Zespół Wolfa-Hirschhorna

Z Wikipedii

	Zespół Wolf-Hirschhorna
()
ICD-10:	Q93.3
Q93.3.0 {{{X.0}}}
Q93.3.1 {{{X.1}}}
Q93.3.2 {{{X.2}}}
Q93.3.3 {{{X.3}}}
Q93.3.4 {{{X.4}}}
Q93.3.5 {{{X.5}}}
Q93.3.6 {{{X.6}}}
Q93.3.7 {{{X.7}}}
Q93.3.8 {{{X.8}}}
Q93.3.9 {{{X.9}}}

Zespół Wolfa-Hirschhorna (ang. Wolf-Hirschhorn syndrome, WHS) – zespół wad wrodzonych spowodowany mikrodelecją na krótkim ramieniu chromosomu 4. Około 20% dzieci chorych na ten zespół nie dożywa 2 roku życia^[1]. Częstość zespołu szacuje się na około 1:50.000 urodzeń; występuje częściej u dziewczynek.

[edytuj] Historia

Para chromosomów 4 u pacjenta z zespołem Wolfa-Hirschhorna; można zauważyć skrócenie krótkiego ramienia jednego z nich^[2].

Zespół opisali pierwsi Cooper i Kurt Hirschhorn w 1961 roku^[3]. Nieprawidłowości budowy chromosomu 4 u pacjentów z tym zespołem stwierdzono w roku 1970^[4].

[edytuj] Etiologia

Zespół spowodowany jest mikrodelecją fragmentu jednego z pary chromosomów 4. Dla wystąpienia pełnoobjawowego fenotypu WHS wymagana jest delecja terminalna prążka 4p16.3. Kariotyp pacjentów z tą aberracją chromosomalną zapisuje się 46,XY,del(4)(p16.3) u płci męskiej i 46,XX,del(4)(p16.3) u płci żeńskiej. Oprócz delecji terminalnej, stwierdza się także występowanie innego typu aberracji chromosomowych u pacjentów z fenotypem WHS: translokacji, delecji interstycjalnej ramienia krótkiego, oraz chromosomu pierścieniowego. W locus 4p16.3 znajduje się gen kandydacki zespołu (Wolf-Hirschhorn Syndrome Candidate 1; WHSC1, OMIM*602952). W patogenezę zespołu może być zaangażowany gen HOX6 (OMIM*142983) w locus 4p16.1. Wydaje się, że zespół Wolfa-Hirschhorna i łagodniej przebiegający zespół Pitta-Rogersa-Danksa (PRDS, OMIM#262350 są schorzeniami allelicznymi o nakładających się fenotypach^[5].

[edytuj] Obraz kliniczny

Noworodek płci męskiej z zespołem Wolfa-Hirschhorna; można stwierdzić stopę końsko-szpotawą i spodziectwo^[2].

WHS objawia się głównie niską masą urodzeniową, hipotonią i opóźnieniem rozwoju psychoruchowego, małogłowiem, charakterystyczną dysmorfią twarzy, anomaliami budowy małżowin usznych, wadami zamknięcia (rozszczepy podniebienia albo wargi, coloboma tęczówki, wady przegród serca). Na typowy dla WHS zestaw cech dysmorficznych twarzy składają się skośno-dolne ustawienie szpar powiekowych, typowy "Gestalt" pacjentów: wydatna gładzizna, hiperteloryzm oczny, szeroki dziobiasty nos, wysokie i wydatne czoło, określane łącznie jako "Greek warrior helmet" facies (twarz przypominająca hełm grecki), zmarszczka nakątna, nisko osadzone uszy, opadanie powiek i rzadkie brwi w linii środkowej. Stwierdza się także spodziectwo i wady kośćca.

Najczęstsze zaburzenia występujące w WHS^[6]

upośledzenie umysłowe (100%)
mikrocefalia (91%)
zaburzenia wzrastania w okresie płodowym (IUGR) (86%)
zaburzenia wzrastania w okresie postnatalnym (76%)
hiperteloryzm oczny (74%)
hipoplazja żuchwy (69%)
duże małżowiny uszne (69%)
skolioza (66%)
wady budowy narządów płciowych zewnętrznych (64%)
szeroki, dziobiasty nos (64%)
wąskie i wysoko sklepione podniebienie (podniebienie gotyckie) (57%)
wrodzone wady serca (55%)
napady padaczkowe (47%)
zez (36%)

Przypisy

↑ Shannon, N. L.; Maltby, E. L.; Rigby, A. S.; Quarrell, O. W. J. : An epidemiological study of Wolf-Hirschhorn syndrome: life expectancy and cause of mortality. J. Med. Genet. 38: 674-679, 2001.PubMed ID : 11584045
↑ ^2,0 ^2,1 Aslan, H, Karaca, N, Basaran, S, Ermis, H, Ceylan, Y. Prenatal diagnosis of Wolf-Hirschhorn syndrome (4p-) in association with congenital hypospadias and foot deformity. BMC Pregnancy and Childbirth. 3, 1. 2003. PMID 12546710.
↑ Cooper H, Hirschhorn K. Apparent deletion of short arms of one chromosome (4 or 5) in a child with defects of midline fusion. Hum Chrom Newsl. 4, 14-16. 1961.
↑ Wilson MG, Towner JW, Negus LD. Wolf-Hirschhorn syndrome associated with an unusual abnormality of chromosome no. 4. J Med Genet. 7, 2, 164-170. 1970. PMID 5519605.
↑ Wright, TJ, Clemens, M, Quarrell, O, Altherr, MR. Wolf-Hirschhorn and Pitt-Rogers-Danks syndromes caused by overlapping 4p deletions. Am J Med Genet. 75, 4, 345-350. 1998. PMID 9482639.
↑ Estabrooks LL, Lamb AN, Aylsworth AS, Callanan NP, Rao KW. Molecular characterisation of chromosome 4p deletions resulting in Wolf-Hirschhorn syndrome. J Med Genet. 31, 2, 103-107. 1994. PMID 8182713.

[edytuj] Bibliografia

Halil Aslan, Nilay Karaca, Seher Basaran, Hayri Ermis, Yavuz Ceylan. Prenatal diagnosis of Wolf-Hirschhorn syndrome (4p-) in association with congenital hypospadias and foot deformity. BMC Pregnancy and Childbirth. 3, 1. 2003. PMID 12546710.

[edytuj] Linki zewnętrzne

WOLF-HIRSCHHORN SYNDROME; WHS w bazie Online Mendelian Inheritance in Man (en)
Herald Chen: Wolf-Hirschhorn Syndrome. eMedicine.
Zespół Wolfa-Hirschhorna na stronie Geneva Foundation for Medical Education and Research (en)

p • d • e

Aberracje chromosomowe

Trisomie autosomów	Zespół Downa (21) - Zespół Pataua (13) - Zespół Edwardsa (18) - Trisomia 9 - Zespół Warkany'ego 2 (8) - Zespół kociego oka (22)
Monosomie / delecje autosomów	Zespół Wolfa i Hirschhorna (4p) - Zespół cri du chat (5p) - Zespół Angelmana (15q) - Zespół Pradera i Williego (15q) - Zespół Millera i Diekera (17p) - Zespół Smith i Magenis (17p) - Zespół De Grouchy'ego (18p, 18q) - Zespół Di George'a (22q)
Aberracje allosomów	Zespół Turnera (45,X) - Zespół Klinefeltera (47,XXY, 48,XXXY, 49,XXXXY) - Zespół XXX - Zespół XYY
Translokacje	Chromosom Philadelphia - Chłoniak Burkitta