Wyżyna Śląska
Z Wikipedii
| Wyżyna Śląska | |
 |
|
| Megaregion | Pozaalpejska Europa Środkowa |
| Prowincja | Wyżyny Polskie |
| Podprowincja | Wyżyna Śląsko-Krakowska |
| Makroregion | Wyżyna Śląska |
| Zajmowane jednostki administracyjne |
Polska: woj. opolskie woj. śląskie woj. małopolskie |
Wyżyna Śląska (341.1), kraina geograficzna w południowej Polsce, o powierzchni 1181 km2.
Główne rzeki: Wisła
Dzieli się na mezoregiony:
Od północy graniczy z Równiną Opolską i Wyżyną Woźnicko-Wieluńską, od wschodu z Wyżyną Krakowsko-Częstochowską, od południa z Kotliną Oświęcimską i Kotliną Ostrawską, od zachodu z Kotliną Raciborską i Pradoliną Wrocławską.
W podłożu ma platformę paleozoiczną. Jej najwyższym wzniesieniem jest Góra Świętej Anny o wysokości 400 m n.p.m.
Wyżynę Śląską pokrywają osady polodowcowe, przede wszystkim piaski. Na trasie przepływu Białej Przemszy znajduje się Pustynia Błędowska - największe w Europie pole luźnych piasków. Postępuje jej zarastanie w wyniku wprowadzenia tam roślin wydmowych, np. mikołajka nadmorskiego.
Gleby Wyżyny Śląskiej to głównie bielice i gleby płowe. Występują tu dość duże opady (700-800 mm rocznie). Klimat Wyżyny uległ znacznemu przeobrażeniu pod wpływem działalności człowieka. Mniejsza degradacja środowiska występuje w północnej części Wyżyny Śląskiej. Na obszarze ziemi lublinieckiej położony jest Park Krajobrazowy Lasy nad Górną Liswartą oraz kilka rezerwatów przyrody
Jest to największy obszar zurbanizowany w Polsce. Występują silne zanieczyszczenia powietrza, których skutkiem jest zmniejszenie natężenia promieniowania słonecznego i zwiększenie zachmurzenia.
Przez Wyżynę Śląską przebiega główny dział wodny rozdzielający dorzecza Odry i Wisły. Sieć rzeczna jest rzadka, a wody bardzo zanieczyszczone, jest to obszar ubogi w wodę. Dużą część Wyżyny Śląskiej zaopatruje w wodę Zbiornik Goczałkowicki.
Wyżyna Śląska to najsilniej uprzemysłowiona kraina geograficzna Polski. Jest to związane z występowaniem bogactw mineralnych, gł. węgla kamiennego. Najwięcej kopalń znajduje się w rejonie konurbacji górnośląskiej. Znajduje się tu wiele elektrowni, m.in. w Łaziskach Górnych, Będzinie i Jaworznie. Do niedawna wydobywano tu też rudy cynku i ołowiu: Olkusz, Jaworzno i rudy żelaza – Częstochowa. Znajduje się tu dużo fabryk przemysłowych oraz koksowni.
Pod względem historycznym zachodnia (większa) część Wyżyny Śląskiej należy do Górnego Śląska a wschodnia (mniejsza) do Małopolski.
