Vlajka

Z Wikipedii

Flaga organizacji Vlajka

Vlajka (pol. flaga) - czeska organizacja narodowo-radykalna (1930-1942). Do 1939 stanowiła klub o programie narodowo-korporacyjnym; w Protektoracie Czech i Moraw uległa gruntownej przebudowie personalnej i ideowej, stając się pronazistowską organizacją kolaborancką.

Początki Vlajki sięgają drugiej połowy lat dwudziestych, kiedy to w Pradze, w kręgu studentów zorientowanych narodowo i antyniemiecko, zaczęło się ukazywać czasopismo "Vlajka". Ideowym przywódcą tego środowiska był były rektor Uniwersytetu Karola senator František Mareš. W 1930 powstał klub polityczny Vlajka, który pod koniec lat 30. przekształcił się w radykalną organizację faszystowską. Po układzie monachijskim, Vlajka została zdelegalizowana (11 listopada 1938) i przeszła do działalności konspiracyjnej. W okresie II Republiki (1938-1939) atakowala rząd Rudolfa Berana m.in. z pozycji antysemickich.

Po likwidacji Czecho-Słowacji w marcu 1939 wielu dawnych działaczy Vlajki zaangażowało się w ruchu oporu. Pronazistowski, kolaborancki rozdział dziejów Vlajki rozpoczął się w październiku 1939, gdy powstał Czeski Obóz Narodowo-Społeczny "Vlajka", na czele którego stanął Jan Rys-Rozsévač, krytyczny wobec władz Protektoratu Czech i Moraw, rywalizujacy o względy Niemców (m.in. współpracował z Gestapo w zwalaczaniu ruchu oporu). Okupant wykorzystywał Vlajkę do wywierania nacisku na rząd Protektoratu.

Ostatecznie Niemcy postawili na grupę kolaborantów skupioną wokół ministra oświaty Emanuela Moravca. Pod koniec 1942 Vlajkę zdelegalizowano, a członków kierownictwa zesłano do obozu koncentracyjnego w Dachau (byli oni tam specjalnie traktowani jako "więźniowie honorowi"). Po wojnie czołowych działaczy (J. Rys-Rozsévač, Josef Burda, Jaroslav Čermák i Otakar Polívka) skazano na śmierć i stracono.

Literatura:

Tomáš Pasák, Český fašismus 1922-1945 a kolaborace 1939-1945. Praha : Práh, 1999;

Milan Nakonečný, Vlajka : k historii a ideologii českého nacionalismu. Praha : Chvojkovo nakladatelství, 2001;

Detlef Brandes, Češi pod německým protektorátem : okupační politika, kolaborace a odboj 1939-1945. Praha : Prostor, 1999.

Zobacz też: Czechosłowacja, kolaboracja