Tengiz Abuładze
Z Wikipedii
Tengiz Abuładze (gruz. თენგიზ აბულაძე, ros. Тенгиз Евгеньевич Абуладзе; ur. 31 stycznia 1924 w Kutaisi, Gruzja, zm. 6 marca 1994 w Tbilisi) - gruziński reżyser i scenarzysta filmowy i teatralny tworzący w Związku Radzieckim.
W latach 1943-1946 studiował reżyserię teatralną w Instytucie Teatralnym im. Szoty Rustawelego w Tbilisi. W 1953 ukończył studia na kierunku reżyserii filmowej we Wszechrosyjskim Państwowym Instytucie Kinematografii w Moskwie. Od tego roku pracował jako reżyser w "Gruzja-film" (Gruzińskie Studio Filmowe). Początkowo tworzył krótkometrażowe filmy dokumentalne. W fabule zadebiutował w 1955 realizując wspólnie z Rezo Czcheidze krótkometrażowy film Osiołek Magdany nagrodzony na Festiwalu w Cannes. Jego pierwszym samodzielnym filmem fabularnym był obraz Cudze dzieci z 1958.
Najbardziej zasłynął tryptykiem filmowym, na który złożyły się: Błaganie (1968), Drzewo pragnień (1977) i Pokuta (1983). Pokuta, która na ekrany radzieckich kin trafiła dopiero w 1986 jest najbardziej znanym dziełem Abuładzego. W filmie tym przedstawiona została alegoryczna wizja gruzińskiego miasta rządzonego przez tyrana Wałama Arawidzego. Pokuta jako forma rozliczenia się z totalitarnymi doświadczeniami Związku Radzieckiego (na czele którego przez wiele lat stał pochodzący z Gruzji Józef Stalin) stała się wydarzeniem artystycznym i politycznym w ZSRR oraz za granicą. W 1987 na Festiwalu w Cannes film wyróżniono nagrodą Grand Prix, nagrodą FIPRESCI oraz nagrodą Jury Ekumenicznego.
W 1980 Abuładze został uhonorowany tytułem Narodowego Artysty Związku Radzieckiego.
[edytuj] Bibliografia
- Szczepański T., Tengiz Abuładze, (w:) Słownik filmu pod red. R. Syski, Kraków 2005, s. 199.
