
Mauritius | 2,040 | 1,200,206 | 588.3 | Port Louis |
Mayotte | 374 | 170,879 | 456.9 | Mamoutzou |
Mozambik | 801,590 | 19,607,519 | 24.5 | Maputo |
Réunion | 2,512 | 743,981 | 296.2 | Saint-Denis |
Ruanda | 26,338 | 7,398,074 | 280.9 | Kigali |
Seyşeller | 455 | 80,098 | 176.0 | Victoria |
Somali | 637,657 | 7,753,310 | 12.2 | Mogadişu |
Tanzanya | 945,087 | 37,187,939 | 39.3 | Dodoma |
Uganda | 236,040 | 24,699,073 | 104.6 | Kampala |
Zambiya | 752,614 | 9,959,037 | 13.2 | Lusaka |
Zimbabve | 390,580 | 11,376,676 | 29.1 | Harare |
Orta Afrika: | ||||
Angola | 1,246,700 | 10,593,171 | 8.5 | Luanda |
Kamerun | 475,440 | 16,184,748 | 34.0 | Yaounde |
Orta Afrika Cumhuriyeti | 622,984 | 3,642,739 | 5.8 | Bangui |
Çad | 1,284,000 | 8,997,237 | 7.0 | N'Djamena |
Kongo | 342,000 | 2,958,448 | 8.7 | Brazavil |
Demokratik Kongo Cumhuriyeti | 2,345,410 | 55,225,478 | 23.5 | Kinşasa |
Ekvator Ginesi | 28,051 | 498,144 | 17.8 | Malabo |
Gabon | 267,667 | 1,233,353 | 4.6 | Libreville |
São Tomé ve Príncipe | 1,001 | 170,372 | 170.2 | São Tomé |
Kuzey Afrika: | ||||
Cezayir | 2,381,740 | 32,277,942 | 13.6 | Cezayir |
Mısır[1] | 1,001,450 | 70,712,345 | 70.6 | Kahire |
Libya | 1,759,540 | 5,368,585 | 3.1 | Trablus |
Fas | 446,550 | 31,167,783 | 69.8 | Rabat |
Sudan | 2,505,810 | 37,090,298 | 14.8 | Hartum |
Tunus | 163,610 | 9,815,644 | 60.0 | Tunus |
Batı Sahra[2] | 266,000 | 256,177 | 1.0 | El Aaiún |
Avrupalı Devletlerin Kuzey Afrika'daki Toprakları: | ||||
Kanarya Adaları (İspanya) | 7,492 | 1,694,477 | 226.2 | Las Palmas Tenerife |
Ceuta (İspanya) | 20 | 71,505 | 3,575.2 | -- |
Madeira Adaları (Portekiz) | 797 | 245,000 | 307.4 | Funchal |
Melilla (İspanya) | 12 | 66,411 | 5,534.2 | -- |
Güney Afrika: | ||||
Botsvana | 600,370 | 1,591,232 | 2.7 | Gaborone |
Lesoto | 30,355 | 2,207,954 | 72.7 | Maseru |
Namibya | 825,418 | 1,820,916 | 2.2 | Windhoek |
Güney Afrika[3] | 1,219,912 | 43,647,658 | 35.8 | Bloemfontein Cape Town Pretoria |
Svaziland | 17,363 | 1,123,605 | 64.7 | Mbabane |
Batı Afrika: | ||||
Benin | 112,620 | 6,787,625 | 60.3 | Porto-Novo |
Burkina Faso | 274,200 | 12,603,185 | 46.0 | Ouagadougou |
Yeşilburun | 4,033 | 408,760 | 101.4 | Praia |
Fildişi Sahili | 322,460 | 16,804,784 | 52.1 | Yamoussoukro |
Gambia | 11,300 | 1,455,842 | 128.8 | Banjul |
Gana | 239,460 | 20,244,154 | 84.5 | Accra |
Gine | 245,857 | 7,775,065 | 31.6 | Conakry |
Liberya | 111,370 | 3,288,198 | 29.5 | Monrovia |
Mali | 1,240,000 | 11,340,480 | 9.1 | Bamako |
Moritanya | 1,030,700 | 2,828,858 | 2.7 | Nouakchott |
Nijer | 1,267,000 | 10,639,744 | 8.4 | Niamey |
Nijerya | 923,768 | 129,934,911 | 140.7 | Bissau |
Saint Helena | 410 | 7,317 | 17.8 | Jamestown |
Senegal | 196,190 | 10,589,571 | 54.0 | Dakar |
Sierra Leone | 71,740 | 5,614,743 | 78.3 | Freetown |
Togo | 56,785 | 5,285,501 | 93.1 | Lomé |
Toplam | 47,884,117 | 3,969,989,692 | 328.3 |
[değiştir] Notlar
Afrika-Avrasya |
Amerika |
Avrasya |
Okyanusya |
||||||||||||||||||||||||
Afrika |
Antarktika |
Asya |
Avrupa |
K. Amerika |
G. Amerika |
||||||||||||||||||||||
Gondvana • Lavrasya • Pangea • Panotya • Rodinya • Kolombiya • Kenorland • Ur • Vaalbara |
|||||||||||||||||||||||||||
Atlantis • Kerguelen Yaylası • Lemurya • Mu • Terra Australis • Zealandiya |