Pitheciidae
Z Wikipedii
Pitheciidae | |
Uakari szkarłatny (Cacajao calvus) - samiec |
|
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | ssaki |
Podgromada | ssaki żyworodne |
Szczep | łożyskowce |
Rząd | naczelne |
Podrząd | Haplorrhini |
Nadrodzina | małpy szerokonose |
Rodzina | Pitheciidae |
Nazwa systematyczna | |
Pitheciidae | |
Mivart, 1865 | |
Systematyka w Wikispecies |
Pitheciidae - rodzina nadrzewnych małp szerokonosych Nowego Świata obejmująca gatunki określane nazwami titi, saki i uakari, wcześniej zaliczane do rodziny płaksowatych (Cebidae).
Spis treści |
[edytuj] Występowanie
Małpy zaliczane do rodziny Pitheciidae występują w lasach Ameryki Południowej - większość gatunków w rejonie Amazonki i Orinoko, a pozostałe na terenach od Kolumbii po Boliwię i południowo-wschodnie wybrzeża Brazylii. Zasiedlają lasy różnych typów - od terenów bagnistych, przez sawanny drzewiaste, lasy galeriowe po tropikalne lasy deszczowe.
[edytuj] Charakterystyka
Wzór zębowy | I | C | P | M | |
---|---|---|---|---|---|
36 | = | 2 | 1 | 3 | 3 |
2 | 1 | 3 | 3 |
Są to małpy małe i średniej wielkości, od 23 cm do blisko 60 cm długości ciała, o różnorodnym, często kontrastowym ubarwieniu. Ich ogon jest puszysty i nie jest chwytny. Titi, czyli gatunki z rodzaju Callicebus, są najmniejszymi przedstawicielami rodziny, do największych należą uakari. Pitheciidae nają wydłużony pysk i siekacze skierowane ukośnie ku przodowi. Uzębienie jest przystosowane do zjadania twardych owoców stanowiących podstawę diety tych ssaków. Uzupełnienie stanowią liście i owady.
Pitheciidae prowadzą nadrzewny tryb życia, są aktywne w ciągu dnia. Saki i uakari żyją w stadach złożonych z kilku do kilkudziesięciu osobników, natomiast titi są gatunkami monogamicznymi i żyją w małych grupach rodzinnych. Samice rodzą jedno młode po 5-6 miesięcznej ciąży. Długość życia gatunków obserwowanych w niewoli wynosiła od 25 dla Callicebus sp. do 35 lat w przypadku gatunków z rodzaju Pithecia.
[edytuj] Systematyka
Podrodzina Pitheciinae była wcześniej zaliczana do rodziny płaksowatych. Została wyodrębniona z płaksowatych, podniesiona do rangi rodziny Pitheciidae jako takson monofiletyczny i podzielona przez taksonomów na dwie podrodziny Pitheciinae - obejmującą gatunki określane jako saki i uakari - oraz Callicebinae - obejmującą wiele gatunków titi.
Systematyka rodziny | ||
---|---|---|
Podrodzina | Rodzaj | Gatunki |
Pitheciinae | Cacajao | Cacajao ayresii[1] • Cacajao calvus - uakari szkarłatny • Cacajao melanocephalus - uakari czarnogłowy |
Chiropotes | Chiropotes albinasus - saki białonosa • Chiropotes chiropotes • Chiropotes israelita • Chiropotes satanas - saki szatanka • Chiropotes utahickae | |
Pithecia | Pithecia aequatorialis • Pithecia albicans • Pithecia irrorata • Pithecia monachus - saki szara • Pithecia pithecia - saki białolica | |
Callicebinae | Callicebus | Callicebus baptista • Callicebus barbarabrownae - titi blond • Callicebus bernhardi • Callicebus brunneus • Callicebus caligatus • Callicebus cinerascens • Callicebus coimbrai • Callicebus cupreus • Callicebus discolor • Callicebus donacophilus • Callicebus dubius • Callicebus hoffmannsi • Callicebus melanochir - titi czarnołapa • Callicebus modestus • Callicebus moloch - titi czerwony • Callicebus nigrifrons - titi czarnoczelna • Callicebus oenanthe • Callicebus olallae • Callicebus ornatus • Callicebus pallescens • Callicebus personatus - titi maskowy • Callicebus stephennashi Callicebus lucifer • Callicebus lugens • Callicebus medemi • Callicebus purinus • Callicebus regulus • Callicebus torquatus |
Przypisy
- ↑ Gatunek opisany w 2008 roku.
[edytuj] Bibliografia
- Dewey, T.: Pitheciidae (en). (On-line), Animal Diversity Web, 2007. [dostęp 15 maja 2008].
- Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
- Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.): Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) (en). Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 15 maja 2008].
- Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.
|