Primož Trubar
Z Wikipedii
Primož Trubar (czasami także jako Primus Truber, ur. 9 lipca 1508, Rašica, zm. 15 czerwca 1586 w Derendingen) - słoweński duchowny protestancki, uważany za twórcę piśmiennictwa słoweńskiego, autor pierwszej drukowanej książki w języku słoweńskim.
Trubar urodził się w miejscowości Rašica, w okolicach miasta Velike Lašče. W latach 1520-1521 uczęszczał do szkoły podstawowej w Rijece a następnie, w latach 1522-1524 w Salzburgu. Stamtąd udał się do Triestu, gdzie miał okazję zetknąć się z wieloma twórcami i myślicielami renesansu, takimi jak np. Erazm z Rotterdamu. W 1528 r. rozpoczął studnia na uniwersytecie wiedeńskim, ale nie ukończył ich. W 1530 r. wrócił w swe ojczyste strony, gdzie otrzymał probostwo.
Stopniowo zbliżał się do protestantyzmu, co wywoływało silne rozdźwięki między nim a biskupem Lublany. W 1540 r. ponownie udał się do Triestu, gdzie objął probostwo w kościele św. Bartłomieja. Pracował tam do roku 1547 r., kiedy to za sprawą biskupa lublańskiego został za swe poglądy obłożony ekskomuniką, wobec czego musiał opuścić swój urząd. Udał się do Niemiec i osiadł w Tybindze. Tam napisał książkę, która została opublikowana w 1551 r. pod niemieckim tytułem Catechismus in der windischen Sprach. Była to pierwszą drukowaną książką w języku słoweńskim, zawierająca utrzymany w duchu reformacji wykład wiary wraz z fragmentami Biblii, modlitwami, pieśniami kościelnymi. W tym samym roku nakładem własnym Trubara ukazał się Elementarz (Abecedarium), zawierający poza elementarzem także kalendarz. W sumie Trubar jest autorem ok. 25-30 książek słoweńskich, w tym m.in. przekładu Nowego Testamentu na język słoweński (z przekładu Lutra, 1572), przekładu fragmentów Psałterza (1566), itp.
W 1567 r. Trubar osiadł w miejscowości Deredingen pod Tybingą, gdzie zmarł w 1586 r. Jego grób znajduje się kościele św. Gawła w Deredingen i jest dziś często odwiedzany przez Słoweńców, uważających go za wielkiego pisarza, który dokonał także reformy języka.
