Wij drewniak
Z Wikipedii
Wij drewniak | |
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | stawonogi |
Podtyp | wije |
Gromada | pareczniki |
Gatunek | wij drewniak |
Nazwa systematyczna | |
Lithobius forficatus | |
Linneusz, 1758 | |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Wij drewniak (Lithobius forficatus) - parecznik żyjący przeważnie pod korą drzew, w próchnie, pod kamieniami, w ściółce, rzadziej w samej glebie. Preferują ziemie gliniaste, czarnoziemy oraz ziemie z małą domieszką piasku. Często zamieszkują osiedla ludzkie, opuszczone żwirownie oraz parki miejskie. Należy do podrzędu Drewniakokształtne - Lithobiomorpha.
Charakteryzują się obecnością 15-tu par nóg i segmentów u osobników dorosłych i siedmiu, rzadziej 6 lub 8 par u form młodocianych. Bardzo wyraźnie zaznaczona jest heteronomia segmentów; segmenty 1, 3, 5, 7, 8, 10, 12, i 14 są znacznie dłuższe niż pozostałe.
Samica składa jedno białe jajko, raz na 1-2 tygodni. Młode lęgną się z niepełną liczba segmentów (rozwój anamorficzny).
Do innych polskich przedstawicieli Lithobiomorpha należą:
- Rodzina Lithobius:
- L. agilis
- L. mutabilis
- L. nigiformis
- L. forficatus - prawdopodobnie najpospolitszy na polskich ziemiach przedstawiciel Rodzaju Lithobius. Dorasta nawet do 35 mm, występuje licznie na terenie całego kraju. Spotykany nawet na wysokości 2000 m. n.p.m.
- L. agilis -gatunek spotykany w całej środkowej i zachodniej Europie, niezbyt liczny, występuje głownie w ściółce lasów liściastych.
- L. boreralis - bardzo rzadki w Polsce, natomiast bardzo szeroko rozpowszechniony w Europie. Często mylony z L. lapidicola.
- L. dentatus w Polsce wyłącznie notowany z terenów Ojcowskiego Parku Narodowego i Śląska.
- L. cyrtopus - południowo-wschodnie Niemcy oraz Śląsk.
- L. curtipes - Pomorze, Ziemia lubska oraz Warszawa.
- L. calcratus - okolice Bydgoszczy i Szczecina.
- L. Lapidicola - szeroko rozprzestrzeniony w całej Europie.
- L. erythrocephalus - cała Europa, północna Afryka i Azory, preferuje miejsca skaliste, w Polsce występuje w okolicach Warszawy i Poznania, szczególnie w zaniedbanych parkach.
- L. melanpos - występuje tylko na niewielkich wysokościach szczególnie w Europie zachodniej, w parkach oraz lasach liściastych. Również często spotykany w domach.
- L. mutabilis - wyłącznie w ściółce Europejskich lasów, rzadziej pod kamieniami, razem z L. forficatus oraz L. erythrocephalus należy do najpospolitszych drewniaków w Polsce.
- L. miticus - żyje w ściółce wilgotnych Lasów liściastych oraz mieszanych, rozpowszechniony w całej Polsce. Dorasta do 10 mm.
- L. piceus - gatunek głównie środkowo europejski, w Polsce występuje na pogórzu i górach w lasach liściastych, jego występowanie sięga nawet 1700m n.p.m.
- L. pelidnus - gatunek europejski, występuje aż po Kaukaz, przeważnie tereny górskie.
- L. teneborrosus - wyróżniamy dwa podgatunki:
- L. t. teneborrosus - zachodnia i południowa Europa.
- L. t. fennoscandius - północne rejony Europy.
- L. tricuspis - rzadki gatunek wija, występuje w całej Polsce poza Karpatami.
- L. crassipes - żyje w całej Europie, środkowej Azji i północnej Afryce w lasach liściastych.
- L. curtipes - występuje w lasach liściastych, górskich oraz nizinnych, jeden z czterech gatunków pareczników które występują aż za kołem biegunowym.
- L. nigiformis - wcześniej notowany głównie z Czech, obecnie potwierdzone stanowiska głównie na Śląsku, Podhalu, w Tatrach.
- oraz jeden przedstawiciel Henicopidae:
- Lamyces emarginatus - gatunek pierwotnie stricte Amerykański, zawleczony do Europy; znany ze Śląska, Tatr oraz Pomorza. Jego synonimem jest Lamyctes fulvicornis (Meinert, 1868) - nazwa używana w wielu starszych publikacjach.