Paprotniki

Z Wikipedii

Paprotniki
Paprotniki w lesie tropikalnym
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Gromada	paprotniki
Nazwa systematyczna
Polypodiophyta
Cronquist
Synonimy
Filicinophyta, Pteridophyta
Systematyka Wikispecies
Galeria zdjęć i grafik

Paprotniki (Polypodiophyta Cronquist^[1]) - gromada (typ) naczyniowych roślin lądowych. Najprawdopodobniej pochodzą od trymerofitów.

Niektórzy badacze uznają paprotniki za takson parafiletyczny, wchodzące w jej skład klasy podnoszą do rangi gromad, a nazwę paprotniki stosują jako termin morfologiczno-ekologiczny, a nie taksonomiczny.

Spis treści 1 Charakterystyka 1.1 Budowa morfologiczna 1.2 Cykl rozwojowy 2 Systematyka 2.1 Podział paprotników wg Reveala (1998)[2] 2.2 Podział paprotników wg ITIS[3] 2.3 Podział paprotników wg Smitha i in. (2006)[4] 3 Przypisy

[edytuj] Charakterystyka

[edytuj] Budowa morfologiczna

Korzeń 

korzenie przybyszowe rozłożone wzdłuż łodygi, osiągające znaczną długość.

Łodyga 

kłącze wspomaga korzeń mechanicznie

Liść 

Z reguły liście są wyraźnie grzbieto-brzuszne. Szparki typowe, mezofil może być zróżnicowany na miękisz palisadowy i gąbczasty, u wielu w komórkach epidermy obecne są chloroplasty. Wyróżnia się liście asymilacyjne (trofofile) i zarodnionośne (sporofile), czasem jeden liść bywa podzielony na część asymilacyjną i zarodnionośną (np. długosz królewski).

[edytuj] Cykl rozwojowy

W ich rozwoju dominuje sporofit. Rozmnażanie płciowe uzależnione jest od wody - plemniki przepływają z plemni do rodni.

[edytuj] Systematyka

[edytuj] Podział paprotników wg Reveala (1998)^[2]

