Denizkestanesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Denizkestanesi
Bilimsel sınıflandırma
Alem: Animalia Şube: Echinodermata Sınıf: Echinoidea
Alt sınıflar
Euechinoidea Üst takım Atelostomata Takım Cassiduloida Takım Spatangoida Üst takım Diadematacea Takım Diadematoida Takım Echinothurioida Takım Pedinoida Üst takım Echinacea Takım Arbacioida Takım Echinoida Takım Phymosomatoida Takım Salenioida Takım Temnopleuroida Üst takım Gnathostomata Takım Clypeasteroida Takım Holectypoida Perischoechinoidea Takım Cidaroida

Denizkestaneleri, Echinoidea sınıfına bağlı dikenli deniz yaratıklarının ismidir. Bu yaratıklar dünyanın yer yanındaki okyanuslarda bulunurlar. Dikenlerle kaplı küre şeklinde bir kabukları vardır. Kabuğun büyüklüğü yetişkinlerde genellikle 3-10 cm'dir.

Tipik bir denizkestanesinin dikenleri 1-2 cm uzunluğunda, 1-2 mm kalınlığındadır. Bu dikenler çok keskin değillerdir. Diadema antillarum türünün 10-20 cm uzunluğunda olabilen ince dikenleri vardır. Deniz kestaneleri genellikle mat renklerdedirler, sıklıkla karşılaşılan renklere yeşil, zeytin yeşili, kahverengi, mor ve siyah dahildir. Denizkestaneleri, denizyıldızı, denizhıyarı ve denizlalesi gibi derisidikenlilerdendir (Echinodermata şubesi). Diğer derisidikenliler gibi pentamerizm gösterirler ve yüzlerce, küçük, şeffaf 'tüp ayaklar' sayesinde hareket ederler.

Spesifik olarak "denizkestanesi" terimi simetrik ve küresel olan tipik Echinoidea sınıfı türleri için kullanılır. Fakat, yaygın olarak kullanılan deniz kestanesi terimi bazı farklı taksonomik grupları da ihtiva eder: Echinoida, Cidaroida, ki bunların çok kalın dikenleri vardır, ve diğerleri (sağdaki taksonomik kutuya bakınız).

İlk bakışta bir denizkestanesi ya cansız bir nesne ya da hareket edemeyen bir canlı olarak gözükür. Bazen görülebilir tek canlılık işareti dikenlerdir. Çoğu deniz kestanesinde, hafif bir dokunuş dikenlerde görülebilir bir tepkiye neden olur; dikenler dokunuşun yönüne doğru yönelirler. Deniz kestanelerinin gönüşte gözleri veya bacakları yoktur. Fakat yüzeylerde, dikenleri ile birlikte çalışan yapışkan tüp ayakları sayesinde rahatlıkla hareket edebilir.

Bazı türlerde uzun ve keskin olan dikenler, denizkestanelerini yırtıcılardan korurlar. Denizkestanelerin başlıca besini alglerdir. Dikenler üstüne basan bir insanda acı veren bir yara oluşturabilir, fakat ciddi anlamda tehlikeli değillerdir ve bu dikenlerin gerçekten zehirli olup olmadığı kesin değildir (ancak dikenlerin arasında bulunan pedicellariae zehirlidir). Denizkestaneleri denizsamuru en rağbet ettikleri yiyeceklerdendir.