Zatrucie jadem kiełbasianym

Z Wikipedii

	Zatrucie jadem kiełbasianym
(Botulismus)
ICD-10:	A05.1
A05.1.0 {{{X.0}}}
A05.1.1 {{{X.1}}}
A05.1.2 {{{X.2}}}
A05.1.3 {{{X.3}}}
A05.1.4 {{{X.4}}}
A05.1.5 {{{X.5}}}
A05.1.6 {{{X.6}}}
A05.1.7 {{{X.7}}}
A05.1.8 {{{X.8}}}
A05.1.9 {{{X.9}}}

Zatrucie jadem kiełbasianym, botulizm (łac. Botulismus; z łac. botulus – kaszanka lub kiełbasa, rodzaj potrawy z surowego mięsa popularny wśród uboższych warstw ludności starożytnego Rzymu) to zespół toksycznych objawów wywołany działaniem wytwarzanego przez beztlenową bakterię Clostridium botulinum jadu kiełbasianego na organizm.

Do zatrucia dochodzi drogą pokarmową (spożycie pokarmów zawierających toksynę), a w wyjątkowych przypadkach także w przebiegu zakażenia bakteryjnego rany (botulizm przyranny).

W przebiegu zatrucia występują 2 grupy objawów:

objawy ze strony przewodu pokarmowego, takie jak nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha
objawy toksycznego działania toksyny botulinowej
- osłabienie, bądź porażenie różnych grup mięśni, charakterystyczne i łatwo zauważalne jest opadanie powiek, nadające twarzy senny wyraz

Najczęściej źródłem zatrucia są konserwy, często mięsne, ale również jarzynowe czy rybne. Bywają to często przetwory wytwarzane w warunkach domowych, lub przeterminowana lub niewłaściwie przechowywana żywność zakupiona w handlu. Jeśli wieczko jest wybrzuszone (bombaż), konserwa na pewno nie nadaje się do spożycia.

W literaturze medycznej opisał to zatrucie w 1817 roku niemiecki lekarz i pisarz Justinus Kerner, który przeanalizował przypadek, jaki wydarzył się w 1793 w miejscowości Bad Wildbad, gdzie po spożyciu wędzonej kiełbasy zachorowało 13 osób, a 6 z nich zmarło. Powiązał on to zdarzenie z jadem, pojawiającym się w nieświeżych wędlinach. W 1869 inny niemiecki lekarz, H. Müller, opisał kilka epidemii takich zatruć, które zdarzyły się w I połowie XIX wieku i pierwszy wprowadził nazwę botulism jako określenie jednostki nozologicznej. Bakterie odpowiedzialne za to zatrucie, Clostridium botulinum (dawniej Bacillus botulinum), odkrył i nazwał w 1897 belgijski bakteriolog Emile Pierre van Ermenghen.

Spożycie występującej naturalnie np. w miodzie bakterii Clostridium botulinum może w bardzo rzadkich przypadkach spowodować u niemowląt poniżej pierwszego roku życia ciężką chorobę zwaną botulizmem dziecięcym, dlatego nie należy podawać miodu dzieciom poniżej 12 miesiąca życia. W tym przypadku choroba rozwija się nie na skutek działania toksyny botulinowej, ale z powodu namnażania się bakterii w ustroju.

W ciężkich przypadkach zatruć może dojść do zatrucia śmiertelnego (10-25%) z powodu: