Oscar dla najlepszego aktora pierwszoplanowego
Z Wikipedii
Oscar dla najlepszego aktora pierwszoplanowego (The Academy Award for Best Actor) jest jedną z nagród przyznawanych aktorom, pracującym w przemyśle filmowym, przez Amerykańską Akademię Sztuki i Wiedzy Filmowej; nominacje są przyznwane przez aktorów i aktorki - członków Akademii. Zwycięzcy sa wybierani przez wszystkich jej członków.
Z wyjątkiem dwóch wypadków, nagroda przyznawana jest za występ w jednym filmie. W 1929 i 1930 roku, aktorzy zostali nominowani za ich pracę w ponad jednym filmie.
Ośmiu mężczyzn wygrało Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego dwukrotnie; w kolejności chronologicznej, byli to:
- Spencer Tracy (1937, 1938)
- Fredric March (1932, 1946)
- Gary Cooper (1941, 1952)
- Marlon Brando (1954, 1972)
- Dustin Hoffman (1979, 1988)
- Tom Hanks (1993, 1994)
- Jack Nicholson (1975, 1997)
- Daniel Day-Lewis (1989, 2007)
Spencer Tracy i Tom Hanks byli jedynymi zwycięzcami, którzy otrzymywali swoje nagrody dwa lata pod rząd.
Aktorzy, którzy otrzymali największą liczbę nominacji w tej kategorii to:
- Spencer Tracy i Laurence Olivier - 9 nominacji.
- Paul Newman, Jack Nicholson i Peter O'Toole - 8 nominacji.
Nicholson wygrał swoje statuetki w rekordowym odstępie czasowym - 22 latach. Warto dodać, że Nicholson oprócz 8 nominacji do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego, otrzymał także 4 nominacje do Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego co czyni go najczęściej nominowanym aktorem w historii Akademii. Do O'Toole'a należy rekord w czasie, który minął od przyznania pierwszej i ostatniej nominacji - 44 lata, jego rekordem jest również liczba nominacji (8) bez wygrania statuetki.
Sześciu aktorów wygrało dwie nagrody; dla najlepszego aktora pierwszoplanowego oraz dla najlepszego aktora drugoplanowego, byli to:
- Jack Lemmon
- Robert De Niro
- Jack Nicholson
- Gene Hackman
- Kevin Spacey
- Denzel Washington.
W historii tej kategorii był tylko jeden "remis". W 1932 roku, Fredric March prześcignął Wallace'a Beery'ego jednym głosem, jednak tego samego dnia Akademia zdecydowała, że obydwoje zdobędą nagrodę. Obecnie podwójne statuetki przyznawane są w wyjątkowych sytuacjach; taka nie zdarzyła się nigdy więcej w kategorii Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego, ale miała miejsce w kategorii Oscar dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej w 1968 roku.
Najmłodszym aktorem, który otrzymał statuetkę był Adrien Brody, który w wieku 29 lat wygrał rolą w "Pianiście" (2002). Najstarszym natomiast był Henry Fonda, który w wieku 76 lat otrzymał nagrodę za rolę w filmie "On Golden Pond" (1981). Najmłodszym nominowanym w tej kategorii aktorem był Jackie Cooper, który mając 9 lat został nominowany za grę w filmie "Skippy" (1930/31). Najstarszym nominowanym aktorem był Richard Farnsworth, który w wieku 79 lat, otrzymał nominację za występ w filmie "The Straight Story" (1999).
Peter Finch jako jedyny otrzymał pośmiertelną statuetkę; poza nim James Dean, Spencer Tracy i Massimo Troisi byli jedynymi nie żyjącymi aktorami nominowanymi do Oscara.
Dwóch zwycięzców odmówiło przyjęcia nagrody, byli to: George C. Scott za rolę w filmie "Patton" w 1970 (Scott odmówił również przyjęcia nominacji dla najlepszego drugoplanowego aktora, za rolę w filmie "The Hustler" w 1961 roku.) oraz Marlon Brando, kiedy wygrał swojego drugiego Oscara za "Ojca Chrzestnego" w 1972 roku.
