Φτέρη
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
- Για άλλες χρήσεις , δες Φτέρη (αποσαφήνιση)
Με το κοινό όνομα φτέρη είναι γνωστά κοινώς διάφορα φυτά που ανήκουν στην κλάση Πτεριδικά (Filicinae). Το γνωστότερο από αυτά είναι το Πτερίδιον το αέτειον (Pteridium aquilinum), συνηθισμένο αυτοφυές στη χώρα μας, μοναδικό γένος του είδους Πτερίδιον (Pteridium) της οικογένειας Υπολεπιδίδες (Hypolepidaceae) . Η εν λόγω οικογένεια παλαιότερα συγκροτούσε, μαζί με άλλες οικογένειες, μία ενιαία οικογένεια, με το όνομα Πολυποδιίδες (Polypodiaceae). Η εξάπλωσή της ποικίλλει από τις παραθαλάσσιες ως τις ορεινές περιοχές. Χρησιμοποιείται κυρίως για τα φύλλα της (για δημιουργία πρόχειρης στέγης και για συσκευασία φρούτων), ενώ στο παρελθόν έχει χρησιμοποιηθεί για την εξαγωγή ποτάσας, επειδή έχει υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο. Με το κοινό όνομα φτέρη είναι γνωστά και πολλά άλλα είδη Πτεριδικών, τα οποία καλλιεργούνται ως διακοσμητικά.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Περιγραφή
Η φτέρη έχει γνήσιες ρίζες, βλαστό και φύλλα, όμως δε σχηματίζει καρπό, άνθη και σπέρματα. Ο πολλαπλασιασμός γίνεται με σπόρια, τα οποία σχηματίζονται σε σποριάγγεια. Τα σπόρια αυτά διασκορπίζονται με τον άνεμο και βλαστάνουν εφόσον βρεθούν σε ιδανικές συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας. Ωστόσο, δύναται να πολλαπλασιαστεί και με κομμάτια των ριζωμάτων της. Το ύψος της φτέρης (στο πτερίδιον το αέτειον) φτάνει και τα 2 μέτρα. Τα πολύ μεγάλα φύλλα είναι συνήθως τριπτεροειδή και σύνθετα, με μακριούς μίσχους, τριχωτούς στη βάση. Το έλασμα του φύλλου χωρίζεται σε μέρη, τα οποία καλούνται πτερίδια. Εκεί, στο κάτω μέρος των πτεριδίων, γίνεται ο σχηματισμός των σποριαγγείων, σε σωρούς. Αυτά καλύπτονται από μεμβρανώδη πέπλο και γυριστά κράσπεδα.
[Επεξεργασία] Άλλες ονομασίες
Η φτέρη που ανήκει στο είδος Πτερίδειον το αέτειον είναι γνωστή και με διάφορες άλλες τοπικές ονομασίες.
[Επεξεργασία] Σύγχρονες ονομασίες
- βλάχλα
- βράχλα
- φτέρα
- φτέργα
- φτεριά
- φτερίδα
- φτεριτσά
- φτερίτσι
[Επεξεργασία] Αρχαίες ονομασίες
- βλήχνον
- βλήχρον
- πτέριον
- πτέρις
[Επεξεργασία] Άλλα είδη
Υπάρχουν και αυτοφυή στη χώρα μας είδη που έχουν το όνομα φτέρη και ανήκουν στα Πτεριδικά.
- Αθύριον η θηλύπτερις (Athyrium filix-femina) , σπάνιο είδος, φύεται σε σκιερά μέρη και καλλιεργείται ως καλλωπιστικό.
- Δρυόπτερις η αρρενόπτερις (Dryopteris filix-mas). Το χρησιμοποιούν ως φάρμακο για τη διστομίαση (χλαπάτσα) των προβάτων.
- Δρυόπτερις η βιλλάρειος . Το υποείδος ωχρά (Dryopteris villarii ssp. pallida) φύεται σε ορεινές περιοχές στην Ελλάδα, συνήθως κοντά σε βράχους.
[Επεξεργασία] Διακοσμητικά
Το κοινό όνομα φτέρη φέρουν και άλλα φυτά της ίδιας κλάσης. Καλλιεργούνται ως διακοσμητικά και ορισμένα εξ αυτών έχουν ξενική προέλευση.
- Νεφρολεπίς η εξοχωτάτη (Nephrolepis exaltata). Το είδος αυτό ανήκει στο τροπικό και υποτροπικό γένος Νεφρολεπίς και το καλλιεργούν σε αυλές και κήπους.
- Πτέρις η κρητική (Pteris cretica), του γένους πτέρις, αυτοφυής αλλά σπανιότατη στην Ελλάδα. Το είδος αυτό καλλιεργείται σπανιότερα.
[Επεξεργασία] Βιβλιογραφία
- Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Φυτολογία, (τ. 10), Εκδοτική Αθηνών.
