Laptop
Z Wikipedii
Laptop (ang. lap - kolana, top - na wierzchu), zwany także notebookiem (ang. notatnik) to mały, przenośny komputer osobisty. Inne zminiaturyzowane komputery (mniejsze od laptopów) to palmtopy (np. Palm lub PocketPC), lub smartphone. W 2004 roku 30% sprzedanych komputerów osobistych to notebooki. W roku 2005 sprzedaż notebooków po raz pierwszy w historii była większa niż komputerów stacjonarnych (w USA).
Spis treści |
[edytuj] Budowa
Laptopy są zbudowane przeważnie jako pojedyncze niewielkie zamykane urządzenia, w których znajdują się wszystkie podzespoły wewnętrzne (procesor, pamięć, itd.), wybrane wejścia dla nośników (CD-ROM, DVD-ROM, HD DVD, Blu Ray, dyskietki), urządzenia komunikacji z użytkownikiem (klawiatura, ekran TFT oraz TrackPoint lub touchpad). Ekran notebooka jest wykonany w technologii TFT o rozmiarze (11-21 cali). Najczęściej występują obecnie ekrany o przekątnej 15.4" (WXGA 1280 x 800 pkt), 15 " i 14.1" (XGA 1024 x 768 pkt). Matryce o wyższych rozdzielczościach, zapewniające lepszy komfort pracy, stosowane są w laptopach wyższej klasy, zazwyczaj wyposażonych w bardzo szybkie karty graficzne. Klawiatury laptopów są wyposażone w dodatkowy klawisz - Fn.
Laptopy mają wewnętrzne akumulatory pozwalające na kilka godzin pracy bez napięcia sieciowego (w popularnych urządzeniach zwykle nieco ponad godzinę, w najwyższej jakości laptopach po uruchomieniu wszystkich opcji oszczędzania nawet 8h). Obecnie stosowane są akumulatory Litowo-jonowe Li-Ion (rzadziej Litowo-Polimerowe Li-Poly). Zewnętrzne zasilacze umożliwiające pracę oraz ładowanie akumulatorów z sieci elektrycznej. Istnieją także ładowarki podłączane do gniazda zapalniczki w samochodzie i samolocie.
Początkowo istniał umowny podział komputerów przenośnych pomiędzy laptop (większy i cięższy) oraz notebook (wymowa nołtbuk, mniejszy i łatwiejszy do przenoszenia). W chwili obecnej obydwa te określenia funkcjonują wymiennie.
Masa współczesnego (rok 2005) laptopa waha się zazwyczaj w granicach od 1 do 4 kilogramów. Notebooki mniejsze od kartki formatu A4 i ważące około 1 kg określa się mianem ang. subnotebook, a te cięższe, ważące około 5 kg - ang. desktop replacement (DTR, dosłownie: zastępstwo komputera biurkowego).
[edytuj] Historia
Przodkami laptopów były komputery przenośne, np. Osborne 1, Atari STacy czy Macintosh Portable. Z powodu zastosowania w nich akumulatorów kwasowo-ołowiowych komputery te ważyły od 9 do 14 kg.
Pierwszym oferowanym komercyjnie laptopem był Grid Compass Computer 1109. W roku 1979 zaprojektował go William Moggridge dla Grid Systems Corporation. Komputer ten był używany w programie NASA dotyczącym promów kosmicznych we wczesnych latach 80. Komputer miał 340 kB RAM, obudowę ze stopu magnezu oraz podświetlany wyświetlacz. W USA kosztował 8000-10000 USD.
Obecnie na rynku w sprzedaży znajdują się laptopy oparte o procesory x86, PowerPC (laptopy firmy Apple produkowane do 2006 roku) i urządzenia oparte o architekturę SPARC.