Spis treści |
[edytuj] Ranking
Ranking | Najlepszy Aktor | Najlepszy Aktor Drugoplanowy | ||
---|---|---|---|---|
Aktor z największą liczbą nagród | Spencer Tracy, Fredric March, Gary Cooper, Marlon Brando, Dustin Hoffman, Tom Hanks, Jack Nicholson i Daniel Day-Lewis | 2 | Walter Brennan | 3 |
Aktor z największą liczbą nominacji | Spencer Tracy i Laurence Olivier | 9 | Walter Brennan, Claude Rains,
Arthur Kennedy i Jack Nicholson |
4 |
Aktor z największą liczbą nominacji (bez zdobytej nagrody) |
Peter O'Toole | 8 | Claude Rains i Arthur Kennedy | 4 |
Najstarszy laureat | Henry Fonda | 76 | George Burns | 80 |
Najstarszy nominowany | Richard Farnsworth | 79 | Hal Holbrook | 82 |
Najmłodszy laureat | Adrien Brody | 29 | Timothy Hutton | 20 |
Najmłodszy nominowany | Jackie Cooper | 9 | Justin Henry | 8 |
[edytuj] Lista zwycięzców
[edytuj] 1920s
- 1928/29 Warner Baxter
[edytuj] 1930s
- 1929/30 George Arliss
- 1931/32 Fredric March
- 1932/33 Charles Laughton
- 1935 Victor McLaglen
[edytuj] Lata 40
1940: James Stewart - Filadelfijska opowieść jako "Macaulay Connor"
nominacje:
- Charles Chaplin - Dyktator jako "Adenoid Hynkel (Dyktator Tomanii)"/"Żydowski fryzjer"
- Henry Fonda - Grona gniewu jako "Tom Joad"
- Raymond Massey - Abe Lincoln in Illinois jako "Abraham Lincoln"
- Laurence Olivier - Rebeka jako "Maxim de Winter"
1941: Gary Cooper - Sierżant York jako "sierżant Alvin York"
nominacje:
- Cary Grant - Ich dziecko jako "Roger Adams"
- Walter Huston - Diabeł i Daniel Webster jako "Pan Scratch"
- Robert Montgomery - Awantura w zaświatach jako "Joe Pendleton"
- Orson Welles - Obywatel Kane jako "Charles Foster Kane"
1942: James Cagney - Yankee Doodle Dandy jako "George M. Cohan"
nominacje:
- Ronald Colman - Zagubione dni jako "Charles Rainier"
- Gary Cooper - Duma Jankesów jako "Lou Gehrig"
- Walter Pidgeon - Pani Miniver jako "Clem Miniver"
- Monty Woolley - The Pied Piper jako "Howard"
1943: Paul Lukas - Straż nad Renem jako "Kurt Muller"
nominacje:
- Humphrey Bogart - Casablanca jako "Rick Blaine"
- Gary Cooper - Komu bije dzwon jako "Robert Jordan"
- Walter Pidgeon - Curie-Skłodowska jako "Pierre Curie"
- Mickey Rooney - Komedia ludzka jako "Homer Macauley"
1944: Bing Crosby - Idąc moja drogą jako "Ojciec Chuck O'Malley"
nominacje:
- Charles Boyer - Gasnący płomień jako "Gregory Anton"
- Barry Fitzgerald - Idąc moją drogą jako "Ojciec Fitzgibbon"
- Cary Grant - Nic oprócz samotnego serca jako "Ernie Mott"
- Alexander Knox - Wilson jako "Woodrow Wilson"
1945: Ray Milland - Stracony weekend jako "Don Birnam"
nominacje:
- Bing Crosby - Dzwony u Marii Panny jako "Ojciec Chuck O'Malley"
- Gene Kelly - Podnieść kotwicę jako "Joseph Brady"
- Gregory Peck - Klucze królestwa jako "Ojciec Francis Chisolm"
- Cornel Wilde - Pamiętna pieśń jako "Fryderyk Chopin"
1946: Fredric March - Najlepsze lata naszego życia jako "Al Stephenson"
nominacje:
- Laurence Olivier - Henryk V jako "Henryk V, król Anglii"
- Larry Parks - The Jolson Story jako "Al Jolson"
- Gregory Peck - Roczniak jako "Penny Baxter"
- James Stewart - To wspaniałe życie jako "George Bailey"
1947: Ronald Colman - Podwójne życie jako "Anthony John"
nominacje:
