Danimarka Karikatür Krizi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Karikatürlerin Danimarkada yayınlamasından dolayı pek çok Arap ülkesinde Danimarka Bayrağı protesto amaçlı yakıldı

Danimarka’da Jyllands-Posten adlı bir gazetede 30 Eylül 2005 günü yayınlanan İslam peygamberi Muhammed'in karikatürleri ile başlayan krize verilen genel ad.

Söz konusu karikatürler oldukça saldırgan ve 'eleştirel' bir içerik içeriyordu. Karikatürlerden bir tanesinde İslam dininin peygamberi bir terörist olarak gösteriliyordu. Başta Türkiye Büyükelçiliği olmak üzere Danimarka'daki Müslüman ülke diplomatları söz konusu karikatürlerin etnik ve dini gruplar arasındaki ilişkilere hizmet etmeyeceğini, son derece tehlikeli bir süreci başlatabileceğini açıkladılar ve Danimarka Başbakanı'ndan konuyu görüşmek üzere randevu talep ettiler. Bu talep kabul edilmedi.

Zaman içinde kriz özellikle radikal grupların elinde bir tür çatışma alanına dönüştü.

Müslüman ülke ve gruplar karikatürlerin hakaret içerdiğini, tüm Müslümanları terörist göstererek halklar arası önyargıları arttırdığını savundular. Buna karşın gazete ve Danimarka yönetimi ifade özgürlüğünü gerekçe göstererek herhangi bir önlem almayı reddetti.

Karikatüre önce, Danimarka Müslüman azınlığı da tepki gösterdi. 10 Ocak'ta kriz Norveç’e sıçradı. Norveç’te bir yayında karikatürler tekrar basıldı. Özellikle Ortadoğu ülkelerinde kriz elçiliklerin basılmasına ve Danimarka'ya ekonomik müeyyidelere kadar ulaşınca birçok Avrupa ülkesinde gazeteler karikatürleri tekrar tekrar bastılar. Antisemitizm konusundaki hassasiyeti bilinen Batı ülkelerinin konu İslam olunca böyle bir tepki göstermesi çelişki oluşturdu. İngiltere basını ise diğerlerine örnek teşkil ederek karikatürleri basmama kararı aldı.

Danimarka gazetesine destek vermek için Fransa, Almanya, Hollanda, İtalya ve İspanya’da 7 ayrı gazete de bu karikatürlere sayfalarında tekrar yer verince müslümanlar 2006 yılının Şubat ayının ilk on gününde çok daha şiddetli ve dalga dalga tüm dünyaya yayılan tepkiler gösterdiler. Sözkonusu karikatürleri yayımlayan gazetelerin ülkeleri tehdit edildi, ticari boykota uğradı, bayrakları yakıldı, elçiliklerine saldırıldı. Bazı müslüman ülkelerde, halkı sindirmeye çalışan güvenlik güçlerinin halkın üzerine ateş açması sonucunda can kayıpları yaşandı.[Bush[1]] yönetimi, yaşanan gerilimden İran ve Suriye'yi sorumlu tuttuğunu açıkladı.