Spółgłoska podniebienna
Z Wikipedii
Klasyfikacja spółgłosek |
---|
wargowe |
dwuwargowe |
wargowo-zębowe |
przedniojęzykowe |
językowo-wargowe |
międzyzębowe |
zębowe |
dziąsłowe |
zadziąsłowe |
z retrofeksją |
środkowojęzykowe |
przedniopodniebienne |
podniebienne |
tylnojęzykowe |
miękkopodniebienne |
języczkowe |
gardłowe |
nagłośniowe |
krtaniowe |
o podwójnej artykulacji |
wargowo -podniebienne |
wargowo -miękkopodniebienne |
zadziąsłowo -miękkopodniebienne |
Koartykulacja |
labializacja |
palatalizacja |
welaryzacja |
faryngalizacja |
Zobacz też: sposób, miejsce i narząd artykulacji |
Spółgłoska podniebienna lub inaczej palatalna to spółgłoska średniojęzykowa wymawiana, gdy środkowa część języka dotyka podniebienia twardego.
W międzynarodowym systemie zapisu fonetycznego IPA występują symbole dla następujących spółgłosek podniebiennych:
- [c] - np. w węgierskim kutya "pies"
- [ɟ] - np. w węgierskim wyrazie egy "jeden"
- [ç] - w języku niemieckim w zaimku pierwszej osoby liczby pojedynczej ich
- [ʝ] - w języku hiszpańskim alofon fonemu [j] np. w wyrazie yema - żółtko
- [ɲ] - polskie ń w wyrazie koń, hiszpańskie ñ w niño, francuskie gn w agneau
- [j] - polskie j w wyrazie jabłko
- [ʎ] - włoskie gl w wyrazie figlio
Spółgłoski zwarte podniebienne są dość rzadkie w językach świata. Zazwyczaj są zastępowane przez zwarto-szczelinowe lub szczelinowe spółgłoski zadziąsłowe. Proces ten zaszedł również w historii języka polskiego ( tak zwana pierwsza palatalizacja) - stąd mamy oboczności: bok-boczek, noga-nóżka.