- John Garfield - Ostatnia runda jako "Charley Davis"
- Gregory Peck - Dżentelmeńska umowa jako "Philip Schuyler Green"
- Michael Redgrave - Żałoba przystoi Elektrze jako "Orin Mannon"
- William Powell - Życie z ojcem jako "Clarence 'Ojciec' Day"
1948: Laurence Olivier - Hamlet jako "Hanlet"
nominacje:
- Lew Ayres - Johnny Belinda jako "Dr Robert Richardson"
- Montgomery Clift - Poszukiwania jako "Ralph 'Steve' Stevenson"
- Dan Dailey - When My Baby Smiles at Me jako "'Skid' Johnson"
- Clifton Webb - Gosposia do wszystkiego as "Lynn Belvedere"
1949: Broderick Crawford - Gubernator jako "Willie Stark"
nominacje:
- Kirk Douglas - Champion jako "Michael Midge Kelly"
- Gregory Peck - Z jasnego nieba jako "Generał brygady Frank Savage"
- Richard Todd - Porywcze serce jako "Kapral Lachlan Lachie MacLachlan"
- John Wayne - Piaski Iwo Jimy jako "Sierżant John Stryker"
[edytuj] Lata 50
1950: Jose Ferrer - Cyrano de Bergerac jako "Cyrano de Bergerac"
nominacje:
- Louis Calhen - The Magnificent Yankee jako "Oliver Wendell Holmes, Jr"
- William Holden - Bulwar Zachodzącego Słońca jako "Joe Gills"
- James Stewart - Harvey jako "Elwood P. Dowt"
- Spencer Tracy - Ojciec panny młodej jako "Stanley T. Banks"
1951: Humphrey Bogart - Afrykańska królowa jako "Charlie Alnut"
nominacje:
- Marlon Brando - Tramwaj zwany pożądaniem jako "Stanley Kowalski"
- Montgomery Clift - Miejsce pod słońcem jako "George Eastman"
- Arthur Kennedy - Bright Victory jako "Larry Nevins"
- Fredric March - Śmierć komiwojażera jako "Willy Loman"
1952: Gary Cooper - W samo południe jako "Will Kane"
nominacje:
- Marlon Brando - Viva Zapata! jako "Emiliano Zapata"
- Kirk Douglas - Zły i piękny jako "Jonathan Sields"
- Jose Ferrer - Moulin Rouge jako "Henri de Toulouse-Lautrec" i "hrabia Alphonse de Toulouse-Lautrec"
- Alec Guinness - Szajka z Lawendowego Wzgórza jako "Henry Dutch Holland"
1953: William Holden - Stalag 17 jako "Sierżant J.J. Sefton" nominacje:
- Marlon Brando - Juliusz Cezar jako "Marek Antoniusz"
- Richard Burton - Szata jako "Marcellus Gallo"
- Montgomery Clift - Stąd do wieczności jako "Szeregowy Robert E. Lee Prew Prewitt"
- Burt Lancaster - Stąd do wieczności jako "Sierżant Milton Warden"
1954: Marlon Brando - Na nabrzeżach jako "Terry Malloy"
nominacje:
- Humphrey Bogart - Bunt na okręcie jako "Philip Francis Queeg"
- Bing Crosby - Dziewczyna z prowincji jako "Frank Elgin"
- James Mason - Narodziny gwiazdy jako "Norman Maine"
- Dan O'Herlihy - Przygody Robinsona Crusoe jako "Robinson Crusoe"
1955: Ernest Borgnine - Marty jako "Marty Piletti"
nominacje:
- James Cagney - Kochaj albo odejdź jako "Martin Snyder"
- James Dean - Buntownik bez powodu jako "Cal Trask"
- Frank Sinatra - Złotoręki jako "Frankie Machine"
- Spencer Tracy - Czarby dzień w Black Rock jako "John J. Macreedy"
1956: Yul Brynner - Król i ja jako "Król Mongnut z Syjamu"
nominacje:
- James Dean - Olbrzym jako "Jett Rink" (nominacje pośmiertna)
- Kirk Douglas - Pasja życia jako "Vincent van Gogh"
- Rock Hudson - Olbrzym jako "Bick Benedict"
- Laurence Olivier - Ryszard III jako "Ryszard III York"
1957: Alec Guinness - Most na rzece Kwai jako "Podpułkownik Nicholson"
nominacje:
- Marlon Brando - Sayonara jako "Major Lloyd Ace Garber"
- Anthony Franciosa - A Hatful of Rain jako "Polo Pope"
- Charles Laughton - Świadek oskarżenia jako "Sir Wilfrid Robarts"
- Anthony Quinn - Wild Is the Wind jako "Gino"
1958: David Niven - Osobne stoliki jako "Major Angus Pollock"
nominacje:
- Tony Curtis - Ucieczka w kajdanach jako "John Joker Jackson"
- Paul Newman - Kotka na gorącym blaszanym dachu jako "Brick Pollitt"
- Sidney Poitier - Ucieczka w kajdanach jako "Noah Cullen"
- Spencer Tracy - Stary człowiek i morze jako "Santiago"
1959: Charlton Heston - Ben-Hur jako "Juda Ben-Hur"
nominacje:
- Laurence Harvey - Miejsce na górze jako "Joe Lampton"
- Jack Lemmon - Pół żartem, pół serio jako "Jerry/Daphne"
- Paul Muni - The Last Angry Man jako "Dr Sam Albelman"
- James Stewart - Anatomia morderstwa jako "Paul Biegler"
[edytuj] Lata 60
1960: Burt Lancaster - Elmer Gantry jako "Elmer Gantry"
nominacje:
- Trevor Howard - Synowie i kochankowie jako "Walter Morel"
- Jack Lemmon - Garsoniera jako "C.C. Baxter"
- Laurence Olivier - Music-hall jako "Archie Rice"
- Spencer Tracy - Kto sieje wiatr jako "Clarence Darrow"
1961: Maximilian Schell - Wyrok w Norymberdze jako "Hans Rolfe"
nominacje:
- Charles Boyer - Fanny jako "Fanny"
- Paul Newman - Bilardzista jako "Szybki Eddie Felson"
- Spencer Tracy - Wyrok w Norymberdze jako "Sędzia Dan Haywood"
- Stuart Whitman - The Mark jako "Jim Fuller"
1962: Gregory Peck - Zabić drozda jako "Atticus Finch"
nominacje:
- Burt Lancaster - Ptasznik z Alcatraz jako "Robert Stroud"
- Jack Lemmon - Dni wina i róż jako "Joa Clay"
- Marcello Mastroianni - Rozwód po włosku jako "Ferdinando Cefalu"
- Peter O'Toole - Lawrence z Arabii jako "Thomas Edward Lawrence"
1963: Sidney Poitier - Polne lilie jako "Homer Smith"
nominacje:
- Albert Finney - Przygody Toma Jonesa jako "Tom Jones"
- Richard Harris - Sportowe życie jako "Frank Machin"
- Rex Harrison - Kleopatra jako "Juliusz Cezar"
- Paul Newman - Hud, syn farmera jako "Hud Bannon"
1964: Rex Harrison - My Fair Lady jako "Henry Higgins"
nominacje:
- Richard Burton - Becket jako "Thomas Becket"
- Peter O'Toole - Becket jako "Henryk II Plantagenet"
- Anthony Quinn - Grek Zorba jako "Aleksis Zorba"
- Peter Sellers - Doktor Strangelove, lub jak przestałem się martwić i pokochałem bombę jako "Kapitan Lionel Mendrake", "Prezydent Merkin Muffey" i "Dr Strangelove"
1965: Lee Marvin - Kasia Ballou jako "Kid Sheelen" i "Tim Strawn"
nominacje:
- Richard Burton - Szpieg, który przyszedł z zimnej strefy jako "Alec Leamas"
- Laurence Olivier - Otello jako "Otello"
- Rod Steiger - Lombardzista jako "Sol Nazerman"
- Oskar Werner - Statek szaleńców jako "Willie Schumann"
1966: Paul Scofield - Oto jest głowa zdrajcy jako "Thomas More"
nominacje:
- Alan Arkin - Rosjanie nadchodzą jako "Płk Rozarow"
- Richard Burton - Kto się boi Virginii Woolf? jako "George"
- Michael Caine - Alfie jako "Alfie"
- Steve McQueen - Ziarnka piasku jako "Jake Holman"
1967: Rod Steiger - W upalną noc jako "Bill Gillespie"
nominacje:
- Warren Beatty - Bonnie i Clyde jako "Clyde Barrow"
- Dustin Hoffman - Absolwent jako "Benjamin Braddock"
- Paul Newman - Nieugięty Luke jako "Luke Jackson"