[edytuj] Cechy
[edytuj] Zalety
 |
Treść tej sekcji może nie być zgodna z zasadami neutralnego punktu widzenia. Zajrzyj na stronę dyskusji i pomóż ją poprawić. |
Do zalet laptopów można zaś zaliczyć wysoką mobilność[potrzebne źródło] - relatywnie niewielkie urządzenie nie sprawia większych problemów przy transporcie, a pozwala w dowolnym miejscu, na niewielkiej przestrzeni uruchomić w pełni funkcjonalną stację roboczą[potrzebne źródło] (stąd nazwa - laptop z ang. lap - kolano, top - wierzch, komputer trzymany na kolanach). Dzięki swym rozmiarom i możliwościom stanowią również atrakcyjną alternatywę dla dużych komputerów stacjonarnych.[potrzebne źródło]
Ponadto większość współczesnych notebooków jest wyposażona w dużo nowoczesnych technologii (IRDA, Bluetooth, Wi-Fi, porty USB i PS/2, kartę sieciową z modemem, nagrywarkę CD/DVD, GPS itp.), pozwalających na przykład komunikować się z urządzeniami zewnętrznymi, bezprzewodowo lub przewodowo łączyć się z internetem itp. Dzięki portom USB i PS/2 można podłączyć do komputera zewnętrzną klawiaturę i mysz, które eliminują trudności związane z niewygodną, wbudowaną klawiaturą i touchpadem lub trackballem. Notebooki posiadają zazwyczaj również port pozwalający na podłączenie zewnętrznego monitora lub rzutnika, co ułatwia prowadzenie multimedialnych prezentacji czy też konferencji. Zdarzają sie modele wyposażone w złącze DVI i HDMI. Często producent umożliwia wpięcie laptopa w replikator portów lub stację dokującą - znacząco podnosi to funkcjonalność urządzenia. Dzięki temu zwiększa ilość i rodzaj portów (np. RS232, LPT, większa ilość gniazd USB, dodatkowy napęd, dysk twardy). Do niektórych laptopów (np. Dell z serii C i D) dostępne są stacje dokujące posiadające także złącza kart PCI i możliwość ładowania dodatkowego akumulatora.
Wielkim plusem większości laptopów jest także cisza podczas pracy[potrzebne źródło]. Komputer stacjonarny wytwarza o wiele więcej szumu niż jego mobilny odpowiednik[potrzebne źródło], przy założeniu, że oba komputery są chłodzone konwencjonalnie (tj. za pomocą radiatorów i wiatraków), a nie np. przez chłodzenie cieczą.
[edytuj] Wady
Według niektórych osób do wad większości laptopów zalicza się niewygodna, ich zdaniem, klawiatura i problemy ze sterowaniem kursorem oraz wzrost wagi wraz ze wzrostem funkcjonalności. Poważną wadą komputerów typu laptop/notebook jest znacząco wyższa awaryjność, wynikająca z niewielkich rozmiarów (duży stopień integracji, problemy z chłodzeniem) i narażenie na wstrząsy przy częstym przenoszeniu. Bardzo awaryjnym elementem są baterie (maksymalnie 2 lata) - tu producenci często deklarują wprost ich czasową wytrzymałość.
Obecnie produkowane laptopy pozbawione są także portu LPT i RS232, co stanowi poważny problem np. przy zastosowaniu komputera jako terminala dla serwisanta sprzętu sieciowego zarządzanego najczęściej poprzez port szeregowy. Dostępne przejściówki USB-RS232 nie współpracują z dużą częścią dostępnych urządzeń[potrzebne źródło].
Komputery typu laptop posiadają także niższe parametry wydajnościowe od komputerów biurkowych, co wynika głównie z konieczności zapewnienia niskiego poziomu poboru prądu i zapewnienia chłodzenia (w komputerze stacjonarnym często ponad 100 W na procesor i kolejne 100 W na układ graficzny). Stosuje się spowalnianie zegara procesora i pamięci, niższej wydajności chipset, słabsze układy graficzne itd. Niższe wydajności mają także dyski twarde - stosuje się urządzenia 2.5" (czasem 1,8") ustępujące parametrami typowym 3.5" w komputerach stacjonarnych, ale posiadające większą wytrzymałość na wstrząsy, mniejszy pobór prądu, niższą temperaturę i głośność podczas pracy. W komputerach laptop nie spotkamy też np. najnowszych kart graficznych, dysków 10.000 RPM (najszybsze dyski w laptopach osiągają 7200 rpm, standardowe 5400 rpm) czy procesorów Extreme Edition.
Komputery typu laptop są bardzo trudne w rozbudowie i praktycznie nie nadają się do modernizacji poza standardowo przewidzianymi rozszerzeniami (jak np. rozbudowa pamięci, wymiana dysku twardego, dodanie (zmiana) karty WiFi, dodanie modułu Bluetooth, HSDPA). W najnowszych laptopach można wymienić procesor, ponieważ jest montowany w podstawkach, a nie wlutowywany w płytę główną jak w starszych modelach.