Gromada: paprotniki Polypodiophyta

• Podgromada: Polypodiophytina Reveal, Pterophytina
  • Klasa: paprocie, paprociowe (Polypodiopsida Cronquist, syn. Pteridopsida)
    • Podklasa: † staropaprocie (Coenopterididae)
    • Podklasa: strzelichowe (Marattiidae)
      • Rząd: strzelichowce (Marattiales)
        • • Rodzina: strzelichowate (Marattiaceae)
    • Podklasa: długoszowe (Osmundidae)
      • Rząd: długoszowce (Osmundales Bromhead)
        • Podrząd: Osmundineae Bessey
          • Rodzina: długoszowate (Osmundaceae Bercht. & J. Presl)
    • Podklasa: paprocie cienkozarodniowe (Filicidae)
      • Rząd: paprotkowce, paprotnikowce (Platyzomataceae Nakai, Filicales)
        • Podrząd: Polypodiineae Bessey
          • Rodzina: paprotkowate (Polypodiaceae Bercht. & J. Presl)
          • Rodzina: Grammitidaceae Newman
      • Rząd: zanokcicowce (Aspleniales Pic. Serm. ex Reveal)
        • • Rodzina: zanokcicowate (Aspleniaceae Newman)
          • Rodzina: podrzeniowate (Blechnaceae (C. Presl) Copel.)
          • Rodzina: nerecznicowate (Dryopteridaceae Herter)
          • Rodzina: wietlicowate (Athyriaceae, Woodsiaceae (A. Gray) Herter)
          • Rodzina: Davalliaceae (Gaud.) M.R. Schomb.
          • Rodzina: Lomariopsidaceae Alston
          • Rodzina: Oleandraceae (J. Sm.) R.C. Ching ex Pic. Serm.
          • Rodzina: Tectariaceae Panigrahi
          • Rodzina: Thelypteridaceae Pic. Serm.
      • Rząd: Cyatheales A.B. Frank
        • Podrząd: Cyatheineae Bessey
          • Rodzina: olbrzymkowate (Cyatheaceae Kaulf.)
          • Rodzina: Cheiropleuriaceae Nakai
          • Rodzina: Culcitaceae Pic. Serm.
          • Rodzina: Dicksoniaceae (Gaud.) M.R. Schomb.
          • Rodzina: Dipteridaceae (Diels) Seward & E. Dale
          • Rodzina: Lophosoriaceae Pic. Serm.
          • Rodzina: Metaxyaceae Pic. Serm.
          • Rodzina: Thyrsopteridaceae C. Presl
      • Rząd: Gleicheniales (A.B. Frank)
        • Podrząd: Gleicheniineae Bessey
          • Rodzina: Gleicheniaceae (R. Br.) C. Presl
      • Rząd: Hymenophyllales A.B. Frank
        • Podrząd: Hymenophyllineae Bessey
          • Rodzina: Hymenophyllaceae Link
      • Rząd: Hymenophyllopsidales Pic. Serm. ex Reveal
        • • Rodzina: Hymenophyllopsidaceae Pic. Serm.
      • Rząd: Loxsomatales Pic. Serm. ex Reveal
        • • Rodzina: Loxsomataceae C. Presl
      • Rząd: Parkeriales A.B. Frank
        • • Rodzina: adiantowate (Adiantaceae Newman)
          • Rodzina: orliczkowate (Pteridaceae E.D.M. Kirchn.)
          • Rodzina: Actiniopteridaceae Pic. Serm.
          • Rodzina: Dennstaedtiaceae Lotsy
          • Rodzina: Lindsaeaceae C. Presl ex M.R. Schomb.
          • Rodzina: Parkeriaceae Hook.
          • Rodzina: Vittariaceae (C. Presl) R.C. Ching
      • Rząd: Plagiogyriales Pic. Serm. ex Reveal
        • • Rodzina: Plagiogyriaceae Bower
      • Rząd: Platyzomatales Pic. Serm. ex Reveal
        • • Rodzina: Platyzomataceae Nakai
      • Rząd: Schizaeales A.B. Frank
        • Podrząd: Schizaeineae Bessey
          • Rodzina: Schizaeaceae Kaulf.
      • Rząd: Stromatopteridales Pic. Serm. ex Reveal
        • • Rodzina: Stromatopteridaceae (Nakai) Bierh.
    • Podklasa: marsyliowe Marsileidae
      • Rząd: Marsileales J.H. Schaffn.
        • • Rodzina: marsyliowate (Marsileaceae Mirb. in Lam. & Mirb.)
    • Podklasa: salwiniowe (Salviniidae Cronquist, Takht. & Zimmerm. ex Reveal)
      • Rząd: salwiniowce, wiąślowce (Salviniales Britt.)
        • • Rodzina: salwiniowate, wiąślowate (Salviniaceae T. Lestib.)
          • Rodzina: Azollaceae Wettst.
  • Klasa: nasięźrzałowe (Ophioglossopsida Thomé)
    • Podklasa: nasięźrzałowe (Ophioglossidae Takht. ex Reveal)
      • Rząd: nasięźrzałowce (Ophioglossales Newman)
        • • Rodzina: nasięźrzałowate (Ophioglossaceae (R. Br.) C. Agardh)

[edytuj] Podział paprotników wg ITIS^[3]

Gromada: paprotniki Pteridophyta

• • Klasa: Filicopsida
    • • Rząd: Hydropteridales (syn. Salviniales, Marsiliales)
        • • Rodzina: Azollaceae
          • Rodzina: marsyliowate Marsileaceae
          • Rodzina: salwiniowate Salviniaceae
      • Rząd: strzelichowce Marattiales
        • • Rodzina: strzelichowate Marattiaceae
      • Rząd: nasięźrzałowce Ophioglossales
        • • Rodzina: nasięźrzałowate Ophioglossaceae
      • Rząd: paprotkowce Polypodiales
        • • Rodzina: Anemiaceae
          • Rodzina: Aspleniaceae zanokcicowate
          • Rodzina: Blechnaceae podrzeniowate
          • Rodzina: Cyatheaceae olbrzymkowate
          • Rodzina: Dennstaedtiaceae
          • Rodzina: Dicksoniaceae
          • Rodzina: Dryopteridaceae nerecznicowate
          • Rodzina: Gleicheniaceae
          • Rodzina: Grammitidaceae
          • Rodzina: Hymenophyllaceae
          • Rodzina: Lophosoriaceae
          • Rodzina: Lygodiaceae
          • Rodzina: Osmundaceae długoszowate
          • Rodzina: Parkeriaceae
          • Rodzina: Polypodiaceae paprotkowate
          • Rodzina: Pteridaceae orliczkowate
          • Rodzina: Schizaeaceae
          • Rodzina: Thelypteridaceae zachylnikowate
          • Rodzina: Vittariaceae