- Spencer Tracy - Zgadnij, kto przyjdzie na obiad jako "Matt Drayton"
1968: Cliff Robertson - Charly jako "Charly Gordon"
nominacje:
- Alan Arkin - Serce to samotny myśliwy jako "John Singer"
- Alan Bates - Żyd Jakow jako "Jakow Bok"
- Ron Moody - Olivier! jako "Fagin"
- Peter O'Toole - Lew w zimie jako "Henryk II Plantagenet"
1969: John Wayne - Prawdziwe męstwo jako "Rooster Cogburn"
nominacje:
- Richard Burton - Anna tysiąca dni jako "Henryk VIII Tudor"
- Dustin Hoffman - Nocny kowboj jako "Enrico Enzo Rizzo"
- Peter O'Toole - Goodbye, Mr. Chips jako "Arthur Chipping"
- Jon Voight - Nocny kowboj jako "Joe Buck"
[edytuj] Lata 70
1970: George C. Scott - Patton (aktor nie przyjął nagrody) jako "George Patton"
nominacje:
- Melvyn Douglas - Nigdy nie śpiewałem dla mojego ojca jako "Tom Garrison"
- James Earl Jones - Wielka nadzieja białych jako "Jack Johnson"
- Jack Nicholson - Pięć łatwych kawałków jako "Bobby Dupea"
- Ryan O'Neil - Love Story jako "Oliver Barrett IV"
1971: Gene Hackman - Francuski łącznik jako "Detektyw Jimmy Popeye Doyle"
nominacje:
- Peter Finch - Ta przeklęta niedziela jako "Daniel Hirsh"
- Walter Matthau - Kotch jako "Joseph P. Kotcher"
- George C. Scott - Szpital jako "Dr Herbert Bock"
- Topol - Skrzypek na dachu jako "Tewie Mleczarz"
1972: Marlon Brando - Ojciec chrzestny (aktor nie przyjął nagrody) jako "Vito Corleone"
nominacje:
- Michael Caine - Detektyw jako "Milo Tindle"
- Laurence Olivier - Detektyw jako "Andrew Wyke"
- Peter O'Toole - Wyższe sfery jako "Jack Gurney"
- Paul Winfield - Sounder jako "Nathan Lee Morgan"
1973: Jack Lemmon - Ocalić tygrysa jako "Harry Stoner"
nominacje:
- Marlon Brando - Ostatnie tango w Paryżu jako "Paul"
- Jack Nicholson - Ostatnie zadanie jako "Paul Bad Ass Buddusky"
- Al Pacino - Serpico jako "Frank Serpico"
- Robert Redford - Żądło jako "Johnny Hooker"
1974: Art Carney - Harry i Tonto jako "Harry Coombes"
nominacje:
- Albert Finney - Morderstwo w Orient Expressie jako "Herkules Poirot"
- Dustin Hoffman - Lenny jako "Lenny Bruce"
- Jack Nicholson - Chinatown jako "Jake Gates"
- Al Pacino - Ojciec chrzestny II jako "Michael Corleone"
1975: Jack Nicholson - Lot nad kukułczym gniazdem jako "Randall McMurphy"
nominacje:
- Walter Matthau - Słoneczni chłopcy jako "Willy Clark"
- Al Pacino - Pieskie popołudnie jako "Sonny Wortzik"
- Maximilian Schell - The Man in the Glass Booth jako "Arthur Goldman"
- James Whitmore - Give 'em Hell, Harry! jako "Harry S. Truman"
1976: Peter Finch - Sieć (pośmiertnie) jako "Howard Beale"
nominacje:
- Robert De Niro - Taksówkarz jako "Travis Bickle"
- Giancarlo Giannini - Siedem piękności Pasqualino jako "Pasqualino Frafuso"
- William Holden - Sieć jako "Max Schumacher"
- Sylvester Stallone - Rocky jako "Rocky Balboa"
1977: Richard Dreyfuss - Dziewczyna na pożegnanie jako "Elliot Garfield"
nominacje:
- Woody Allen - Annie Hall jako "Alvy Singer"
- Richard Burton - Jeździec jako "Martin Dysart"
- Marcello Mastroianni - Szczególny dzień jako "Gabriele"
- John Travolta - Gorączka sobotniej nocy jako "Tony Manero"
1978: Jon Voight - Powrót do domu jako "Luke Martin"
nominacje:
- Warren Beatty - Niebiosa mogą zaczekać jako "Joe Pendleton"
