Monitor komputera

Z Wikipedii

Zasugerowano, aby ten artykuł zintegrować z artykułem Monitor (ekran). (dyskusja)

Synchroskop z 1960 r.

Dalekopis z 1964 r.

Elektryczna maszyna do pisania z ok. 1970 r.

Monitor CRT

Monitor LCD

Monitor to ogólna nazwa jednego z urządzeń wyjścia do bezpośredniej komunikacji operatora z komputerem. Zadaniem monitora jest natychmiastowa wizualizacja wyników pracy komputera.

Pierwszy polski komputer XYZ z 1958 r. używał synchroskopu, wyświetlającego na ekranie oscyloskopu, zawartość 16 słów pamięci w postaci 16 rzędów po 36 jasnych i ciemnych punktów. Następnie używany był dalekopis (np. ZAM 41) lub elektryczna maszyna do pisania (np. Odra 1305). Rolę monitora komputera domowego przeważnie pełnił telewizor.

Obecnie używany jest monitor – ekran komputerowy, obsługiwany przez komputer zwykle za pośrednictwem karty graficznej. Podłączany jest najczęściej do gniazda 15-pinowego D-Sub. Do monitora sygnały przesyłane są w postaci analogowej (sygnały RGB). W monitorach profesjonalnych do zastosowań graficznych stosuje się specjalne karty graficzne i monitory, które podłączane są do karty graficznej za pośrednictwem złącz BNC, a każdy z kolorów jest przesyłany oddzielnie, co zmniejsza liczbę zniekształceń.

Istnieją także monitory podłączane do gniazda cyfrowego, gdzie sygnał do monitora przesyłany jest w postaci cyfrowej przez gniazdo DVI.

Spis treści

1 Podział
2 Porównanie
- 2.1 Monitor CRT
- 2.2 Monitor LCD
3 Problematyka budowy
4 Zobacz też

[edytuj] Podział

Podział współczesnych monitorów wygląda następująco:

Monitor CRT – Przypomina zasadą działania i po części wyglądem telewizor. Głównym elementem monitora CRT jest kineskop.
Monitor LCD – inaczej panel ciekłokrystaliczny. Jest znacznie bardziej płaski od monitorów CRT. Zasada generowania obrazu jest odmienna niż w monitorach CRT. (patrz wyświetlacz ciekłokrystaliczny)

[edytuj] Porównanie

[edytuj] Monitor CRT

jest wciąż tańszy od LCD (różnica ta jest już nieznaczna)
obszar faktycznie wykorzystywany jest mniejszy od nominalnego, np. monitor 15" faktycznie ma ekran od ok. 13,8" do 14" (w zależności od producenta)
posiada mniejszą plamkę i bezwładność, dla monitorów CRT już w połowie lat 90. (1994-1996) wycofano z produkcji monitory z plamką powyżej 0.28 (przekątna plamki), z handlu takie monitory zniknęły kilka lat później
posiada lepsze odwzorowanie kolorów
są większe, obecnie monitory 14" już nie występują, a monitory 15" są już prawie całkowicie wycofane z rynku (pozostały tylko nieliczne z bardzo dobrymi parametrami, UVGA i XVGA z plamką poniżej 0.25 mm)
dominują monitory CRT 17" i 19"
rozdzielczość można ustawiać dynamicznie bez problemów związanych ze skalowaniem
monitory CRT są ciężkie, zajmują dużo miejsca, ale cały czas są niezastąpione dla profesjonalnych aplikacji CAD/CAM
obraz jest widoczny pod każdym kątem (nie ma efektu zanikania obrazu przy patrzeniu pod ostrym kątem z boku)
nie występuje charakterystyczny dla większości obecnych matryc LCD problem z wyświetlaniem koloru czarnego
przez wielu graczy nadal uważany jest za lepszy, zwłaszcza w grach typu FPP.

[edytuj] Monitor LCD

jest zdecydowanie mniejszy gabarytowo niż CRT
zużywa mniej prądu
jest wolny od efektu migotania
w starszych modelach występuje tzw. efekt smużenia, co oznacza, że niepoprawnie wyświetlany jest szybko zmieniający się obraz (filmy, gry)
oferuje pracę w różnych rozdzielczościach – np 800x600 czy 1280x1024 lecz przystosowany jest do jednej rozdzielczości. Jej zmiana możliwa jest tylko w dół i działa na zasadzie skalowania, co pogarsza jakość obrazu.
nie odkształca obrazu – obraz jest odwzorowywany na niemal płaskiej powierzchni
optycznie ma większą przekątną niż analogiczne monitory CRT (np LCD 15" jest w przybliżeniu równy CRT 16,5"), ze względu na to, że nie ma tzw. martwego pola
generuje słabsze pole magnetyczne i, według wielu użytkowników, jest mniej szkodliwy dla wzroku.

[edytuj] Problematyka budowy

Podstawowym problemem przy produkcji monitorów CRT jest taka ich konstrukcja aby z jednej strony nie miały zbyt dużych gabarytów, a z drugiej aby ich ekran był możliwie jak najbardziej płaski. Jest to trudne do osiągnięcia, gdyż powierzchnia lampy kineskopowej jest zawsze wycinkiem sfery (ewentualnie walca).

Monitory LCD wypierają swoją starszą konkurencję jaką są monitory CRT. Stopniowo poprawiają się parametry monitorów LCD oraz spadają ich ceny. Podstawowym problemem przy produkcji monitorów ciekłokrystalicznych jest osiąganie dużej rozdzielczości przy zachowaniu jak najmniejszej bezwładności. Bezwładność monitorów ciekłokrystalicznych wynika z faktu, że każdy piksel wyświetlanego obrazu musi być osobno włączany (lub wyłączany) przy każdym odświeżeniu obrazu. Piksele są włączane i wyłączane sekwencyjnie – jeden, po drugim. Czym większa rozdzielczość, tym potrzeba więcej pikseli, co powoduje, że na włączenie każdego z nich zostają coraz krótsze odcinki czasu. Minimalny czas włączenia/wyłączenia piksela jest zaś ograniczony czasem orientacji ciekłych kryształów w polu elektrycznym, które to zjawisko jest podstawą działania tych monitorów.