[edytuj] Podział paprotników wg Smitha i in. (2006)^[4]

• Klasa: Psilotopsida
  • Rząd: Ophioglossales
    • Rodzina: Ophioglossaceae (incl. Botrychiaceae, Helminthostachyaceae)
  • Rząd: Psilotales
    • Rodzina: Psilotaceae (incl. Tmesipteridaceae)
• Klasa: Equisetopsida (=Sphenopsida)
  • Rząd: Equisetales
    • Rodzina: Equisetaceae
• Klasa: Marattiopsida
  • Rząd: Marattiales
    • Rodzina: Marattiaceae (incl. Angiopteridaceae, Christenseniaceae, Danaeaceae, Kaulfussiaceae)
• Klasa: Pteridopsida (=Filicopsida, Polypodiopsida)
  • Rząd: Osmundales
    • Rodzina: Osmundaceae
  • Rząd: Hymenophyllales
    • Rodzina: Hymenophyllaceae (incl. Trichomanaceae)
  • Rząd: Gleicheniales
    • Rodzina: Gleicheniaceae (incl. Dicranopteridaceae, Stromatopteridaceae)
    • Rodzina: Dipteridaceae (incl. Cheiropleuriaceae)
    • Rodzina: Matoniaceae
  • Rząd: Schizaeales
    • Rodzina: Lygodiaceae
    • Rodzina: Anemiaceae (incl. Mohriaceae)
    • Rodzina: Schizaeaceae
  • Rząd: Salviniales
    • Rodzina: Marsileaceae (incl. Pilulariaceae)
    • Rodzina: Salviniaceae (incl. Azollaceae)
  • Rząd: Cyatheales
    • Rodzina: Thyrsopteridaceae
    • Rodzina: Loxomataceae
    • Rodzina: Culcitaceae
    • Rodzina: Plagiogyriaceae
    • Rodzina: Cibotiaceae
    • Rodzina: Cyatheaceae (incl. Alsophilaceae, Hymenophyllopsidaceae)
    • Rodzina: Dicksoniaceae (incl. Lophosoriaceae)
    • Rodzina: Metaxyaceae
  • Rząd: Polypodiales
    • Rodzina: Lindsaeaceae (incl. Cystodiaceae, Lonchitidaceae)
    • Rodzina: Saccolomataceae
    • Rodzina: Dennstaedtiaceae (incl. Hypolepidaceae, Monachosoraceae, Pteridiaceae)
    • Rodzina: Pteridaceae (incl. Acrostichaceae, Actiniopteridaceae, Adiantaceae, Anopteraceae, Antrophyaceae, Ceratopteridaceae, Cheilanthaceae, Cryptogrammaceae, Hemionitidaceae, Negripteridaceae, Parkeriaceae, Platyzomataceae, Sinopteridaceae, Taenitidaceae, Vittariaceae)
    • Rodzina: Aspleniaceae
    • Rodzina: Thelypteridaceae
    • Rodzina: Woodsiaceae (incl. Athyriaceae, Cystopteridaceae)
    • Rodzina: Blechnaceae (incl. Stenochlaenaceae)
    • Rodzina: Onocleaceae
    • Rodzina: Dryopteridaceae (incl. Aspidiaceae, Bolbitidaceae, Elaphoglossaceae, Hypodematiaceae, Peranemataceae)
    • Rodzina: Oleandraceae
    • Rodzina: Davalliaceae
    • Rodzina: Polypodiaceae (incl. Drynariaceae, Grammitidaceae, Gymnogrammitidaceae, Loxogrammaceae, Platyceriaceae, Pleurisoriopsidaceae)

Przypisy