- Gary Busey - The Buddy Holly Story jako "Buddy Holly"
- Robert De Niro - Łowca jeleni jako "Michael Vronsky"
- Laurence Olivier - Chłopcy z Brazylii jako "Ezra Lieberman"
1979: Dustin Hoffman - Sprawa Kramerów jako "Ted Kramer"
nominacje:
- Jack Lemmon - Chiński syndrom jako "Jack Godell"
- Al Pacino - ...I sprawiedliwość dla wszystkich jako "Arthur Kirkland"
- Roy Scheider - Cały ten zgiełk jako "Joe Gideon"
- Peter Sellers - Wystarczy być jako "Chance Ogrodnik"
[edytuj] Lata 80
1980: Robert De Niro - Wściekły byk jako "Jake LaMotta"
nominacje:
- Robert Duvall - Wielki Santini jako "podpułkownik Bull Meechum"
- John Hurt - Człowiek słoń jako "Joseph Merrick"
- Jack Lemmon - Haracz jako "Scottie Templeton"
- Peter O'Toole - Kaskader z przypadku jako "Eli Cross"
1981: Henry Fonda - Nad Złotym Stawem jako "Norman Thayer, Jr"
nominacje:
- Warren Beatty - Czerwoni jako "John Silas Reed"
- Burt Lancaster - Atlantic City jako "Lou Pascal"
- Dudley Moore - Arthur jako "Arthur Bach"
- Paul Newman - Bez złych intencji jako "Michael Colin Gallagher"
1982: Ben Kingsley - Gandhi jako "Mahatma Gandhi"
nominacje:
- Dustin Hoffman - Tootsie jako "Michael Dorsey/Dorothy Michaels"
- Jack Lemmon - Zaginiony jako "Ed Horman"
- Paul Newman - Werdykt jako "Frank Galvin"
- Peter O'Toole - Mój nalpeszy rok jako "Alan Swann"
1983: Robert Duvall - Pod czułą kontrolą jako "Mac Sledge"
nominacje:
- Michael Caine - Edukacja Rity jako "Dr Frank Bryant"
- Tom Conti - Reuben, Reuben jako "Gowan McGland"
- Tom Courteney - Garderobiany jako "Norman"
- Albert Finney - Garderobiany jako "Sir"
1984: F. Murray Abraham - Amadeusz jako "Antonio Salieri"
nominacje:
- Jeff Bridges - Gwiezdny przybysz jako "gwiezdny przybysz"
- Albert Finney - Pod wulkanem jako "Geoffrey Firmin"
- Tom Hulce - Amadeusz jako "Wolfgang Amadeusz Mozart"
- Sam Waterson - Pola śmierci jako "Sidney Schanberg"
1985: William Hurt - Pocałunek kobiety pająka jako "Luis Molina"
nominacje:
- Harrison Ford - Świadek jako "John Book"
- James Garner - Romans Murphy'ego jako "Murphy Jones"
- Jack Nicholson - Honor Prizzich jako "Charley Partana"
- Jon Voight - Uciekający pociąg jako "Oscar Manny Mannheim"
1986: Paul Newman - Kolor pieniędzy jako "Szybki Eddie Felson"
nominacje:
- Dexter Gordon - Około północy jako "Dale Turner"
- Bob Hoskins - Mona Lisa jako "George"
- William Hurt - Dzieci gorszego Boga jako "James Leeds"
- James Woods - Salwator jako "Richard Boyle"
1987: Michael Douglas - Wall Street jako "Gordon Gekko"
nominacje:
- William Hurt - Telepasja jako "Tom Grunick"
- Marcello Mastroianni - Oczy czarne jako "Romano"
- Jack Nicholson - Chwasty jako "Francis Phelan"
- Robin Williams - Good Morning, Vietnam jako "Adrian Cronauer"
1988: Dustin Hoffman - Rain Man jako "Raymond Rabbit"
nominacje:
- Gene Hackman - Missisipi w ogniu jako "Rupert Anderson"
- Tom Hanks - Duży jako "Josh Baskin"
- Edward James Olmos - Wszystko albo nic jako "Jamie Escalante"
- Max von Sydow - Pelle zwycięzca jako "Lassefar"
1989: Daniel Day-Lewis - Moja lewa stopa jako "Christy Brown"
nominacje:
- Kenneth Bragnah - Henryk V jako "Henryk V"
- Tom Cruise - Urodzony 4 lipca jako "Ron Kovic"
