Fes (şapka)
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Fes, tepesi düz, genellikle kırmızı, püsküllü, silindirik şapka. İsmini başlıca üretim merkezi olan Fas'ın Fes şehrinden alır. Başta Osmanlı İmparatorluğu olmak üzere birçok müslüman ülkede kullanılagelmiştir. Kırmızı rengini kızılcık boyasından almıştır.
Konu başlıkları |
[değiştir] Tarihçe
Sultan II. Mahmut döneminde Osmanlı sarayında Avrupalı gibi giyinme modası baş gösterdi. Daha sonra bu moda ilim adamlarına ve halka yayıldı ancak Avrupa usulü şapkaların namaz kılarken zorluk çıkarmaları, sipersiz bir şapka kullanımını gerekli kıldı. Sultan Mahmut'un fermanı üzerine fes, imparatorluğun resmi şapkası oldu. 1840lardan itibaren süvari ve topçu hariç, Osmanlı askerlerinin üniformasının bir parçası haline geldi. Arnavut askerleri beyaz fes takıyorlardı.Zamanla fesin etrafına türban sarma geleneği ortaya çıktı ve sarık icad edilmiş oldu.
TBMM 25 Kasım 1925'de Şapka Kanunu'nu çıkardı ve yüzyıllardır kullanılagelen fes, sarık ve benzeri başlıklar yerini modern Avrupa'nın kullandığı şapkalara bıraktı.
[değiştir] Dünyada fes
Fes, geçmişte Osmanlı İmparatorluğu'nun parçası olan ülkelerde, birçok müslüman ülkede, bazı Afrika ülkelerinde, Hindistan ve Pakistan'da yaygın olarak kullanılmıştır. Günümüzde kullanımı oldukça azalmıştır. Pakistanda fes, hilafet yanlılığının göstergesidir. Pakistanlı politikacı Navabzade Nasrullah Han, 2003'teki ölümüne dek fesini çıkarmamıştır.
[değiştir] Popüler kültürde fes
Fes, Osmanlı İmparatorluğu'nda yaygın olarak kullanılması nedeniyle Avrupa'da Osmanlılıkla ve Türklükle özdeşleştirilmiştir. Günümüzde dahi birçok Avrupalı, Türkiye'de yaygın olarak fes takıldığı kanısındadır.
Bazı karikatürlerde fes tembelliğin ve rahatına düşkünlüğün göstergesi olarak kullanılmıştır. Bunun nedeni 19. yüzyılda fes takılan coğrafyada bulunan, İngiliz aristokrat, asker ve devlet adamlarının, gayriresmi akşam eğlencelerinde ve istirahat zamanlarında fes takmış olmalarıdır.
Galler doğumlu Britanyalı meşhur komedyen Tommy Cooper, 'püskülü öne gelecek şekilde ters taktığı fesi' ile meşhurdur. Askerliğini Orta Doğu'da yapmış olan Cooper, Mısır'daki bir sihirbazlık gösterisi esnasında şapkasını kaybedince, garsonlardan birinin fesini ödünç almıştır. İzleyicilerin çok hoşuna gittiğini görünce fesini o günden sonra sürekli kullanmıştır.
[değiştir] Kaynakça
- Oxford İngilizce Sözlük, fez maddesi
- İngilizce Vikipedi, fez maddesi
| Giyim Kuşam | |
|---|---|
| Kumaşlar | Kaşmir, Kadife, Atlas, Tafta, Saten, Muslin, Moher, Patiska, Poplin, Jarse, Emprime, Pazen, Divitin, Müflon, Orlon, Penye, Amerikan Bezi, Basma, Gabardin, Coolmax, Diyagonal, Feretiko |
| Ayak için | Ayakkabı, Terlik, Bot, Çizme, Spor ayakkabı, Pabuç, Sandalet, Çarık, Mes, Yemeni, Kundura, Galoş, İskarpin, Rugan, Postal, Başmak, Cimcime, Çapula, Çedik, Edik, Fotin, Kalçın, Merkub, Nalın, Soğukkuyu, Tomak |
| Takım | İstambulin, Redingot, Jaketatay, Smokin, Frak |
| Yüzerken | Bikini, Mayo, Mayokini, Haşema, Odema |
| İç giyim | Külotlu çorap, Çorap, Naylon çorap, Don, Külot, Atlet, Jüpon, Korse, Sutyen, Kombinezon, Fanila, Pijama, Eşofman, Gecelik, Sabahlık, Robdöşambr, Büstiyer, G-string, Martinsi Korsesi, Jartiyer |
| Baş için | Şapka, Melon, Külah, Kavuk, Fes, Sarık, Baş örtüsü, Kasket, Eşarp, Fötr, Balaklava, Türban , Yazma, Burka, Yaşmak, Peçe |
| Üstlük | Yelek, Camadan, Jile, Göynek, Kaftan, Maşlah, Gömlek, Tişört, Blüz, Kazak, Süveter, Hırka, Kürk, Ceket, Mont, Yağmurluk, Pardesü, Palto, Manto, Önlük, Kimono, Ferace |
| Bacağa | Pantolon, Kot, Etek, Döpiyes |
| Aksesuarlar | Fermuar, Düğme,Kemer, Kravat, Papyon, Peruk, Poşu, Atkı, Şal, Eldiven, Şemsiye, Baston |
| Üniformalar | Gakuran, Gemici fuku |
