Pomnik króla Jana III Sobieskiego w Gdańsku

Z Wikipedii

Pomnik króla Jana III Sobieskiego został ufundowany przez miasto Lwów i odsłonięty 20 listopada 1898 r. Jest dziełem lwowskiego rzeźbiarza Tadeusza Barącza, odlanym w brązie w wiedeńskiej firmie Artura Kruppa. Podstawę pomnika wykonała pracownia rzeźbiarska Juliana Markowskiego ze Lwowa.

Pomnik stanął we Lwowie na skwerze na Wałach Hetmańskich, w najbardziej reprezentacyjnym spacerowym ciągu Lwowa, tzw. Corso.

Jedyny król Rzeczypospolitej, pochodzący z najbliższych okolic Lwowa (urodzony w Olesku, często przebywający w Żółkwi, posiadający kamienicę we Lwowie i często odwiedzający to miasto) przedstawiony został w narodowym stroju, w żupanie i kontuszu, na wspiętym rumaku, przeskakującym obalone działo, kosz faszynowy i strzaskaną lawetę. Postać króla była zwrócona twarzą na południowy wschód, skąd najczęściej nadchodziło niebezpieczeństwo dla Lwowa.

Praca Barącza przypomina swą stylistyką wcześniejszy pomnik Sobieskiego w warszawskich Łazienkach z 1787 r zwłaszcza że w obu przypadkach wątpliwość wzbudzają proporcje między sylwetką konia i jeźdźca.

Gdy w lipcu 1944 Lwów został ponownie zajęty przez ZSRR, powstał projekt, by Sobieskiego przerobić na... Bohdana Chmielnickiego. W 1950 przekazano jednak pomnik władzom polskim. Przez 16 lat stał w parku w Wilanowie, po czym przewieziono go do Gdańska, ustawiono na jednym z głównych placów Starego Miasta - Targu Drzewnym i 26 czerwca 1965 ponownie odsłonięto. Pomnik usytuowano tak, że król zwrócony jest w kierunku zachodnim. Oryginalna tablica z tekstem "Królowi Janowi III miasto Lwów" została ukryta i zamontowana dopiero po 1989.

[edytuj] Galeria

Pomnik we Lwowie (kartka z 1916 r.)	Pomnik we Lwowie (początek XX.w)	Herb króla: orzeł i Pogoń, w sercu tarczy herb Sobieskich Janina	Widok w kierunku zachodnim
Miejsca bitew pod dowództwem króla	Oryginalna tablica z dedykacją

Oryginalnych, brązowych tablic kartusza nigdy nie zamontowano z powrotem. Najprawdopodobniej zostały zabetonowane w skrzyniach wewnątrz pomnika. Obecne tablice zostały wykonane w latach dziewięćdziesiątych z piaskowca przez rzeźbiarza Czesława Gajdę, który uprzednio w latach osiemdziesiątych dokonał rekonstrukcji innych części kartusza (źródło: autopsja).