- Morgan Freeman - Wożąc panią Daisy jako "Hoke Colburn"
- Robin Williams - Stowarzyszenie Umarłych Poetów jako "John Keatting"
[edytuj] Lata 90
1990: Jeremy Irons - Druga prawda jako "Claus von Bulow"
nominacje:
- Kevin Costner - Tańczący z wilkami jako "porucznik Dunbar"
- Robert De Niro - Przebudzenie jako "Leonard Lowe"
- Gerard Depardieu - Cyrano de Bergerac jako "Cyrano de Bergerac"
- Richard Harris - Pole jako "Bull McCabe"
1991: Anthony Hopkins - Milczenie owiec jako "Hannibal Lecter"
nominacje:
- Warren Beatty - Bugsy jako "Bugsy Siegel"
- Robert De Niro - Przylądek strachu jako "Max Cody"
- Nick Nolte - Książę przypływów jako "Tom Wingo"
- Robin Williams - Fisher King jako "Parry"
1992: Al Pacino - Zapach kobiety jako "podpułkownik Frank Slade"
nominacje:
- Robert Downey Jr - Chaplin jako "Charlie Chaplin"
- Clint Eastwood - Bez przebaczenia jako "William Munny"
- Stephen Rea - Gra pozorów jako "Fergus"
- Denzel Washington - Malcolm X jako "Malcolm X"
1993: Tom Hanks - Filadelfia jako "Andrew Beckett"
nominacje:
- Laurence Fishbourne - Tina jako "Ike Turner"
- Anthony Hopkins - Okruchy dnia jako "James Stevens"
- Daniel Day-Lewis - W imię ojca jako "Gerry Conlon"
- Liam Neeson - Lista Schindlera jako "Oskar Schindler"
1994: Tom Hanks - Forrest Gump jako "Forrest Gump"
nominacje:
- Morgan Freeman - Skazani na Shawshank jako "Ellis Boyd Red Redding"
- Nigel Hawthorne - Szaleństwo króla Jerzego jako "Jerzy III Hanowerski"
- Paul Newman - Naiwniak jako "Sully Sullivan"
- John Travolta - Pulp Fiction jako "Vincent Vega"
1995: Nicolas Cage - Zostawić Las Vegas jako "Ben Sanderson"
nominacje:
- Richard Dreyfuss - Symfonia życia jako "Glenn Holland"
- Anthony Hopkins - Nixon jako "Richard Nixon"
- Sean Penn - Przed egzekucją jako "Matthew Poncett"
- Massimo Troisi - Listonosz jako "Mario Rouppolo" (przyznana pośmiertnie)
1996: Geoffrey Rush - Blask jako "David Helfgott"
nominacje:
- Tom Cruise - Jerry Maguire jako "Jerry Maguire"
- Ralph Fiennes - Angielski pacjent jako "książę Laszlo de Almasy"
- Woody Harrelson - Skandalista Larry Flynt jako "Larry Flynt"
- Billy Bob Thornton - Blizny przeszłości jako "Karl Childers"
1997: Jack Nicholson - Lepiej być nie może jako "Melvin Udall"
nominacje:
- Matt Damon - Buntownik z wyboru jako "Will Hauting"
- Robert Duvall - Apostoł jako "Euliss Sonny Dewey"
- Peter Fonda - Złoto Ullego jako "Ulysse Ulee Jackson"
- Dustin Hoffman - Fakty i akty jako "Stanley Motss"
1998: Roberto Benigni - Życie jest piękne jako "Guido Orefice"
nominacje:
- Tom Hanks - Szeregowiec Ryan jako "kapitan John H. Miller"
- Ian McKellen - Bogowie i potwory jako "James Whale"
- Nick Nolte - Prywatne piekło jako "Wade Whitehouse"
- Edward Norton - Więzień nienawiści jako "Derek Vinyard"
1999: Kevin Spacey - American Beauty jako "Lester Burnham"
nominacje:
- Russell Crowe - Informator jako "Jeffrey Wigant"
- Richard Farnsworth - Prosta historia jako "Alvin Straight"
- Sean Penn - Słodki drań jako "Emmet Ray"
- Denzel Washington - Huragan jako "Rubin Huragan Carter"
[edytuj] 2000-10
2000: Russell Crowe - Gladiator jako "Maximus"
nominacje:
- Javier Bardem - Zanim zapadnie noc jako "Reinaldo Arenas"
