Pont (Azja)
Z Wikipedii
Pont - kraina historyczna w północno-wschodniej Azji Mniejszej, nadmorska część Kapadocji. W czasie wojen diadochów Mitrydates I Ktistes, syn tyrana Hersonezu Mitrydatesa, założył tam niezależne królestwo.
Władcy Pontu prowadzili wojny z koloniami greckimi, m.in. Synopą, Trapezuntem, Amisos. Okres świetności Pontu zapoczątkował Farnakes I, który zdobył Synopę i ogłosił ją stolicą państwa. Za Mitrydatesa V Euergetesa i Mitrydatesa VI Eupatora Pont był najsilniejszym państwem w Azji Mniejszej. Mitrydates VI opanował całą Anatolię, Królestwo Bosporańskie na Krymie, Małą Armenię i Kolchidę i wybrzeża Morza Czarnego.
Rywalizacja o władzę na terenie Azji Mniejszej wywołało wojny między z Rzymem, trwające 88-63 p.n.e. Podczas trwania wojny domowej w Rzymie, w latach 49 - 45 p.n.e., królestwo Pontu było sojusznikiem Pompejusza. W roku 47 p.n.e. Juliusz Cezar pokonał króla Pontu Farnakesa II, pod Zelą, o czym zawiadomił rzymski Senat słowami "Veni, Vidi, Vici" - "Przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem".
Pont pozostał królestwem klienckim Rzymu do 33 r., kiedy to cesarz Tyberiusz, po śmierci królowej Pythodoris, ustanowił w nim namiestnika w randze prokuratora. Kaligula przywrócił królestwo Pontu, nadając je przyjacielowi z dzieciństwa Polemonowi II (synowi trackiego króla Kotysa VIII i Antonii Tryfajony). W 64 Neron ostatecznie zlikwidował królestwo, a Pont włączył do prowincji Galacja.
Grecy zamieszkiwali tereny Pontu od czasów antycznych. W wyniku przegranej przez Ateny wojny grecko-tureckiej zawarty został traktat w Lozannie w r. 1922, na mocy którego nastąpiła wymiana ludności między Grecją a Turcją. W czasie konfliktu istniała marionetkowa Republika Pontyjska. Rząd Eleftherios Wenizelosa realizując politykę megali dążył do przyłączenia terenów zamieszkiwanych przez Greków od czasówcstarożytnych. Pokonanie przez Kemal Atatürk greckiej armii inwazyjnej przekreśliło te plany. Deportacje ludności greckiej z Pontu odbywały się w bardzo trudnych warunkach humanitarnych. Do dziś społeczeństwo Grecji i greckiej części Cypru uważa, że rząd w Ankarze celowo spotęgował śmiertelność Greków pontyjskich ocenianą na ok. 600 000 w obozach niedopuszczając żadnej pomocy, jednocześnie realizując polityke eksterminacji nietureckiej ludności Pontu.
Zobacz też:
Achaea • Aegyptus • Africa • Alpes Cottiae • Alpes Maritimae • Alpes Poenninae • Arabia Petraea • Armenia Inferior • Asia • Baleares • Britannia • Bithynia • Cappadocia • Cilicia et Cyprus • Commagene • Corsica et Sardinia • Creta et Cyrenaica • Dacia • Dalmatia • Epirus • Galatia • Gallia Aquitania • Gallia Belgica • Gallia Lugdunensis • Gallia Narbonensis • Germania Inferior • Germania Superior • Hispania Baetica • Hispania Tarraconensis • Hispania Lusitania • Italia • Iudaea • Lycaonia • Lycia • Macedonia • Mauretania • Moesia • Noricum • Numidia • Osroene • Pannonia • Pamphylia • Pisidia • Pontus • Raetia • Sicilia • Sophene • Syria • Thracia