- Tom Hanks - Cast Away: Poza światem jako "Chuck Noland"
- Ed Harris - Pollock jako "Jackson Pollock"
- Geoffrey Rush - Zatrute pióro jako "markiz de Sade"
2001: Denzel Washington - Dzień próby jako "Allonzo Harris"
nominacje:
- Russell Crowe - Piękny umysł jako "John Nash Jr"
- Sean Penn - Jestem Sam jako "Sam Dawson"
- Will Smith - Ali jako "Muhammad Ali"
- Tom Wilkinson - Za drzwiami sypialni jako "Matt Fowler"
2002: Adrien Brody - Pianista jako "Władysław Szpilman"
nominacje:
- Nicolas Cage - Adaptacja jako "Charlie Kaufman/Donald Kaufman"
- Michael Caine - Spokojny Amerykanin jako "Thomas Fowler"
- Daniel Day-Lewis - Gangi Nowego Jorku jako "William Rzeźnik Cutting"
- Jack Nicholson - Schmidt jako "Warren Schmidt"
2003: Sean Penn - Rzeka tajemnic jako "Jimmy Markum"
nominacje:
- Johnny Depp - Piraci z Karaibów: Klątwa Czarnej Perły jako "kapitan Jack Sparrow"
- Ben Kingsley - Dom z piasku i mgły jako "Behrani"
- Jude Law - Wzgórze nadziei jako "Inman"
- Bill Murray - Między słowami jako "Bob Harris"
2004: Jamie Foxx - Ray jako "Ray Charles"
nominacje:
- Don Cheadle - Hotel Ruanda jako "Paul Rusesabagina"
- Johnny Depp - Marzyciel jako "James Matthew Barrie"
- Leonardo DiCaprio - Aviator jako "Howard Hughes"
- Clint Eastwood - Za wszelką cenę jako "Frankie Dunn"
2005: Philip Seymour Hoffman - Capote jako "Truman Capote"
nominacje:
- Terence Dashon Howard - Hustle & Flow jako "Djay"
- Heath Ledger - Tajemnica Brokeback Mountain jako "Ennis Del Mar"
- Joaquin Phoenix - Spacer po linie jako "Johnny Cash"
- David Strathairn - Good Night and Good Luck jako "Edward R. Murrow"
2006: Forest Whitaker - Ostatni król Szkocji jako "Idi Amin"
nominacje:
- Leonardo DiCaprio - Krwawy diament jako "Danny Archer"
- Ryan Gosling - Szkolny chwyt jako "Dan Dunne"
- Peter O'Toole - Wenus jako "Maurice"
- Will Smith - W pogoni za szczęściem jako "Chris Gardner"
2007: Daniel Day-Lewis - Aż poleje się krew jako "Daniel Plainview"
nominacje:
- George Clooney - Michael Clayton jako "Michael Clayton"
- Johnny Depp - Sweeney Todd: Demoniczny golibroda z Fleet Street jako "Sweeney Todd"
- Tommy Lee Jones - W Dolinie Elah jako "Hank Deerfield"
- Viggo Mortensen - Eastern Promises jako "Nikolaj Luzhin"
[edytuj] Przypis
- ↑ Od roku 1929 do roku 1932 Oscarami nagradzano tytuły, które miały premierę w okresie między 1 sierpnia a 31 lipca roku następnego (Na przykład Oscary1927/28 były rozdane w 1929 roku filmom, które miały premierę między 1 sierpnia 1927 a 31 lipca 1928 roku). Od roku 1930 do roku 1932 Oscary przyznawano w tym samym roku, w którym kończył się okres premier (Z tym, że w kwietniu 1930 przyznano Oscary za okres 1 sierpnia 1928 - 31 lipca 1929 roku, ale już w listopadzie 1930 roku przyznano Oscary za okres 1 sierpnia 1929 - 31 lipca 1930 i tak co listopad do listopada 1932). W 1932 roku wprowadzono nowy okres tj. między 1 stycznia a 31 grudnia, jednakże decyzja ta spowodowała,że Oscarami 1932/33 były w 1934 roku nagradzane filmy, które miały premierę w okresie między 1 sierpnia 1932 a 31 grudnia 1933 roku. Od 1935 roku Oscary są przyznawane filmom, które miały premierę w roku poprzedzającym rozdanie Oscarów (np. w roku 2001 przyznawano Oscary za rok 2000)